نادر رستمی* ؛ عصراران- این روزها دانمارک هم مثل همه کشورهای دیگر دنیا مشغول مقابله با بحران کروناست. من هم مثل خیلی دیگر از مردم دنیا در خانه قرنطینه هستم. اکثر کارهای خود را از منزل انجام میدهم و حتیالمقدور سعی میکنم از خانه خارج نشوم.
نخست باید بگویم که هدف من در این نوشتار اساسا مقایسه بین کشورها نیست و تنها میخواهم خوانندگان عزیز از حال و هوای مردم و چند و چون اقدامات و سیاستهای دولت دانمارک مطلع باشند تا شاید در این روزهای بحرانی این تجربیات به کار آنها هم بیاید.
دانمارک کشوری تقریبا کم جمعیت است. کل جمعیت این کشور 5 میلیون و 800 هزار نفر است که جمعیت جوانی نیست و متوسط سن دانمارکیها حدود 43 سال است و امید به زندگی در میان مردان دانمارکی 79 و در میان زنان 82.9 سال است. تقریبا جمعیتی بیش از 1 میلیون و 700 هزار دانمارکی یعنی حدود 30 درصد از جمعیت دانمارک تنها زندگی میکنند.
در اینکه ویروس کرونا باعث ترس همه مردم کره خاکی از جمله دانمارک شده هیچ شکی نیست. دانمارکیها هم مثل دیگر مردم دنیا همه روزه اخبار مربوط به مبتلایان و مرگ و میرهای جدید را با دقت و حساسیت دنبال میکنند.
دولت دانمارک هم با وقوف به این مساله، تلاش دارد بر ترس عمومی جامعه غلبه کند و مردم را به آرامش دعوت میکند؛ چرا که خوب میدانند باید مردم را به رفتارهای منطقی و عقلانی دعوت کنند و از برخوردهای احساسی دور کنند.
رادیو و تلویزیون و رسانههای دانمارکی هم نقش مهمی در اطلاع رسانی ایفا میکنند.
دولت و مجلس دانمارک در تلاشند با وضع مقررات جدید هر چه سریعتر بتوانند ویروس را به کنترل درآورند و به همین منظور قوانین محدود کننده وضع کردهاند. از زمان وضع این قوانین سبک زندگی در دانمارک دگرگون شده است؛ با این حال این قوانین به سفت و سختی برخی دیگر از کشورهای اروپای غربی که بیشتر با ویروس درگیر هستند، نیست. تمامی رستورانها و فست فودها بسته شدند. تجمع بالای 10 نفر ممنوع شد. قهوه خانهها و کافهها تعطیل شدند و پلیس در روزهای اولیه اعلام قرنطینه مغازهداران و کسبهای که قوانین را نقض کرده بودند به پرداخت 5 هزار کرون (حدود 10 میلیون تومان) جریمه محکوم کرد.
تمامی استخرها و باشگاههای ورزشی تا اطلاع ثانوی تعطیل هستند و تمامی صندلیها از مقابل پیاده رو رستورانها جمع شدند.
دولت در یک سایت ویژه اطلاعات مربوط به ویروس کرونا را به 25 زبان مختلف برای استفاده ملیتهای مختلف ساکن دانمارک قرار داده است تا ندانستن زبان دانمارکی مانعی در اطلاع یافتن از آخرین دانستههای پزشکی و ضرورتهای بهداشتی درباره این ویروس نشود.
امشب ( به تاریخ ششم آوریل) خانم "مِت فرِدریکسِن" نخست وزیر سخنان مهمی درباره ویروس کرونا مطرح کرد و گفت پس از یک هفته یعنی از تاریخ 13 آوریل فعالیتهای اجتماعی و کاری به مرور آغاز خواهند شد. او در عین حال بارها تکرار کرد که اگر ببینیم با آغاز شدن برخی فعالیتها کنترل امور از دستمان خارج میشود، بار دیگر کارها را تعطیل خواهیم کرد.
"مت فردریکسن" نخست وزیر دانمارک/ عکس: دفتر نخست وزیری
تعداد بیماران کرونایی شناسایی شده تا تاریخ ششم آوریل در دانمارک 4647 نفر و تعداد فوتیها 187 نفر است.
از 13 آوریل در دانمارک مهدکودکها و دبستانها تا کلاس ششم فعالیت خود را آغاز خواهند کرد، ولی دانشآموزان از کلاس هفتم و بالاتر همچنان از خانه و از طریق مجازی آموزش داده میشوند.
خانم نخست وزیر در سخنان خود بارها از همکاری مسئولانه مردم دانمارک قدردانی کرد و این همکاری را باعث بهتر شدن شرایط دانست اما در عین حال هشدار داد شرایط همچنان خطیر است.
در دانمارک کمپینهای مردمی خیلی زیاد اجازه فعالیت پیدا نکردهاند اما پیش آهنگها و تعداد محدودی از اتحادیههای ورزشی در این امر کمک کردهاند.(به دلیل ناآشنا بودن به ویروس کرونا مردم عادی تلاش کردند با نشستن در خانه به هموطنان خود کمک کنند.)
در دانمارک کمبود شدید ماسک است و خیلی از مردم هنگام حضور در بیرون خانه از شالگردن و دستمال برای پوشاندن بینی و دهان خود استفاده کرده و فاصله ایمنی 1.80 متر را از همدیگر رعایت میکنند. مردم دستکش هم دست میکنند و مدام دستهایشان را میشویند و کارهای بیرون خانه را به طور موقت تعطیل کردهاند.
نخستوزیر دیشب گفت بیماری کرونا به گونهای است که ما نتیجه اعمال امروزمان را 3 هفته بعد در بیمارستانها خواهیم دید. او گفت حتی کوچکترین اشتباه یک نفر برای جامعه گران تمام خواهد شد. همه در قبال یکدیگر مسئولیم و همه دشمن مشترکی به نام کرونا ویروس داریم و باید به کمک هم بر این دشمن مشترک فائق آییم.
شهر "سیلک بورگ" دانمارک در ایام قرنطینه
او همچنین گفت که تمامی مسابقات و جشنهای بزرگ حتی سراسر تابستان و تا آخر ماه آگوست ( تا حدود 5 ماه دیگر) ممنوع هستند.
تعدادی از سوپر مارکتهای بزرگ در دانمارک ساعات کار خود را شبانهروزی کردهاند تا از تجمع مردم در این اماکن خرید جلوگیری کنند، همچنین تعدادی سوپرمارکت از ساعاتی زودتر مثلا از 7 یا 8 صبح باز میشوند تا سالمندان بتوانند ساعات اولیه صبح با آرامش خاطر خرید کنند.
متاسفانه تعدادی خانه سالمندان در دانمارک به این ویروس آلوده شده و تعدادی از سالمندان این مراکز به این ویروس مبتلا شدهاند. اتحادیه آلزایمریها بیانیهای صادر کرده و از این مساله ابزار نگرانی کرده است.
معاملات مسکن در دانمارک به بیسابقه ترین رکود خود در 14 سال گذشته رسیده است.
بسیاری از مغازهها کارگران و فروشندگان را تعدیل کردهاند و مغازههایی که با 5-6 نفر نیروی کار اداره میشدند تنها با 1 نفر ادامه میدهند.
کمکهای دولتی
مصیبت کرونا برای همه دنیا فجایع اقتصادی گستردهای به همراه داشته و تازه هنوز همه ابعاد این ویرانی اقتصادی ظهور و بروز نکرده است. ابعاد این فاجعه اقتصادی و اجتماعی در پیش رو را دقیقا نمیدانیم اما میتوانیم حدس بزنیم که با رعایت اصل فاصلهگذاری و قرنطینههای خانگی و متوقف شدن فعالیتهای اقتصادی به مدت چند هفته و یا چند ماه مداوم، فاجعه بزرگ اقتصادی و اجتماعی در راه است.
در دانمارک چون همه کارگران و کارمندان عضو اتحادیهها هستند، بنابراین اتحادیهها طبق قانون موظف و مسئولند که در دوران بیکاری رقمی بین 60 تا 80 درصد حقوق ثابت کارگران و یا کارمندان را به آنها بپردازند.
دولت دانمارک از همان ابتدای بحران در اواسط ماه میلادی گذشته تعهدات گستردهای به شرکتهای خصوصی آسیب دیده این کشور داده و قرار شده طی یک برنامه 3 ماهه به شرط عدم اخراج کارگران و کارمندان دولت 75 درصد حقوق معمول کارمندان و کارگران این شرکتها را بپردازد؛ یعنی در اختیار اتحادیهها قرار دهد.
دولت دانمارک یک بسته اقتصادی چندین میلیارد کرونی ( حدود 13 درصد از تولید ناخالص داخلی) را به منظور کمک به اتحادیهها ظرف 3 ماه آینده در نظر گرفته است. دولت همچنین به مغازهداران کوچک (کاسبان خرد) ورشکست شده یا در آستانه ورشکستگی کمک نقدی خواهد کرد.
دولت همچنین مالکان بزرگ را که اراضی یا املاک خود را اجاره دادهاند، توصیه کرده مردم را تحت فشار نگذارند و برای پرداخت اجاره بهایشان به آنها مهلت دهند.
نخست وزیر دانمارک دیشب گفت اقتصاد این کشور به اروپا و آمریکا خیلی وابسته است و دانمارک سالانه دهها میلیارد دلار به کشورهای اروپایی و آمریکا صادرات دارد و وای به حال اقتصاد دانمارک اگر دیگر کشورهای اروپایی و آمریکا نتوانند بر ویروس غلبه کنند چرا که در این صورت بازار صادراتی دانمارک خراب خواهد شد.
چند توصیه درباره قرنطینههای خانگی
فضای قرنطینه برای همه ما دشوار است و ماندن طولانی مدت در خانهها سخت است اما چارهای نیست و تحمل چند هفته سختی بهتر از تشدید بیماری و خطرمرگ و میر جمعیت زیادی از مردم است؛ اما باید فضای قرنطینه خانگی را برای خود و اطرافیان قابل تحمل کنیم:
- با فرزندان کوچک خود درباره کرونا سخن بگویید و اطلاعات کافی و لازم به آنها بدهید اما توجه داشته باشید که آنها را بیش از حد نگران و حساس نکنید و تعادل منطقی را حفظ کنید.
- همدیگر را در این روزهای با هم بودن بیشتر درک کنیم و سعی نکنیم محیط خانه را مطابق با خواست شخصی خودمان تنظیم کنیم.
- نوجوانها و جوانها اهل جنب و جوش و بیرون رفتن هستند و ماندن در خانه برای آنها سختتر است، محیط خانه را برای آنها دلچسبتر و ماندنیتر کنیم.
*نادر رستمی؛ از کارشناسان امور تربیتی جوانان و از مدیران بازنشسته باشگاه های اوقات فراغت در دانمارک است.
بیشتر بخوانید:
دلایل خودکشی در یکی از مرفهترین کشورهای جهان
تجربه دانمارک؛ دو باشگاهی که جوانان را نجات میدهد
روش دانمارکیها برای جلوگیری از خلافکار شدن جوانان