صابر گلعنبری
کمتر از ده روز به پایان دوره ترامپ و واگذاری قدرت به بایدن مانده است؛ اما با وجود این، تلاشها برای عزل وی از مقامش بالا گرفته است. همین مساله پرسشهایی را درباره علت این پافشاری و امکان عملی عزل ترامپ در این بازه زمانی کوتاه مطرح کرده است.
درباره انگیزه پافشاری بر عزل ترامپ در همین چند روز چند مورد را مطرح کرد؛ نخست این که دموکراتها به دنبال آن هستند تا از تصدی هر گونه منصب دولتی در آینده از سوی وی از جمله مشارکت احتمالی در انتخابات 2024 جلوگیری کنند. دوم این که آن آسیبی که به شخصیت و چهره بینالمللی آمریکا با حمله اخیر به کنگره نماد دموکراسی در این کشور وارد شد، جبران شود. سوم این که به این شکل ترامپ از کاخ سفید بدرقه شود تا هم پاسخی به رفتارهای جنجالی وی در چهار سال گذشته و هم پیامی به دیگر همفکران وی باشد که در آینده احتمالا قصد ورود به کاخ سفید را داشته باشند. چهارم، این نگرانی وجود دارد که ترامپ در فرصت اندک باقیمانده دست به یک ماجراجویی خارجی از جمله جنگ بزند.
اما انگیزه بخشی از جمهوریخواهان از همراهی با دموکراتها برای برکناری ترامپ نیز تلاش برای زدودن لکه ننگی است که معتقدند در نتیجه کارهای وی به ویژه حمله اخیر هوادارانش به کنگره، دامان جمهوریخواهان را گرفته است. در واقع در نتیجه همین سیاستها در طول چهار سال گذشته، سه پیروزی تاریخی را در انتخابات اخیر نصیب حزب رقیب دموکرات کرد.
اما پرسش کانونی دیگر این است که آیا در این ده روز باقیمانده ترامپ برکنار خواهد شد؟ و آیا امکان آن وجود دارد؟ واقعیت این است که دو سناریو برای عزل وی وجود دارد؛ نخست از طریق محاکمه در کنگره و دوم از طریق اعمال متمم 25 قانون اساسی مصوب سال 1967 پس از ترور جان اف کندی.