روزنامه کیهان نوشت: دولت و وزارت خارجه در پیگیری مطالبه راهبرد نظام باید مراقب باشند آمریکا به جای انجام تعهد خود (لغو همه تحریمهای بانکی و نفتی)، موضوع را به دادن برخی به قول خودشان «مشوق»ها و جا زدن آن به عنوان جبران وظیفه خود تقلیل ندهند.
این موضوع از این جهت مهم است که طی هفتههای اخیر، بارها زمزمهها و تحلیلهایی در محافل رسانهای و سیاسی خارجی و بعضاً ایرانی منتشر شده مبنی بر اینکه آمریکا نمیخواهد تحریمهای مندرج در برجام و تحریمهای اعمال شده پس از برجام را لغو کند و صرفاً ممکن است برخی مشوقها را پیشنهاد کند؛ از جمله برداشتن ممانعت وام چند میلیارد دلاری از صندوق بینالمللی پول (با هزینهکرد مهار کرونا)، یا اجازه دادن به کره جنوبی برای بازپرداخت بخشی از پولهای بلوکه شده ایران! برخی منابع گفتهاند در گام اول ممکن است فقط یک میلیارد دلار از این منابع بلوکه شده آزاد شود.
طبعاً حق ایران است که به منابع مالی بلوکه شده خود دسترسی پیدا کند و یا امکان خرید دارو را داشته باشد و این قبیل اقدامات، نه تنها نقض برجام بلکه حتی نقض بدیهیات شورای امنیت درباره کشورهای تحریم شده سازمان ملل است (و حال آنکه طبق برجام و قطعنامه 2231، تحریمها باید متوقف میشد!)
آنچه در این میان قابل تأمل است تحلیلهای برخی رسانههای غربی است. چنان که اخیراً سیانبیسی آمریکا در گزارشی نوشت «ایران به پول نیاز دارد، پس توافق جدید با آمریکا شدنی است»! اشاره این رسانه آمریکایی به همین حوزه پیشنهادهاست. این تارنما مینویسد: به گفته ریچارد گلدبرگ مشاور ارشد بنیاد دفاع از دموکراسیها، ایران باید توافق کند چرا که به آزادی بخشی از پولهایش نیاز دارد.
سیانبیسی میافزاید: ایران بارها تاکید کرده است که آمریکا برای شروع باید تحریمها را لغو کند. با این وجود، واشنگتن تاکنون در برابر چنین خواستهای مقاومت کرده است.
توافق جدید ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) بیتردید مفید نیست و از آنچه پیش از این هم بود استانداردتر نخواهد بود.
مجلس ایران قانونی را تصویب کرده که بازرسیهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی را منع میکند، هرچند در پی سفر «رافائل گروسی» مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، هر دو طرف گفتند «فعالیتهای لازم برای بررسی و نظارت» میتواند تا سه ماه دیگر ادامه داشته باشد.
گلدبرگ هم ضمن آنکه همچنان تاکید دارد یک توافق امکانپذیر است، ادامه داد: تمامی آنچه که از سوی ایران شاهدش هستیم، تهدیدها، تروریسم، گروگانگیریها، توقیف نفتکشها و غیره تاکتیکهایی است تا بتوانند پول به دست بیاورند و تحریمها را کاهش دهند. از سوی دیگر، تحریمهای سنگین علیه ایران که توسط دولت ترامپ اعمال شد برای اقتصاد ایران ویرانگر بوده است.
با این حال، سوالاتی در مورد چگونگی توافق وجود دارد؛ ایران میگوید نقض تعهدات برجامی قابل بازگشت است، اما گلدبرگ مخالفت کرد.
وی بر این باور است که مراحل زیادی وجود دارد که قابل جبران نیستند. به عقیده گلدبرگ، دانش فنی ایران برای آزمایش و استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته، چیزی نیست که بتوان آن را دوباره محدود کرد.
وی همچنین به تاریخ انقضاء برجام اشاره کرد و افزود: از آنجا که برجام پنج سال است، ما در شرایطی قرار داریم که توافق در هر صورت به نفع ایران است. بنابراین این یک علامت سوال بزرگ است که آیا دولت بایدن و متحدان آنها میخواهند به برجام بازگردند و یا وارد مذاکره بر سر یک توافق جدید شوند.
گفتنی است دادن مشوقهای فریبنده، همان تاکتیکی بود که دولت اوباما پیش از برجام، در قالب توافق موقت ژنو پیشه کرد و با امکان آزاد شدن چند میلیارد دلار از اموال ایران، به شیرینسازی افق توافق بزرگتر(!) پرداخت و کسانی هم با ماموریت یا از سر جهل در ایران گفتند افق توافق هستهای میتواند به آزادی 150 میلیارد دلار از اموال ایران منتهی شود. بلافاصله پس از برجام، کارشکنیها در همان دولت اوباما آغاز شد و تحریمها با عناوین ویزایی، آیسا، سیسادا و... فربهتر شد.