وزیر بهداشت: روشن بود که واردات واکسن هزاران مشکل خواهد داشت

به گزارش ایسنا، دکتر سعید نمکی در دیدار رییس ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) در ستاد وزارت بهداشت، اظهار داشت: بعضی ها گفتند که برای تامین واکسن خارجی، بخش خصوصی را دعوت کنید. از آبان ماه، 4 فراخوان گذاشتیم که بخش خصوصی واکسن کرونا را وارد کند اما ایمان و اعتقاد داشتیم و کاملا مشخص بود که واکسن کرونا، یک کالای تجاری نیست که مثل واکسن آنفلوآنزا، هر مجموعه خصوصی بتواند آن را تامین کند بلکه واکسن کرونا به عنوان یک حربه سیاسی، در اختیار دولت‌ها است.

بدعهدی‌های شرکای خارجی در تامین واکسن خریداری شده

وی افزود: با تمام مشکلات، راه خودمان را رفتیم و قرادادهایی را با چانه زنی های زیاد به عنوان یک کشور مطرح در سازمان جهانی بهداشت در قالب کوواکس برای تامین 16 میلیون و 800 هزار دوز واکسن، منعقد کردیم و علیرغم همه فشارهایی که بود توانستیم پیش قسط و باقی مانده آن را منتقل کنیم و قرار بود که قبل از عید، حداقل به ما سه میلیون و 200 هزار دوز واکسن از طریق کوواکس بدهند. 

وزیر بهداشت خاطرنشان کرد: وقتی مذاکرات را نگاه می کنم می بینم که تقریبا روزانه دو سه بار این کار را پیگیری کردیم و سه هزار و 200 تا 300 برگه مکتوب غیر از مذاکراتی تلفنی و پیگیری های شفاهی، در اختیار داریم. کوواکس علیرغم همه پیگیری ها، محموله اول ما را از سه میلیون و 200 هزار دوز به یک میلیون و 800 هزار و بعد به یک میلیون و 200 هزار دوز، رساند و نهایتا قرار بود که تا 15 اسفند سال گذشته، یک میلیون و 200 هزار دوز واکسن در محموله اول به ایران ارسال کند که متاسفانه بازهم این روند طول کشید تا اینکه بعد از عید، توانستیم 700 هزار دوز واکسن از کوواکس تحویل بگیریم. 

نمکی یادآور شد: با چینی ها مذاکره و اعلام کردیم که حاضریم قرارداد خرید 20 میلیون دوز واکسن را ببندیم که آنها گفتند دو میلیون دوز و ما هم قبول کردیم اما قبل از عید 200 هزار دوز به کشور وارد شد و 400 هزار دوز هم امروز و فردا حمل می شود و به کشور می رسد. با هندی ها از چند میلیون دوز به دو میلیون دوز و بعد به 500 هزار دوز رسیدیم که پول 500 هزار دوز واکسن را گرفتند و 125 هزار دوز را حمل کردند و 375 هزار دوز واکسن نیز در سردخانه گمرک بود که قرار بود به ایران حمل شود اما دادستان هند نامه نوشت که هیچ واکسنی از هند نباید به هیچ کجای دنیا ارسال شود. 

میزان واکسیناسیون در کانادا و استرالیا

وی خاطرنشان کرد: برای بنده مثل روز روشن بود که واردات واکسن کرونا، هزاران مشکل خواهد داشت. جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا بیش از 4 برابر مصرف کانادا، واکسن پیش خرید کرده است. کانادا با آمریکا هم مرز است و خیلی از آمریکایی ها دوران استراحت و بازنشستگی خود را به کانادا می روند اما با همه قرابت و نزدیکی با انگلیسی ها و آمریکایی ها، کانادا توانسته دو درصد جمعیت خود را واکسینه کند و قرار بود تا ماه ژوئن، دوز اول واکسن را تزریق کنند اما الان گفته اند که حداکثر کمتر از سپتامبر نمی توانیم اولین دوز واکسن را به مردم کانادا تزریق کنیم. استرالیا دیشب اعلام و عذرخواهی کرد که پیش بینی هایی که کرده بودیم، محقق نشد و نمی توانیم قولی برای واکسیناسیون بدهیم و اکثر کشورها گرفتار هستند با اینکه تحریم ها و فشارهای اقتصادی همانند ایران را نداشتند. 

وزیر بهداشت تاکید کرد: از روزهای اول فکر کردیم که باید به سمت تولید واکسن برویم. کانادا در دهه 80 یک کارخانه واکسن سازی داشت که به بخش خصوصی واگذار کرد و سانوفی آن کارخانه را خرید که روی واکسن سرمایه گذاری کند الان هم واکسن سانوفی به بن بست رسید و تست های آن، جواب نداد. کشوری به وسعت کانادا، دیگر واکسن سازی ندارد. 

اولین تلاش ها برای ساخت واکسن داخلی

نمکی خاطرنشان کرد: با تکیه بر دانش بومی از تیم برکت تقاضا کردیم و این مجموعه با استقبال گرم با این موضوع برخورد کرد. همچنین با شهید دکتر فخری زاده جلسه گذاشتیم که در وزارت دفاع، ساخت واکسن را آغاز کنند و دوستان مجموعه رازی و پاستور را دعوت و با آنها جلسه برگزار کردیم. تقریبا 10 ماه است که با کوبایی ها مذاکره می کنیم و در کوبا، آقای ویسنته به عنوان یکی از بزرگان واکسن دنیا حضور دارد و در واکسن هپاتیت هم به ما کمک کرد، این فرد، مدیر پروژه واکسن در کوبا است. 

وی یادآور شد: بزرگترین دلگرمی ما، تولید واکسن داخلی است. گرچه تمام تلاش خودمان را بر روی واردات و تامین واکسن می گذاریم و با این روالی که می رویم با 20 تا 25 روز تاخیر، قولی که به مردم برای واکسیناسیون گروه های آسیب پذیر خط اول مانند نیروهای بهداشتی و درمانی، جمعیت بیماران خاص، سرطانی و صعب العلاج و افراد بالای 65 سال را را داده بودیم، تمام می کنیم تا به سراغ گروه های بعدی برویم. این اتفاق به شکل مستمر پیش می رود.

سیاست زدگان بیهوده در ذهن مردم تشکیک ایجاد می‌کنند 

وزیر بهداشت تاکید کرد: خوشبختانه واکسن داخلی به عنوان بزرگترین حربه نجات ملی ما، به عرصه ظهور و بروز می رسد. گرچه عده ای کرونا، واکسن و بیماری مردم و مرگ و میر مردم را حربه سیاسی و دکان دونبش کرده‌اند و متاسفم که این سیاست زدگی چه آفت بزرگی است. همشهری ما سهراب سپهری می گفت "من قطاری دیدم که سیاست می برد و چه خالی می رفت" این سیاست زدگان بیهوده در ذهن مردم به جای تقویت غرور ملی، تشکیک ایجاد می کنند که کدام واکسن داخلی و ما کی می توانیم واکسن بسازیم؟

نمکی گفت: این افراد، تاریخ هم مطالعه نمی کنند و ادعا می کنند که علم پزشکی می دانند اما تاریخ پزشکی را مطالعه نکرده اند. در سال 1299 در پاستور و در سال 1303 در انستیتو رازی، شروع به ساخت واکسن کرده ایم. یک ایرانی که در خارج از کشور زندگی می کند و دوره ای از عمرش حتی کودکی اش را در ایران گذرانده، هنوز آنتی بادی واکسن ایرانی در بدنش می چرخد اما اینقدر بعضی ها، تهی مغز یا مغرض یا بی اطلاع هستند که به راحتی این همه عظمت، غرور ملی و دانش ایران در تولید واکسن را بخاطر خوشامد فلان جریان سیاسی، نمی بینند و یک روز به دولت و یک روز به برکت و دیگر نهادهای نظام حمله و خوراک رسانه های بیرونی را تامین می کنند. حالا این افراد دنبال چه می گردند، حیرت می کنم که این نمی تواند غیر از یک بیماری روحی رفتاری، چیز دیگری باشد. 

وی ادامه داد: بعضی وقت ها می بینم که تیم ملی فوتبال ایران یک بازی را می برد اما یک نفر خارج از کشور، با پرچم ایران که نظام را قبول ندارد، اشک می ریزد که فوتبالیست تیم ملی، در فلان بازی گل زده است و یا وزنه بردار ما مدال گرفته و روی سکوی اول ایستاده است اما حالا یک نفر اینقدر به راحتی، غیرت ملی خودش را فدا کرده باشد که مردمی که به یک حرکت امیدوار می شوند را ناامید کند، باید برایش دعا کرد که خداوند این قلب بیمار را شفا دهد. 

وزیر بهداشت تاکید کرد: یکی از بزرگترین اقدامات مجموعه برکت، ساخت واکسن کرونا بود. لحظه به لحظه وضعیت واکسن های داخلی را رصد می کنم. قصدم بر این است که به محض مطالعه فاز دوم تست بالینی واکسن برکت، برای فاز سوم اجازه دهیم که جمعیت انبوهی را واکسینه کنیم. آماری که ترکیه یا امارات از واکسیناسیون اعلام می کند ناشی از فاز سه واکسیناسیون چینی ها است و ما زیر بار نرفتیم و گفتیم که به جز واکسن داخلی، اجازه تست بالینی به هیچ کشوری نمی دهیم.

نمکی یادآور شد: جمهوری اسلامی ایران بعد از توفیقی که حاصل خواهد شد و نتایج واکسن را با تیم ناظر خواهیم دید، جمعیت انبوهی را در فاز سه با واکسن داخلی، واکسینه خواهد کرد. خوشبختانه فاز سه واکسن پاستور که با تکنولوژی مشترک با کوبا انجام شد، در کوبا دنبال می شود و ما هم در ایران آغاز کرده ایم. دو سه هفته از فاز سه واکسن پاستور بگذرد به واکسن های داخلی خواهیم افزود. 

چیزی را از مردم پنهان نکرده ام

وی تصریح کرد: از روز اول گفتم که هر مطلبی در مورد واکسن را از بنده بشنوید. با مردم عهد کرده ام که هر چه هست به مردم بگویم. تا این لحظه به دلیل هیچ مصلحت اندیشی، چیزی را از مردم پنهان نکرده ام چون معتقدم نظام تا زمانی پاینده است که مردم، آن را قبول داشته باشند و بزرگترین خیانت این است که مردم را غریبه فرض کنیم. بارها به مردم گفته ام که با لطف خدا و برآوردی که می کنم، واکسن ملی ما در بهار امسال تزریق می شود و الان هم ایمان دارم که هر چه جلوتر می رویم خداوند راه هایی را برای ما گشود و دانشمندان ما افتخاری را خلق می کنند که این قولی که به مردم داده ام، عرایض روسفیدتر پیش خداوند و مردم جلوه می کند.

وزیر بهداشت گفت: تحول بنیادینی در کشور در حوزه واکسن ایجاد شد. زیرساختی ایجاد شد که اگر ما هم نباشیم، ماندگار است و ایران صاحب تکنولوژی و زیرساخت تولید واکسن شد. درست است که در رازی و پاستور، زیرساخت هایی داشتیم اما کاری که برای کووید19 شد، یک کار جدید بود که خیلی از کشورهای دنیا، جرات انجام آن را نداشتند. 

قابلیت های جدید ایران در تولید واکسن 

نمکی افزود: یکی از قابلیت هایی که در ایران و مجموعه برکت پیدا کردیم، برخورد با جهش های ویروس است و این قابلیت را داریم که در پلتفرم های مختلف در عرض حداکثر 45 روز، برای هر جهشی، واکسن مورد نیاز آن را تولید کنیم و دیگر هم لازم نیست که برخی از پروسه ها را طی کنیم چون دانش آن را داریم. این حربه بزرگی در دفاع بیولوژیک در دنیا است. 

وزیر بهداشت ضمن تقدیر از خدمات ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) و دکتر مخبر، گفت: دکتر مخبر از اولین لحظات گرفتاری ما در ورطه کرونا، جزء اولین افرادی بود که در بیان، عمل و قدم با ما همراهی گسترده ای داشت. در مورد تهیه ماسک شاید ستاد اجرایی به عنوان اولین گروه تولیدی در شکل انبوه، وارد شد و غمی را از دل ما برداشتند و در یک زمان بسیار کوتاه ما را به دلگرمی برای دست یافتن به مقداری فزونتر از نیاز داخل کشور، رساندند. 

نمکی ادامه داد: ستاد اجرایی در تامین داروهای مورد نیاز چه در واردات در اوج سختی هایی که همه درها بر ما بسته بود و چه برای واردات و تولید ماسک، گان، لوازم حفاظتی، ونبتلاتور، شوینده و مواد ضدعفونی کننده، کمک های های قابل توجهی کرد. برای کنکور سراسری سال گذشته نیاز به دو و نیم میلیون پک شامل ماسک و مواد ضدعفونی کننده داشتیم که اولین نهادی که داوطلب شد، ستاد اجرایی و دکتر مخبر بود. تردید نکنید آنهایی که در این روزهای سخت، همراهی کردند در تاریخ کشور، ماندگار و سرافراز می شوند و برای آنهایی که نه تنها همراهی نکرده بلکه از پشت هم خنجر زدند و با سیاسی کاری و الفاظ مایوس کننده، مردم و مسئولان را مورد هجمه قرار دادند نیز این سیه رویی در تاریخ جمهوری اسلامی ایران، خواهد ماند.

چاره ای جز برون رفت از این تنگنا نداریم

وی خاطرنشان کرد: همه کمک های ستاد اجرایی به وزارت بهداشت از جمله اکسیژن ساز و دستگاه های بای پپ به ویژه در این شرایط که دچار خیز جدید بیماری شده ایم، ستودنی است. کالبدشکافی اینکه چه شد این خیز بیماری شکل گرفت و به کجا می رویم، قبلا اشاراتی شده اما در موج سنگینی از بیماری همه گیر با ویروس جهش یافته هستیم و چاره ای جز برون رفت از این تنگنا نداریم و قطعا هم خداوند کمک خواهد کرد و خواهیم توانست این موج سنگین را با لطف خدا، همدلی، وفاق و کمک همکاران مان در نظام سلامت و بیرون از این مجموعه، سپری کنیم گرچه موج جدید بیماری، به شدت سنگین تر از موج های قبلی است. 

وزیر بهداشت، گفت: امروز با دکتر جان بابایی و دکتر رییسی معاونین درمان و بهداشت وزارت بهداشت، وضعیت تخت های بیمارستانی و امکانات مان را مرور می کردیم و مدت هاست که با این موارد، کلنجار می رویم و روزها و شب های سختی را می گذرانیم اما لطف و مرحمت ویژه خداوند هم شامل خواهد شد و دعای خیر مسلمین در ماه مبارک رمضان قطعا کمک خواهد کرد.

نمکی خاطرنشان کرد: دیشب تا دیروقت جلسه ای با دکتر نوبخت معاون رییس جمهور و رییس سازمان برنامه و بودجه داشتیم و قرار است که کمک هایی برای راه اندازی 10 تا 12 هزار تخت بیمارستانی که آماده کرده ایم، شود و از ستاد اجرایی هم شاید کمک هایی طلب کنیم تا حدود 10 تا 12 هزار تخت بیمارستانی جدید به ظرفیت کشور افزوده و اضطراب همکاران ما برای کمبود تخت بیمارستانی، برطرف شود. 

وی در حاشیه این دیدار نیز گفت: وضعیت کشور از نظر میزان ابتلا، میزان بستری، بیماران سرپایی و مرگ و میر بیماران، مطلوب نیست. تعداد بیماران بستری و همچنین بیماران سرپایی متاسفانه رو به افزایش است که اثرات بیماران سرپایی را شاید در روزهای آینده ببینیم اما مثل قبل، همه در کنار همدیگر هستیم. دولت، سازمان های مردم نهاد، نیروهای مسلح، سایر دستگاه ها و ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) با همدلی به دنبال این هستند که با سرافرازی، موج جدید بیماری را مدیریت کنند. 

وزیر بهداشت، ادامه داد: کمبودهایی مثل برخی دستگاه های تنفسی و اکسیژن ساز در تعدادی از بیمارستانها داشتیم که دکتر مخبر و ستاد اجرایی همانگونه که از نخستین روزها برای تهیه داروها، واردات مایحتاج در کنار ما بودند، امروز نیز برای 20 بیمارستان، اکسیژن ساز و تعداد قابل توجهی دستگاه های تنفسی، تهیه کردند که هزینه اهدایی ستاد اجرایی در این اقلام، حدود 50 میلیارد تومان بود. 

نمکی خاطرنشان کرد: در ساخت واکسن برکت خوشبختانه پیشرفت های خوبی حاصل شده است. دیشب جلسه طولانی با دکتر نوبخت رییس سازمان برنامه و بودجه داشتیم که قرار شد کمک هایی برای راه اندازی حدود 13 هزار تخت بیمارستانی را دریافت کنیم. امیدواری ما این است که در روزهای آینده، با بحران کمبود تخت مثل خیلی از کشورهای دنیا روبرو نشویم. 

بنابراعلام وبدا، وی تصریح کرد: در حال حاضر مراکز 16 ساعته در سطح کشور فعال شده اند و همکاران ما علیرغم اینکه از سه موج سنگین و سهمگین عبور کرده اند و تقریبا جسم های خسته  دارند اما برای خدمت رسانی، روح های شاداب دارند و این سربازان خط مقدم جبهه سلامت در کشور آماده کمک به مردم هستند و امیدوارم که این موج که گرچه ارتفاع و شدت بیشتر با ویروس جهش یافته دارد را با سرافرازی مدیریت کنیم.