جَنِت یِلِن نخستین زنی که در سال ۲۰۱۴ ریاست فدرال رزرو(بانک مرکزی آمریکا) را بر عهده گرفت، ۶ سال بعد در حال آمادهسازی خود برای تکیه زدن بر صندلی وزارتخانهای است که پیش از او ۷۷ وزیر مرد بر روی آن نشستهاند؛ او در سمت جدید خود به عنوان وزیر خزانهداری ایالات متحده سه مسئولیت اصلی را عهدهدار خواهد بود: تنظیم و اجرای سیاستهای مالیاتی، مدیریت بدهی عمومی دولت و وضع، اعمال یا اصلاح تحریمهای اقتصادی بینالمللی.
به گزارش یورونیوز، خانم یلن ۷۴ سال دارد و اهل بروکلین نیویورک است، پیش از تصمیم دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا برای جایگزینی او با جروم پاول، رئیس فعلی، از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ رئیس فدرال رزرو بود. وی پیش از آن به عنوان رئیس و مدیرعامل فدرال رزرو ایالت سانفرانسیسکو خدمت میکرد. این استاد باسابقه دانشگاه برکلی پیشتر نیز ریاست شورای مشاوران اقتصادی کاخ سفید را در دوران ریاست جمهوری بیل کلینتون بر عهده داشت.
او دارای مدرک دکتری اقتصاد است و همسر جورج آکرلوف، برنده جایزه نوبل اقتصاد در سال ۲۰۰۱ است.
در صورتی که نامزدی او از سوی جو بایدن برای احراز سمت وزیر خزانهداری آمریکا مورد تایید مجلس سنا باشد، خانم یلن سومین وزیر متوالی یهودی خزانهداری آمریکا خواهد شد. پیش از او استیو منوچین در کابینه دونالد ترامپ و جک لو در کابینه دوم باراک اوباما، دو وزیر یهودی خزانهداری ایالات متحده بودهاند.
تا کنون بازارهای سهام آمریکا از معرفی او به عنوان نامزد وزارت خزانهداری استقبال کردهاند؛ به طوری که شاخص قیمت سهام ۵۰۰ شرکت بزرگ فعال در بازارهای سهام ایالات متحده(S&P 500) نزدیک به ۱ درصد افزایش یافته است.
خانم یلن به عنوان رئیس فدرال رزرو، بر بهبودی مداوم اقتصاد آمریکا پس از وقوع بحران مالی سال ۲۰۰۹-۲۰۰۸ نظارت کرد. طرفداران او معتقدند او میراثی مهمی از خود به جای گذاشت؛ به طوری که اقدامهای او کاهش مستمر نرخ بیکاری، صعود مدام شاخصهای بورس بیکاری و نرخ تورم پایین را رقم زد و به عاملی برای رونق بیشتر اقتصاد آمریکا در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ شد.
اما منتتقدان او بر این باورند که تصمیم فدرال رزرو در مورد افزایش متوسط نرخ بهره در دوران ریاست او، رشد اشتغال و رونق اقتصادی را کندتر از پتانسیل واقعی اقتصاد آمریکا کرده بود.
البته حامیان او معقتدند، همانطور که او در زمان حضور در بانک مرکزی تمرکز خود را بر اعمال سیاستهایی پولی قرار داده بود و از اظهار نظر درباره سیاستهای مالی اجتناب میکرد، به عنوان وزیر خزانهداری نیز از تاثیرگذاری بر سیاست های پولی طفره میرود.
انتظار میرود، اولین گام خانم یلن جستجوی راههای همکاری میان فدرال رزرو و خزانهداری به عنوان دو نهادی است که در خط مقدم مقابله با هر بحران اقتصادی قرار دارند. وزیر احتمالی خزانهداری آمریکا، سابقه همکاری با جروم پاول را دارد که احتمال دارد یک دوره دیگر در سمت رئیس کلی بانک مرکزی آمریکا ابقا شود.
خانم یلن حامی تزریق مالی بیشتر دولت برای مقابله با رکود ناشی از شیوع ویروس کروناست و بر همین اساس، نخستین اقدام عملی او رایزنی در مورد محرک اقتصادی جدید با کنگره خواهد بود؛ کنگرهای که اکثریت آن همچنان در اختیار دموکراتها باقی مانده است و به نظر نمیرسد او کار چندان دشواری در پیش داشته باشد.
او اخیرا در گفتگوی با بلومبرگ تاکید کرده بود که دولت باید به حمایت مالی سنگین خود از اقتصاد ادامه دهد چرا که با توجه به احتمال پایین مانده نرخ بهره در چند سال آینده، افزایش بدهیهای دولت مشکلزا نخواهد شد.
بایدن، رئیس جمهوری منتخب آمریکا بارها بر بهبود چهره ایالات متحده در صحنه بینالمللی و افزایش همکاریهای اقتصادی آمریکا با سایر کشورهای جهان تاکید کرده است؛ عرصهای که وزارت خزانهداری در آن نقش جدی دارد.
در این میان، حل تنش تجاری با چین و اصلاح و مدیریت تحریمهای اقتصادی آمریکا علیه ایران به ویژه در صورت تحقق شعار انتخاباتی بایدن مبنی بر بازگشت به برجام از اهمیت بالایی برخوردار خواهد شد.
خانم یلن زمانی که ریاست فدرال رزرو را بر عهده داشته، در نشستهای گروه بیست شرکت میکرده و به همین دلیل در جریان مجادله تجاری کشورش با چین قرار دارد. با این وجود، او پیشتر گفته بود که من اقدامات غیرمنصفانه تجاری چین یا هر کشور دیگری را مسئول کسری تجاری ایالات متحده نمیدانم. رویکردی که در صورت تایید دوباره آن توسط خانم یلن، میتواند قفل تجارت میان آمریکا و چین را بگشاید.
هر چند خانم یلن به دلیل حضور در بانک مرکزی آمریکا که یک نهاد پولی مستقل از سیاست است، اظهار نظری در مورد تحریمهای وضع شده علیه ایران نداشته و مسئولیتی هم در قبال آن نداشته ولی او با ابزار تحریم نیز چندان بیگانه نیست. او در سال ۲۰۱۶ از وضع تحریمهای بانکی برای مقابله با نهادهای پولی متخلف حمایت کرده بود و در آخرین روز کاری خود در فدرال رزرو نیز تحریمهایی را علیه بانک «ولز فارگو» اعمال کرد تا آن را به دلیل رسوایی حساب های جعلی مجازات کند.
این مجازات در عمل موجب شد تا اندازه این بانک کاهش یابد و چهار عضو هیئت مدیره آن را وادار به کنارهگیری کرد. این نخستین باری بود كه تصمیم فدرال رزرو، داراییهای یك موسسه سسه مالی را تحت فشار قرار میداد.
با این وجود، حامیان خانم یلن معتقدند که او اعتقاد جدی به سیاستهای طیف میانهرو دموکرات دارد و شخصیت او به گونهای است که هیچگاه برخلاف تلاشهای مافوق خود، آقای بایدن که مثلا بر کاهش فشار تحریمهای بینالمللی آمریکا متمرکز باشد، اقدام نخواهد کرد.