این همه نهاد فرهنگی، خود فرهنگ کجاست؟

عصر ایران ؛ روح الله صالحی - نوه ها، پیرزن را راضی کرده بودند که بیاید شمال و جنگل را تماشا کند وقتی کسی از او پرسی جنگل را چطور می بیند، پیرزن خسته و کوفته، گفت:« از بس دار و درخت اینجا هست جنگل را نمی بینم»

سال ها به ما دیکته کرده بودند که ضرب المثل ها برای کاستن از اطناب و طولانی کردن جمله به کار می رود. اما هیچ وقت به ما نیاموختند که وقتی جمله خودش کوتاه بود چه کار باید کرد.

مدیران فرهنگ انگار که فوت کوزه گری بدانند، ساده و روان حرف می زنند اما معلوم نیست چرا ما شبیه کابویی بازنده در دوئل، نقش بر زمین شویم.

این همه حرف های جور واجور مدیران نمی گذارد اصل ماجرا را ببینیم که برایش رنج سفر را تحمل کرده ایم. وقتی به خودت می آیی انگار کنار برج پیزای ایتالیا ایستاده ای شبیه مثل معروف خشت اول و کج رفتن تا ثریا، هرکس طبقه ای برآن می افزاید بی این که به خمیدگی اش توجه کند. از «دیوتیسالوی» که خشت اول پیزا را گذاشت و صد سال نیمه کار ماند تا «بونانو پیزانو» که او هم برای نفر بعد این برج را نیمه تمام گذاشت.

صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از ایجاد وزارت فرهنگ شماره دو خبر داده است. این نیم خط در انبوه تصمیمات و حرف ها آدم را کنار آن پیرزن می گذارد و با خودت می گویی: «این همه نهاد فرهنگی،خود فرهنگ کجاست؟ »

این که صرفا یک حرف باشد و بازخوردی در حد یک سخنرانی داشته باشد جای نگرانی ندارد اما اگر این حرف را از قله به سمت پایین قل بدهند نگرانی در پایین دست خودش را نشان می دهد.

برج فرهنگ ایران اما، پنجاه و پنج متر نیست. آن قدر خط اسلیم و فرّ شکوه مکتب تبریز و اصفهان و خراسان در بن و ریشه اش جای خوش کرده که نمی شود پیش بینی کرد شبیه برج کج پیزا در سال 2080 فروخواهد ریخت.

"این جا ایران است"، تنها جمله ای که می شود در دو سمتش ایستاد یا غر زد و به اصطلاح تریپ دانایی برداشت. یا سمت دیگرش به تماشای لالایی ترمه گونه مادران نشست و هزار افسانه و اسطوره بیرون کشید و رستم شد بعد از شکست دیو سپید و پیروزمندانه خندید.

یکی از همین خشت ها که هم چنان مدیران ما بر کج گذاشتنش پافشاری می کنند. اصطلاح فضای Cyber است که به غلط «فضای مجازی» ترجمه شده است و انگار دنیایی بیرون از زندگی ما ساخته شده است. این دنیای دیگر بودن برای دهه هفتاد و دیال آپ جواب می داد اما امروز، نه...

نیوزلند به دنبال پرداخت حقوق کارمندها با ارز دیجیتال است ولی ما هنوز دنبال اثبات فضای Cyber به اژدهای هفت سر هستیم و مدام می جنگیم و زخمی می دهیم که سری از این سرها را ببریم.

چرا نمی خواهیم قبول کنیم حتی در ساخت واژگانی هم، خود سازندگان این تعبیر را نداشته اند و منظورشان از واژه فضای سایبر، سایبرنتیک است که در اصل از واژه κυβερνήτης یونانی باستان برآمده و به‌معنای فرماندار یا راننده می باشد.

کی قرار است تصویر ذهنی مان را از دیو هفت سر به فرمانده یا راننده تغییر دهیم یا باور کنیم دو گیگ اینترنت هیچ تأثیری بر افزایش شاخص جمعیت ندارد و اعتماد کنیم به تخصص افراد کاربلد حوزه سایبری تا از میدان مین عبورمان دهند و تا بیاموزیم چگونه و چطور از ابزار دنیای مدرن، برای افزایش کیفیت زندگی بهره ببریم.

این که وزیر ارشاد می خواهد برای ساماندهی فضای سایبری تن به تأسیس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شماره 2 بدهد شبیه تصمیم معماران دوره میانه ساخت برج پیزا است که برای جلوگیری از کج شدن، ستون ها سمت مقابل را بلند تر گرفتند تا وزن آنها مانع کج شدن شود که موفق نشدند.

این همه موازی کاری در حوزه فرهنگ شبیه قوز بالای قوز شده است و خود نیاز به درمان دارد.سالی بیش از سیصد عنوان جشنواره فرهنگی توسط نهادهای مختلف برگزار می شود که اگر قرار بود اتفاقی در حوزه فرهنگ بیفتد تا حالا باید می افتاد و ما تأثیراتش را در فرهنگ عمومی می دیدیم.

وقتی از مهندسی فرهنگ حرف میزنیم دقیقا نمی دانیم از چه چیزی حرف میزنیم ،یعنی هنوز فرهنگ را برای خودمان معنا نکردیم.

موازی کاری باعث شده نوعی رانت و گروه در هر بخش ایجاد شود و این گروه ها تمام منابع را بر اساس توانایی تبلیغی خودشان تعریف می کنند. نه بر اساس نیازمندی ها، قواعد حمایت نیز، آن قدر پیچیده و متفاوت از هم طراحی شده اند که بسیاری ترجیح می دهند بیرون از گود این شماره گذاری ها نفس بکشند بعد می پرسیم چرا فرهنگ رسمی ریزش دارد؟

اثرات نوشیدن بیش از حد آب

تماشاخانه

دو دقیقه نفس گیر از یک فیلم جنگی مرجع در تاریخ سینما (تماشا کنید)

دو دقیقه نفس گیر از یک فیلم جنگی مرجع در تاریخ سینما (تماشا کنید)

فیلم های دیگر