رویترز در گزارشی به نقل از "بسیاری از متخصصان" در امریکا و اروپا نوشت: "واکسن‌های توسعه یافته و تولید شده کووید-19 در روسیه و چین نقص بالقوه دارند. این واکسن‌ها براساس ویروس‌های سرماخوردگی معمولی ساخته شده و اثربخشی محدودی دارند".

به گزارش عصرایران به نقل از رویترز، واکسن کرونای لابراتوار "کانسینو بیولوژیک" که از سوی بخش تحقیقات نظامی چین تهیه و تائید شده براساس مدل توسعه یافته "تایپ 5 ادنو ویروس" (Ad5) ساخته شده است. "آدنو" گروهی از ویروس‌ها هستند که انواع مختلفی از بیماری‌ها را در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف ایجاد می‌کنند.

وال استریت ژورنال در هفته گذشته گزارش داد که فروش واکسن چینی موسسه "کانسینو بیولوژیک" قبل از تکمیل آزمایشات بالینی و گسترده به کشورهای دیگر تائید شده است.

استفاده از واکسن تولید شده انستیتو "گامالیا" مسکو نیز پس از آزمایش‌های محدود بالینی در اوایل ماه جاری میلادی تائید شد. این واکسن نیز بر پایه ویروس ادنو نوع 5 و مدل کمتر شایع نوع 2 ساخته شده است.

نمای انستیتو "کانسینو بیولوژیک" محل ساخت واکسن چینی که شعبه مرکزی آن در شهر "تیانجین" چین قرار دارد./ عکس:رویترز

"آنا دوربین" محقق واکسن در دانشگاه "جان هاپکینز" آمریکا در این باره گفت: واکسن‌های ساخته شده بر پایه ویروس‌های نوع 5 آدنو، من را نگران می‌کنند زیرا بسیاری از مردم و گروه‌های سنی در برابر آن ایمن هستند.

او گفت: نمی‌دانم استراتژی سازندگان این واکسن‌ها چیست اما احتمالا 70 درصد این واکسن‌ها ناکارآمد خواهند بود. با این وجود استفاده از این واکسن‌‌ها تا زمان کشف واکسن بهتر، خوب و منطقی به نظر می‌رسد.

رویترز نوشت: واکسن‌ برای پایان دادن بیماری همه‌گیر کرونا لازم است. تا کنون بیش از 845 هزار نفر در جهان به دلیل شیوع ویروس کووید 19 جان باخته‌اند.

موسسه "گامالیا" مسکو اعلام کرده که ایمنی واکسن‌هایش براساس 2 مدل از ویروس‌های آدنو به دست آمده است.

موسسات تحقیقاتی چین و روسیه سال‌ها در ساخت واکسن‌هایی با پایه ویروس‌های آدنو تجربه داشته‌اند و واکسن "ابولا" را نیز بر پایه "ادنو 5" (Ad5) ساخته‌اند.

محققان در دهه‌های متوالی واکسن‌های با پایه ادنو5 Ad5 را برای انواع بیماری‌های عفونی مورد استفاده قرار داده‌اند اما هنوز در مقیاس وسیع از آن استفاده نمی‌‌کنند.

آنها از ویروس‌های بی‌ضرر به عنوان "حامل" برای رسیدن به ژن‌های ویروس هدف (کرونا) در سلول‌های انسانی استفاده می‌کنند تا بدن را برای جنگ با ویروس واقعی آماده کرده و باعث ایجاد ایمنی بیشتر در انسان شود.

اما بسیاری از مردم در حال حاضر آنتی‌بادی علیه ویروس‌ نوع 5 آدنو را دارند که باعث می‌شود سیستم ایمنی بدن به جای ویروس کرونا به ویروس ناقل حمله کرده و واکسن را بی‌اثر کند.

برخی از محققان ویروس یا مکانیسم‌های انتقال دیگری را برای این موضوع برگزیده‌اند. دانشگاه آکسفورد انگلیس و موسسه سوئدی- بریتانیایی بیودارویی "آسترازنکا" (AstraZeneca) واکسن کووید 19 خود را براساس یک ویروس ادنویی در شانپانزه‌ها تولید کردند و از تحقیق روی مدل 5 ادنوویروس‌ها صرف نظر کردند. موسسه تحقیقاتی "جانسون و جانسون" نیز از مدل نسبتا نادر آدنو ویروس 26 استفاده می‌کند.

دکتر "ژو زینگ" استاد دانشگاه "مک‌مستر" کانادا نیز برای اولین بار در سال 2011 با انستیتوی "کانسینو" روی یک واکسن سل با پایه آدنو5 کار کرده است. تیم او در حال تولید واکسن استنشاقی کووید19 با پایه آدنو5 است. او در نظریاتش اعلام کرده این واکسن مسائل مربوط به ایمنی‌های قبلی را دور می‌زند.

"ژو زینگ" استاد دانشگاه مک‌مستر در باره واکسن دانشگاه آکسفورد گفت: این واکسن نسبت به واکسن تزریقی انستیتو کانسینو برتری دارد.

زینگ از عوارض دوزهای بالای واکسن‌های انستیتو کانسینو با حامل آدنو 5 ابراز نگرانی کرد و افزود: این واکسن‌ها باعث تب و ایجاد بدبینی به واکسن می‌شود.

"هیلدگوند ارتل" مدیر مرکز واکسن موسسه "ویستار" در فیلادلفیای آمریکا در این باره گفت: فکر می‌کنم این واکسن‌ها برای افرادی که آنتی‌بادی واکسن و ایمنی خوبی ندارند؛ مفید باشد.

ریسک HIV

برخی از کارشناسان و محققان نیز نگرانند که واکسن‌هایی بر پایه آدنو 5 باعث افزایش احتمال ابتلا به ویروس HIV می‌شود.

براساس آزمایش‌های سال 2004 شرکت "مرک اند کو" روی یک واکسن HIV بر پایه "آدنو 5"، افرادی با ایمنی بیشتر به عامل ویروس "ایدز" در این واکسن حساس می‌شوند.

"آنتونی فاوسی" مدیر موسسه ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی آمریکا و گروهی دیگر از محققان در سال 2015 در مقاله‌ای اعلام کردند که عوارض جانبی واکسن‌های آدنو 5 به واکسن‌های HIV محدود می‌شود نه واکسن‌های دیگر.

با این حال آنها هشدار دادند که پس از استفاده و آزمایش واکسن‌های پایه آدنو 5، نظارت‌های لازم برای تشخیص HIV نیز باید اجرایی شود.

لابراتوار "گامالیای" مسکو در حال بررسی و تولید واکسن ویروس کرونا/ عکس: رویترز

"لری کوری" یکی از مدیران "شبکه ساخت واکسن‌های پیشگیری از کرونا" در آمریکا گفت: من نگران استفاده از واکسن‌های آدنو5 در هر کشوری که در معرض ویروس HIV است هستم و آمریکا نیز یکی از آنها است.

واکسن لابراتور گامالیا در 2 دو تجویز می شود: اولی براساس آدنو 26 که تقریبا شبیه محصول تولیدی موسسه "جانسون و جانسون" است و دومی براساس آدنو 5 ساخته می‌شود.

رویترز اضافه کرد: بسیاری از کارشناسان در ماه نوامبر و پس از اعلام دولت روسیه برای استفاده از واکسن در گروه‌های پرخطر، تردید خود را نسبت به واکسن روسی مطرح کردند. در آن زمان هیچ اطلاعاتی در مورد آزمایش‌های بالینی و گسترده این واکسن وجود نداشت.

"دن باروش" محقق واکسن در موسسه آکادمیک "هاروارد" امریکا که به طراحی واکسن کرونا موسسه "جانسون و جانسون" کمک کرده در این باره گفت: نشان دادن ایمنی و اثر بخشی یک واکسن بسیار مهم است. وی افزود: اکثر آزمایشات بالینی و گسترده نتیجه لازم یا دلخواه را به دنبال ندارد.

___________________________________________

بیشتر بخوانید: