آقای رئیس صداوسیما، شوخی می کنید؟

عصرایران؛ رضا غبیشاوی* - به تازگی ویدئوی منتشر شده که مکالمه رئیس جمهوری و رئیس صداوسیما در جلسه هیات دولت را نشان می دهد.

در این فیلم، رئیس صداوسیما می گوید که این سازمان، "جامعه و افکار عمومی را اداره می کند" و در مقابل، حسن روحانی با شنیدن این حرف، تعجب می کند و دهان به شگفتی می گشاید.

عبدالعلی علی‌عسگری رئیس صداوسیما می گوید:
"صداوسیماست که امروز دارد جامعه را اداره می کند. افکار عمومی را ، آرامش را امنیت را ... صبح تا شب ما داریم با این فتنه گری های فضای مجازی و ماهواره ها می جنگیم، خنثی می کنیم اینها رو، هر اتفاقی می افتد بلافاصله چابک ما توی گود هستیم با تمام قوا صداوسیما از لحظه اول. روز بعد از انتخابات برای کرونا همراه ستاد کرونا پای کار بوده و ما واقعا داریم افکار عمومی رو اداره می کنیم واقعا کنداکتور چیدیم با چه زحمتی از صبح تا شب".

در این باره می توان گفت:

اول - سخنان رئیس صداوسیما درباره کنترل جامعه و اداره افکار عمومی توسط "یک رادیو تلویزیونی رسمی" اشتباه است. این سخن برگرفته از نظریاتی است که در قرن گذشته به پایان رسیدند و در قرن حاضر به ویژه در زمانه اینترنت و شبکه های اجتماعی و رسانه های موبایلی بیشتر به یک لطیفه یا شوخی می ماند تا سخن جدی.

شاید هم این سخنان را در جلسات داخلی صداوسیما مطرح می کنند و حضار، نگران از آینده، سکوت می کنند و آقای علی‌عسگری این سکوت را تایید آمیز دانسته اند و حالا این سخن را در خارج از سازمان صداوسیما هم تکرار می کنند.

حال آنکه اینترنت و شبکه های اجتماعی در غیاب رادیو تلویزیون خصوصی، انحصار صداوسیما را شکسته اند. حالا مردم در گوشی های موبایل خود سخنان و عملکرد مسوولان و خبرهای صداوسیما را راستی آزمایی می کنند و با واقعیت ها می سنجد.

جملات رئیس صداوسیما و تعجب روحانی هم نه در صداوسیما بلکه در کانال های تلگرامی فیلترشده و شبکه های اجتماعی دست به دست شد. البته چند روز قبل از این هم افتضاح قطع سخنان انتقاد آمیز میهمان یک برنامه زنده (امیرحسین رستمی، بازیگر در برنامه فرمول یک) درباره "کرونا" و اخراج او از استدیو در همین صداوسیما روی داد.

اکثریت مخاطبان هم باز در همین کانال ها و شبکه های اجتماعی فیلترشده و نشده سخنان قبل از اخراج میهمان را شنیدند و از این اتفاق مطلع شدند و یک روز بعد هم توضیحات مجری برنامه (علی ضیاء) و میهمان را دریافت کردند.

دوم - بهتر بود رئیس جمهوری علاوه بر تعجب، همان جا اشتباه بودن سخنان رئیس صداوسیما را تذکر می داد و صحبت او را تصحیح می کرد و از این سخن اشتباه به سادگی نمی گذشت چرا که با این سکوت احتمالا رئیس صداوسیما فکر می کند سخنانش درست و سکوت بقیه هم تایید آمیز است.

فقط یک لحظه فکر کنید اگر این گزاره درباره تاثیرگذاری صداوسیما، مبنای برنامه ریزی های اطلاع رسانی - رسانه ای در صداوسیما و دولت قرار بگیرد چه فاجعه ای رخ خواهد داد. بله تعجب نکنید بخشی از فاجعه های فعلی و سابق در اطلاع رسانی نتیجه چنین تصور غلطی است.

البته رئیس صداوسیما، رسما عضو هیات دولت نیست اما بدون رای، در جلسات حاضر می شود. او تنها فردی است که در جلسات هیات دولت حاضر می شود اما منصوب دولت نیست. شهردار تهران هم عضو هیات دولت نیست اما به عنوان یک منصوب دولت در جلسات حاضر می شود. (حکم شهردار تهران توسط وزیر کشور امضا می شود)

صداوسیما هم البته وضعیت برزخی دارد.  نه می توان آن را رسانه دولتی توصیف کرد چون زیرمجموعه دولت نیست و نه رسانه رسمی است چون بازتاب دهنده مواضع دولت مستقر نیست.

سوم – رئیس صداوسیما می گوید: " ما داریم افکار عمومی را اداره می کنیم ... صداوسیما دارد جامعه را اداره می کند"

به نظر می رسد رئیس صداوسیما یا معنی "افکارعمومی" را نمی داند یا سازمان "صداوسیما" را نمی شناسد یا حضار در جلسه هیات دولت را کم اطلاع یا بی اطلاع در این حوزه می داند یا هر سه.

بعید می دانم این سخن اشتباه را امروزه حتی یکی از کارکنان خود صداوسیما هم بتواند علنی به زبان براند یا یکی از کارشناسان و دانشمندان علوم ارتباطات و رسانه در طیف های مختلف چنین ادعایی را بتوانند مطرح کنند.

چهارم – صداوسیما در حوادث گذشته از جمله افزایش قیمت بنزین، اعتراضات بعد از بنزین و سرنگونی هواپیمای اوکراینی، عملکرد ضعیف، ضدحرفه ای و اعتمادزدایی را در پیش گرفت و همین روند، باعث شد اعتماد مخاطبان به صداوسیما و تاثیرگذاری این سازمان، کم و کمتر شود. همان اشتباهات گذشته در موضوع کرونا هم تکرار شد.

بخشی از مشکلات امروز در ارتباط با رفتارهای مردم در برابر کرونا نتیجه همین رفتارهای اشتباه صداوسیماست.

 یعنی وقتی از صداوسیما هشداری به مردم منتقل می شود اکثریت یا بخش مهمی از مردم باور نمی کنند.
ضمن اینکه صداوسیما رویکرد متناقضی را دنبال می کند از یک سو جهت گیری برنامه ها در کم اهمیت نشان دادن کروناست و از سوی دیگر شکوه از اینکه چرا مردم جدی نمی گیرید.

عملکرد نادرست و اعتمادزدای صداوسیما در ماجراهای قبلی و کرونای فعلی در کنار اطلاع رسانی پراشکال مسوولان باعث شده امروزه این شک و تردید جدی ( به درست یا غلط) به آمارهای و برخی اقدامات در برابر کرونا وجود داشته باشد.

پنجم – رئیس صداوسیما می گوید یک روز بعد از انتخابات، یعنی 3 اسفند کار درباره کرونا را شروع کرده اند در حالی که به گفته سخنگوی دولت و وزیر بهداشت، اولین مورد قطعی کرونا 30 بهمن در قم اعلام شد. چهار روز تاخیر چه معنی دارد؟

چرا صداوسیما در گزارشی در روز اول اسفند از قم، هشدارها درباره وجود کرونا و توصیه ها درباره عدم تجمع و ... را در این شهر به سخره گرفت و وجود آن را در قم انکار یا تشکیک کرد؟

* روزنامه نگار

بیشتر بخوانید:

ایتالیا رو رها کن، فکری به حال ما کن!

تماشاخانه

تبحر شگفت انگیز روباه قرمز در طبیعتی سخت / جدال بر سر یک ماهی (فیلم)

بحران آب در شمال شرقی سوریه: اتهامات سنگین علیه ترکیه / بی‌برقی و بی‌آبی برای یک میلیون سوری (فیلم)

فیلم های دیگر