این‌بار تاریخ برای قبرستان‌های پایتخت تکرار شده، تفاوتی هم ندارد، شهر ری باشد یا تهران؛ هرچند متولیانِ تکرارِ این سناریو متفاوت‌اند. اوقافی‌ها برای قبرستان ابن بابویه و امامزاده عبدالله طرح ساماندهی ریختند و ... و حالا مدتی است همان طرح را این‌بار شورای شهر برای ساماندهی قبرستان‌های قدیمی ارامنه در دولاب تهران تصویب کرده است.

به گزارش ایسنا، در این طرح‌ها حرف یکی است، قرار است فقط ساماندهی باشد و فضای محیطی مرتب‌تر شود، اما در این میان ناخودآگاه سنگ قبرهای قدیمی، ارزشمند و تاریخی می‌شکنند، روی هم تلنبار می‌شوند و در نهایت وقتی دیگر به سنگ قبرهای قدیمی، تاریخی و بعضا قاجاری دسترسی ندارند مجبورند به تعویض آن‌ها با سنگ‌های مرمر و یک‌دستی که فقط یک نامِ متوفی روی آن‌ها به چشم می‌خورد و دو عدد تاریخ.

حالا تصاویر منتشرشده از آرامستان ارامنه دروازه دولاب همین ترس و نگرانی را بار دیگر به جان فعالان میراثی انداخته است. تصاویری که سه پژوهشگر تهران بعد از بازدید از اجرای این طرح در آرامستان در یازدهم دی داشتند و آن‌ها را در صفحه‌های شخصی خود در اینستاگرام منتشر کردند، باز هم وضعیت سنگ قبرها را همان‌طور نشان می‌دهد.

یک جا سنگ قبری شکسته شده، سنگ دیگری از جای خود کنده شده یا ترک برداشته‌ است؛ این‌ها مثل همان نشانه‌هایی است برخلاف گفته متولیانِ اوقافی در زمان اجرای طرحِ ساماندهی‌شان به خصوص در قبرستان ابن‌بابویه، وقتی می‌گفتند سنگ قبرهای قدیمی سرجای‌شان باقی می‌مانند، اما گویا فراموش می‌کردند این نکته را تاکید کنند که «اگر در اجرای طرح آسیب نبینند».

تکرارِ تاریخ؛ این‌بار در قبرستانِ ارامنه تهران (+عکس)

یادمان "زیزرناکابرت" روی سنگ قبری که بخشی از آن تخریب شده

این آسیب‌ها طرحِ یادمانِ «زیزرناکابرت» به معنی قلعه پرستوها را که برای یادبود شهدای ۱۹۱۵ روی برخی از سنگ قبرها در این آرامستان‌ها قرار گرفته‌اند نیز دربرگرفته‌اند. (این طرح ۱۲ ستون همگرا را در خود دارد که نشان‌دهنده ۱۲ استانی است که ارمنی‌ها در آن‌جا کشته شده‌اند. یک ستون سوزنی‌شکل با ارتفاع ۴۴ متر نیز در کنار ستون‌ها واقع شده که بیانگر زایش دوباره مردم ارمنی است.)

حالا تاریخ در ساماندهی قبرستان‌های قدیمی در تهران در حال تکرار شدن است.

البته مرتضی ادیب‌زاده - معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان تهران – چند روز بعد از آغاز طرح در محوطه دولاب تهران به ایسنا گفته بود که «مجموعه آرامستان‌های دولاب توسط سازمان بهشت زهرا(س) و در راستای حفاظت از آرامستان‌های تاریخی تهران مرمت و ساماندهی می‌شوند و در این پروژه گذر میانی مجموعه آرامستان‌ها که پیش از این به صورت خیابان آسفالته بود، با رویکرد ایجاد بستر گردشگری در این منطقه، سنگفرش و پیاده‌راه شده و همه‌ دیوارهای بیرونی آرامگاه‌ها مرمت می‌شوند.

او درباره‌ طرح داخلی آرامستان نیز تاکید کرده بود: «همه‌ مسیرهای بازدید بین قبور نیز شن‌ریزی شده و با احیای جوی‌ها و کانال‌های سیمانی و آجری آن به شکل اولیه، بافت داخلی نیز ساماندهی می‌شود، در این مرحله بهسازی سرویس‌های بهداشتی و مرمت و ساماندهی دیوارهای داخلی و نیمکت‌ها و برخی المان‌های داخل آرامستان در دست اجراست.»