.png "عصر ایران")
۱۸ آبان ۱۴۰۳
به روز شده در: ۱۸ آبان ۱۴۰۳ - ۱۸:۳۶
عوامل موثر در بروز سنگ کلیه (فیلم) منابع آبی که می‌توانست شهرهای ایران را سیراب کند، به کشورهای همجوار می‌رود
برخلاف میزان دارایی آب‌های سطحی، ایران و کشورهای دیگر مانند چین، امریکا، اتریش و صربستان جزو کشورهای بسیار مستعد از لحاظ پتانسیل آب‌های کارستی هستند.
در حالی که بر اثر برداشت بی‌رویه آب‌های زیر زمینی بسیاری از دشت‌های کشور دستخوش فرونشست شدند و دامنه آن به شهرها رسیده است، اما رییس سازمان زمین شناسی، اعتقاد دارد که بر خلاف آب‌های زیر زمینی، منابع آب کارستی در اختیار کشور است که در صورت پیگیری‌های لازم کشور قادر است آب شهری مانند مشهد را از این منابع تامین کند، ولی در حال حاضر این منابع از شهرهای مرزی در حال مهاجرت به کشورهای همجوار هستند.
به گزارش ایسنا، "کارست" پدیده‌ای در پوسته زمین است که آثار آن به صورت اشکال مختلف از قبیل حفره‌ها و غارها، در سطح و در زیر سطح زمین وجود دارد. علت ایجاد آن به وجود شکستگی‌ها و قابلیت انحلال توده‌سنگ مربوط می‌شود که در نتیجه آن یک سیستم آب زیرزمینی می‌تواند شکل بگیرد.
بیش از ۱۱ درصد از سطح کل کشور متشکل از واحدهای سنگی کربناته است که این سنگ‌ها در اثر درز و شکاف و انحلال در طول زمان زمین‌شناسی دارای فضاهای خالی و حفره‌هایی می‌شوند که به این پدیده "کارست" و به آبی که درون این سنگ‌ها جمع می‌شود، "آب کارستی" یا آب‌های ژرف می‌گویند.
بیش از ۲۵ درصد جمعیت جهان یا مستقیماً بر روی مناطق کارستی زندگی و یا آب شرب مورد نیاز خود را از منابع کارستی تأمین می‌کنند که برخلاف میزان دارایی آب‌های سطحی، ایران و کشورهای دیگر مانند چین، امریکا، اتریش و صربستان جزو کشورهای بسیار مستعد از لحاظ پتانسیل آب‌های کارستی هستند.
بسیاری از کشورهای دارای آب کارست، ۳۰ تا ۴۰ درصد از مصارف آب شرب خود را از آب‌های کارستی تأمین می‌کنند که از مزایای استفاده از آب‌های کارستی به عنوان آب شرب می‌توان به کاهش افت تراز آب در آبخوان‌ها و دستیابی به آب‌های تجدیدپذیر باکیفیت مناسب از نظر شیمیایی اشاره کرد.
با توجه به اهمیت این منابع آبی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور مطالعات کارستی را با استفاده از روش‌های نوین ژئوفیزیکی در دستور کار قرار داد، ولی به گفته رییس این سازمان به دلیل کم کاری‌ها، این مطالعات به نتایجی نرسید و در صورتی که این طرح اجرایی می‌شد، کشور قادر بود آب کلانشهر مشهد را از طریق آب‌های کارستی تامین کند.
وی حتی از مهاجرت این آب که عمدتاً در مرزهای کشور مستقر هستند، به سایر کشورهای همجوار خبر می‌دهد.
منابع حیات بخشی که از کشور مهاجرت می‌کنند
دکتر علیرضا شهیدی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به منابع آب‌های کارستی در کشور، اظهار کرد: بر اساس مصوبه شورای عالی آب، وظیفه شناسایی آب‌های کارستی بر عهده سازمان زمین شناسی است و بر این اساس ما در این سازمان اقدام به انتشار اطلس ملی مناطق مستعد آب کارستی کردیم.
وی اضافه کرد: با توجه به تغییر اقلیم و خشکسالی که در چند سال اخیر در حال رخ دادن است، آب کارست به عنوان آب غیر متعارف که دارای کیفیت بسیار بالایی است، می‌تواند جایگزین شود.
شهیدی با اشاره به مطالعات انجام شده در زمینه آب کارستی منطقه "کپه داغ"، یادآور شد: اگر این مطالعات به نتیجه می‌رسید، بخش اعظمی از آب مشهد را می‌توانستیم تامین کنیم، ولی متاسفانه به دلیل کم کاری‌هایی که انجام می‌شود و یکی از آنها شاید از طرف سازمان زمین شناسی باشد، آب‌های کارستی که به ویژه در مناطق مرزی هستند، متاسفانه به کشورهای همجوار می‌روند.
به گفته وی در بالای منطقه کپه داغ، کشور ترکمنستان قرار دارد و آب کارستی موجود در ایران از این منطقه خارج و وارد ترکمستان می‌شود.
رییس سازمان زمین شناسی نمونه دیگر این روند را در منطقه "سراوان" استان سیستان و بلوچستان دانست و اظهار کرد: این منطقه یک منطقه پر آب است و علی رغم آنکه ما نیاز مبرم به این آب‌ها داریم، آب کارستی این منطقه به سمت پاکستان مهاجرت می‌کند.
شهیدی خاطر نشان کرد: با توجه به اینکه آب‌های کارستی دارای کیفیت بالایی هستند، نباید به هیچ عنوان برای امور کشاورزی مصرف شوند و تنها برای آب شرب باید از آنها بهره برداری کرد.
وی با تاکید بر اینکه در بسیاری از شهرهای کشور از این منابع استفاده می‌شود، گفت: منابع آب کارستی در برخی از شهرهای کشور به صورت چشمه در حال خارج شدن در سطح زمین است. میزان آبدهی این چشمه‌ها بستگی به میزان بارندگی دارد.
رییس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی با بیان اینکه مزیت این آب‌ها این است که اگر پر بارانی باشد، آب این چشمه ها زیاد است و اگر نزولات کم شود این چشمه‌ها کم آب می‌شوند، ادامه داد: منابع آب کارستی بر خلاف آب‌های زیر زمینی قابل احیا است، ولی آبی که ما از آبرفت خارج می‌کنیم، متاسفانه با توجه به اینکه میزان ورودی و خروجی آب به داخل زمین نسبت مناسبی ندارد و خروجی بیشتر از ورودی آب است، موجب می‌شود که سطح آب‌های زیر زمینی روز به روز کاهش یابد؛ از این رو بسیاری از آبخوان‌ها در معرض از بین رفتن قرار دارند و پدیده فرونشست که نتیجه آن است، پدیده غالبی است که در اکثر دشت‌های کشور با آن مواجه هستیم.
شهیدی در پاسخ به این سوال که آیا برداشت بی رویه آب‌های کارستی همانند برداشت بی رویه آب از آبخوان‌های زیر زمینی، پدیده فرونشست مضاعفی را ایجاد خواهد کرد یا نه، توضیح داد: با توجه به این که آب‌های کارستی بیشتر در سنگ‌های آهکی و کوه وجود دارند، اگر برداشت بی رویه آب صورت گیرد در نهایت خشک می‌شود، ولی با بارندگی آب از طریق منافذ به حفرات موجود در کوه‌ها وارد می‌شود و مجددا این منابع آبی احیا خواهند شد.
وی ادامه داد: ولی در آبرفت‌ها این گونه نیست؛ چرا که با خارج کردن آب از زیر زمین در واقع آب از میان ذرات خاک خارج می‌شود و در نتیجه لایه‌های بالایی بر لایه‌های زیرین خاک قرار می‌گیرند و در این صورت آبخوان از بین می‌روند و قابل احیا نیستند.
نظرات کاربران
لینک کوتاه: کپی لینک
لهستان/ سارقی که بسیاری آرزو دارند به آنها هم سر بزند درگیری میان تماشاگران اسرائیلی و حامیان فلسطین در هلند / 64 بازداشتی / 5 زخمی / ارسال 2 هواپیمای اسرائیلی کشف شهر باستانی ۴ هزار ساله در بیابان عربستان (+عکس) حقوق بازنشستگان در ماه آبان چند میلیون اضافه می‌شود؟ + جزییات فرار میمون ها از آزمایشگاهی در آمریکا معمای گوی های سیاه مشمئزکننده در سواحل سیدنی ادعای یمن : با موشک هایپرسونیک به پایگاه نواتیم اسرائیل حمله کردیم خبر جدید درباره رتبه بندی معلم ها خبر خوش رئیس سازمان استخدامی برای کارمندان چالش های پیش روی ترامپ از ناتو تا خاورمیانه اعلام میزان حقوق کارمندان دولت/ کارمندان کدام وزارتخانه ماهی ۴۵ میلیون تومان حقوق می‌گیرند؟ جزئیات جدید از پرونده فرزندان معاون اول سابق قوه قضائیه برنج ۳۵ هزار تومان شد/یک کیلو شکر چند؟ آلمان در بین شرکای تجاری بزرگ ایران/ اولین شریک تجاری ایران، امارات است رؤیای آمریکایی یا هراس آمریکایی؟