تاکسیهای آنلاین هم مثل هزاران چیز دیگر در ایران زمان ورود مقرون به صرفه بودند و بعد از اینکه جای خود را در زندگی مردم باز کردند، طاقچه بالا گذاشتند و قیمتشان سر به فلک کشید!
به گزارش خبرنگار تسنیم ؛ این روزها پای حرف هر کدام از مسافران تاکسیهای اینترنتی که بنشینید، یک مثنوی هفتاد من گله و شکایت از افزایش کرایه ردیف میکنند و ته داستان هم به این جمعبندی میرسند که تاکسیهای آنلاین هم مثل هزاران چیز دیگر در ایران زمان ورود مقرون به صرفه بودند و بعد که در زندگی مردم جا افتادند، سر به فلک برداشتهاند!
اگر کاغذ و قلم برداریم و مثلاً قیمت حدودی مسیری مشخصی را در یک تاریخ ثابت سال گذشته با امسال مقایسه کنیم، طبیعتاً سال گذشته قیمت پایینتر بوده و امسال بیشتر است و نیازی به دانستن ریاضیات یا حل معادلات پیچیده هم ندارد اما آیا این نمودار افزایشی فقط در مورد کرایه تاکسیهای اینترنتی صدق میکند و نرخ استفاده از مابقی امکانات زندگی شهروندان از سال گذشته ثابت مانده و هیچ تغییری نداشته؟
آنطور که سعید موتمنی، رئیس اتحادیه خودرو میگوید:« قیمت خودرو داخلی در سال 99 افزایش 10درصدی داشته است.» آنطرف فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو گفته:« حتی با نرخ 30درصد تورم که خوشبینانه است و با حذف پراید و پژو405 تا پایان سال، به معنای خداحافظی خودروی زیر 100میلیون تومان خواهد بود.» حالا اگر افزایش قیمت لوازم جانبی خودرو و همچنین بنزین 3هزار تومانی را هم که به این عددها اضافه کنیم، میبینیم که روی کاغذ همهچیز از یک مقایسه ساده ذهنی در تاریخ ثابت پارسال و امسال فراتر میرود و داستان گرانی کرایه تاکسیهای اینترنتی به این سادگیها هم نیست که با چند خط اعتراض ساده بتوان حل و فصلش کرد. ماجرا دقیقا جایی به هم گره میخورد که مسافر (طبعاً به حق) توانایی پرداخت هزینه گران تاکسیهای اینترنتی را ندارد و اعتراض میکند که هزینه را پایین بیاورید. آنطرف راننده (باز هم طبعاً به حق) با این عددهای نجومی در رابطه با خودرو و متعلقاتش قطعاً نمیتواند با نرخهای پایینتر درخواستهای سفر را بپذیرد و هزینه ارزان برایش اصلاً نمیصرفد. اگر قیمتها پایین باشد عطایش را به لقایش میبخشد و اصلاً درخواستها را قبول نمیکند.
سیستم قیمتگذاری تاکسیهای اینترنتی پویاست
با بالا گرفتن بحث نرخ تاکسیهای اینترنتی و اعتراض مردم به افزایش شدید کرایهها، علیرضا قنادان، مدیرعامل سازمان تاکسیرانی تهران اعلام کرد که تاکسیهای اینترنتی در نرخگذاری و تعیین کرایه میتوانند از نرخ پویا استفاده کنند به طوری که در زمانهای خاص که ترافیک بیشتر یا وضعیت جوی نامناسب است، کرایه بیشتری از مسافر دریافت کنند.
این دقیقا همان چیزی است که فرید شهابی، مدیر تجاری اسنپ دربارهاش میگوید: «سیستم قیمتگذاری اسنپ پویاست و قیمت در هر سفر بر اساس 4 فاکتور قیمت پایه، مسافت سفر، مدت زمان سفر و نسبت عرضه و تقاضا تعیین میشود. از آنجایی که نسبت عرضه و تقاضا یکی از اهرمهای تعیین قیمت است زمانی که میزان تقاضا از عرضه پیشی بگیرد قیمتها افزایش پیدا میکند و افزایش قیمت فعلی به همین دلیل اتفاق افتاده است.» او همچنین درباره دلیل افزایش کرایهها توضیح میدهد که « افزایش قیمتها به طور مستقیم متاثر از افزایش قیمت بنزین نبوده است. در یک سال اخیر با افزایش چشمگیر قیمت خودرو، لوازم یدکی و در مجموع استهلاک خودرو مواجه بودیم و دور از ذهن نیست که فعالیت در تاکسیهای اینترنتی با کرایههای قبلی برای کاربران راننده صرف اقتصادی نداشته باشد.»
حملونقل عمومی 25درصد گرانتر، تاکسی اینترنتی 15 تا 20درصد
بین شیوههای مختلف اعتراض به قیمت تاکسیهای اینترنتی بعضیها هم هستند که کرایه تاکسیهای اینترنتی را با سرویسهای حملونقل عمومی مقایسه میکنند یا حتی پای اتوبوسهای بینشهری را وسط میکشند و برای مثال کرایه فلان مسیر را با بلیت اتوبوس تهران ــ زنجان مقایسه میکنند.
از آنجاییکه مقایسه اساساً جایی درست است که شرایط برابر باشد، این چنین قیاسهایی اصولا نمیتواند معیار درستی برای قضاوت باشد. بین تمام تفاوتهایی که تاکسیهای اینترنتی با خطی و حملونقل عمومی دارند، یکی از مشخصترین موارد شیوه استفاده از آنهاست. مسافران تاکسیهای اینترنتی بدون نیاز به پیمودن هیچ مسافتی در هر مبدأیی که بخواهند درخواست خودرو میدهند و در مقصد موردنظرشان پیاده میشود. بدونشک فرق زیادی هست بین این شیوه تردد با موردی که فردی بخواهد مسافت مضاعفی را تا رسیدن به نزدیکترین ایستگاه طی کند. همچنین در مورد تاکسیهای خطی اولاً هر روز در یک مسیر ثابت و مشخص تردد میکنند که طبعاً میتواند نرخ مشخصی داشته باشد و مدت زمان سفر در ساعتهای کمترافیک و پُرترافیک معادله موازنی میسازد. ثانیاً تاکسیهای خطی تکسرنشین نیستند و مجموع کرایه چند نفر با هم درآمد راننده از یک سفر میشود. همه اینها در حالیست که شما به عنوان مسافر حتی اگر قصد پیاده شدن در میانه راه را هم داشته باشید باید کل هزینه تعیینشده تا مقصد را بپردازید.
بنابراین همیشه عدهای هستند که مبلغی مازاد آنچه باید پرداخت میکنند و راننده در میانه راه به جای مسافر قبلی، مسافر جدیدی سوار میکند؛ در مورد اتوبوسهای بینشهری هم که ظرفیتشان ضربدر هزینه بلیت دریافتی از هر نفر طبعاً با تعداد سفرهای روزانه رانندههای تاکسیهای اینترنتی اصلا قابل مقایسه نیست و با توجه به تفاوتهای سفر درونشهری و جادهای اساساً مطرح کردن چنین موضوعی قیاس معالفارق است.