نوسان شدید نرخ ارز در سال های اخیر مشکلات فراوانی را پیش روی تولیدکنندگان قرار داده است.
به گزارش پارسینه، تولیدکنندگان علاوه بر مشکل تامین مالی طرح های توسعه ای و تامین نقدینگی با چندبرابر شدن نرخ ارز، به یک باره تبدیل به بدهکار کلان بانکی شدند. صنعتگر ایرانی که درپی تکانه های اقتصادی مدیریتی و تحریم با مشکل رکورد در تولید روبرو بود حالا باید تسهیلاتش را با سود نجومی چندبرابری پرداخت می کرد.
کارشناسان اقتصادی بارها هشدار داده اند که تداوم شرایط سخت ناشی از رکود و بی ثباتی در سیاست ها و اثرات تروریسم اقتصادی بر تامین مواد اولیه و ماشین آلات و مبادلات بانکی از سویی و رویارویی با هیولای بدهی و معوقات بانکی، نتیجه ای جز کاهش تولید، افزایش بی کاری و افزایش سرسام آور بدهی بانکی صنعتگران و کارآفرینان و در یک کلام فقر تولید، در بر ندارد.
عبداله رضیان عضو هیات رئیسه کمیسیون صنایع و معادن در این رابطه معتقد است: تولیدکنندگانی که وام ارزی را در زمان دلار 3000 تومان گرفته اند اکنون به دلیل افزایش قیمت، ناچارند با قیمت روز پرداخت کنند. این موضوع تولید کننده را تبدیل به بدهکار کلان می کند. در این خصوص باید دولت تصمیم موثر را بگیرد، تصمیمی که حمایت از تولیدکننده در آن دیده شود.
رضیان تاکید می کند: « داشتن بدهی بانکی منطقی است اما فشارهای بانک ها و بگیر و ببندها راه چاره برای دریافت تسهیلات نیست.»
عضو کمیسیون صنایع مجلس، مهمترین دلیل بدهی های بانکی به ویژه در بخش صنعت را چنین ارزیابی می کند: اقتصاد ما در شرایط فعلی با تحریم و رکود روبرو شده است. از یک سو تولید کنندگان به دلیل تحریم ها قادر نیستند مواد اولیه مورد نیاز خود را تامین کنند و از سوی دیگر با کمبود نقدینگی و بدهی های بانکی دست و پنجه نرم می کنند. به جرات می توان ادعا کرد یکی از عوامل بروز رکود در ایران فشار بانک ها بر صنایع است.
بانک ها با تامین نکردن نقدینگی و از سوی دیگر دریافت سود مرکب (بهره جریمه دیرکرد) تولید را در کشور متوقف کرده اند. با افزایش قیمت ارز، اوضاع بسیاری از تولیدکنندگان بدتر شده چون تسهیلاتی که گرفتند باید چندبرابر بیشتر پرداخت کنند. رکود اقتصادی، عدم تزریق نقدینگی از سوی بانک ها به بازار، تحریم ها و فشار بانک ها برای پرداخت تسهیلات جزو موانع اصلی رونق تولید است. این نماینده مجلس در پاسخ به سوالی در خصوص دریافت «سود مرکب یا بهره بر سود» توسط بانک ها و اثرات آن گفت: این که بانک ها بخواهند سود مرکب دریافت کنند، هم غیرشرعی است و هم غیر منطقی چرا که شرایط حال حاضر کشور به گونه ای نیست که این فشار مضاعف را بر تولید کنندگان بدهکار وارد کنیم.
واحدهای تولیدی بسته به تولیداتشان تسهیلاتی را دریافت کردند و داشتن بدهی بانکی منطقی است اما فشارهای بانک ها و بگیر و ببندها راه چاره برای دریافت تسهیلات نیست. در خصوص کاهش سود بانکی، مجلس گام هایی برداشته است. ما باید سود بانکی را منطقی کنیم چرا که این شیوه محاسبه باعث نابودی تولید می شود. باید این مسئله با بانک ها حل شود. مجموعه دستگاه ها باید به صورت حساب شده این موضوع را بررسی کنند. نباید همه چیز به نفع بانک تمام شود این رویکرد یک طرفه، صنعت را نابود خواهد کرد.
عضو کمیسیون صنایع مجلس با تاکید بر این که «بدهی بانکی برای تولید کنندگان منطقی است» در پاسخ به این سوال که شاهد آن هستیم در دادگاه های مفاسد اقتصادی، بدهی بانک صنعت گران مانند گروه قطعات خودرو عظام به صورت برجسته ای مطرح می شود، به نظر شما با توجه به اوضاع اقتصادی کشور و تکانه های رکود، تورم و جهش های ارزی، بدهی بانکی برای یک تولیدکننده نکته غیرقابل توجیهی است؟ تاکید کرد: یک سری از واحدهای تولیدی بسته به تولیداتشان تسهیلاتی را دریافت کردند که داشتن بدهی بانکی برای آنها منطقی است. تولید کنندگان بزرگی مانند عظام، سرمایه گذاری های هنگفتی در صنعت خودرو انجام داده و از هلدینگ های بزرگ ایران محسوب می شوند. بنابراین باید از این تولید کنندگان و قطعه سازان حمایت شود.
در شرایط فعلی کشور، هلدینگ عظام به دلیل اشتغال زایی فراوانی که در سطح کشور انجام داده باید حمایت شود. این هلدینگ ها در صنعت خودرو سازی سرنوشت ساز هستند. من معتقدم باید جلوی سوء استفاده کنندگان را گرفت؛ اما در شیوه برخورد قضایی با تولید کنندگانی که بار اشتغال و تولید را در کشور بر دوش دارند باید احتیاط شود.
رضیان افزود: به همه مسئولان توصیه می کنم در جایی که فضای کسب و کار قرار است رونق پیدا کند و اشتغال ایجاد شود باید محتاطانه برخورد کرد. به هر حال در صنعت مهم قطعه سازی که قلب صنعت خودرو سازی محسوب می شود؛ عظام سرمایه گذاری کلانی کرده است باید سعی کنیم این سرمایه را که موجب اشتغال شده حفظ کنیم. نباید برخوردهای قضایی باعث ضربه زدن و فراری دادن سرمایه گذاران شود.
نماینده قایم شهر تاکید کرد: باید طوری برنامه ریزی شود که منافع عمومی رعایت شود. در کشورهای توسعه یافته نرخ سود بانکی پایین است و برای حفظ منافع عمومی مالیات را بالا می برند بنابراین سرمایه گذاران با مشکلات زیادی مواجه نمی شوند این روش منطقی تر است تا ما سود را بالا ببریم و تولید کننده نتواند سود کند و کارگاه تولید کننده به تعطیلی کشیده شود. متاسفانه در شرایط فعلی بانک ها سودجو شده اند و تعیین تکلیف می کنند و این موضوع باعث ورشکستگی سرمایه گذاران و تعطیلی کارگاه و بیکاری کارگران می شود.