طرحی بزرگ تر برای افغانستان ریخته شده که حتی شبه‌نظامیان طالب نیز در مقیاس بزرگ تر، مانند همه مردم افغان، بازنده آن‌اندا ما قدرت‌های خارجی بر اجرای این طرح، اصرار دارند ولو با مهندسی معکوس و تناقض‌گویی...

عصر ایران؛ محمدباقر محسنی ساروی - روزهایی که مذاکره با نمایندگان گروه طالبان به رهبری «استانکزی» و «ملاعبدالغنی برادر» در قطر ادامه داشت و «زَلمَی خلیل‌زاد» می‌آمد و می‌رفت و برخی تحلیل‌گرانِ شوهای خبری از این رویداد با عنوان «دستاورد» یاد می‌کردند، من که همواره نگران افغانستان بودم و از ریل‌گذاریِ درست توسعه در این کشور آگاهی داشتم و از ترورهای هدف مندِ فعالان مدنی، فعالان حوزه زنان و رسانه که برنامه ویژه طالبان بود -اما گردن نمی‌گرفت و آن را به داعش نسبت می‌داد- اخباری موثق داشتم، با خود می‌اندیشیدم نشست با چنین گروه واپس گرایی با چنان عقبه‌ای چه دستاوردی می‌تواند باشد؟

از حدود یک‌ماه قبل که حملات طالبان به صورت مستمر و فزاینده آغاز شد نیز کاملاً پیدا بود که طالبان از حمایت خارجی ویژه برخوردارند و از حدود یک هفته قبل که سقوط ولایات آغاز شد تا هنگام تحریر این یادداشت 25 ولایت (استان) از 34 ولایت این کشور به تصرف طالبان درآمده و به‌ویژه طی دو روز اخیر شاهد اظهارات عجیب و غریبی هستیم که نظم و نظام سیاست بین‌الملل را به زیر سؤال برد.

دو روز قبل، وزیران امور خارجه و دفاع آمریکا از «اشرف غنی» خواستند کنار بکشد و زمینه را برای دولت انتقالی فراهم کند. این در حالی است که دولت انتقالی برای وضعیتی عکس اوضاع افغانستان، تشکیل می‌شود یعنی در شرایطی که یک دولت مستبد و غیرانتخابی، قدرت را در دست دارد و گروهی که داعیه انتخابات آزاد و نمایندگی مردم را دارند در مقام یک اپوزیسیون قدرتمند دولت مستقر را به چالش می‌کشند.

نظام حاکم بر افغانستان جایگاهی پذیرفته‌شده در جهان دارد و دولت اشرف غنی نیز برابر قانون اساسی این کشور با آرای مردم، تشکیل شد و به‌رغم کاستی‌ها و حتی فساد برخی مدیران، دهان مردم را نبست و از اصولِ مهم و محوری یک دولت انتخابی، خارج نشد و در سوی دیگر، طالبان یک گروه شبه‌نظامی با عقبه‌ای که برای جهان روشن است و با اعتقادی که به انتخابات ندارد و به دنبال «اِمارت اسلامی» است، قصد دارد تمام کشور را در ید قدرت خود بگیرد و در چنین شرایطی، سخن از استعفای اشرف غنی و تشکیل دولت انتقالی «مهندسی معکوس در سیاست» به لطیفه بیشتر شبیه است.

در آخرین نشست نماینده ایالات متحده با نمایندگان طالبان که روز جمعه در دوحه تشکیل شد، نماینده آمریکا از طالبان خواست در صورت ورود به کابل، به سفارت آمریکا حمله نکنند! همان‍‌گونه که پیشتر در مذاکرات قطر توافق کرده بودند که طالبان هیچ نیروی آمریکایی را هدف قرار ندهد و همین بند، آنان را در ترور افراد غیرنظامی افغان و فعالان مدنی جسور کرد.

این خوش‌خیالی «بایدنی» در شرایطی است که یک سناتور آمریکایی -میچ مکانل؛ رهبر جمهوری‌خواهان سنا- ضمن انتقاد از سیاست خروج کامل «جو بایدن» این اقدام را غیرمسؤولانه خواند و پیش‌بینی کرد طالبان روز 11 سپتامبر - کمتر از یک‌ماه دیگر- حضور خود در کابل را با آتش‌زدن سفارت آمریکا در پایتخت افغانستان جشن می‌گیرد.

بیانیه دبیر کل سازمان پیمان آتلانتیک شمالی «ناتو» نیز تعارض‌آلوداست. وی ضمن ابراز نگرانی نسبت به اوضاع افغانستان، گفت: طالبان اگر با حملات خود کنترل افغانستان را به دست بگیرد به رسمیت شناخته نخواهد شد!

استولتنبرگ با بیان اینکه با اعضای ناتو برای رایزنی درباره وضعیت افغانستان جلسه‌ای برگزار کرده‌اند، گفت: ناتو تا حد امکان از دولت افغانستان و نیروهای امنیتی این کشور حمایت خواهد کرد!

دبیرکل ناتو با بیان اینکه نگران خشونت و موارد نقض حقوق بشر طالبان هستند، تصریح کرد: طالبان باید درک کند که اگر افغانستان را به زور تصرف کند توسط جامعه بین‌الملل به رسمیت شناخته نخواهد شد و ما در خصوص حمایت از راه‌حل سیاسی اراده قاطع داریم!

سخنان دبیرکل ناتو در حالی مطرح می‌شود که طالبان همه این 20 ولایت را با شبیخون فتح کرده و همه جا عاری از خشونت نبوده و این سخنان به خوبی گواه است که جامعه جهانی اراده‌ای برای برخورد با طالبان ندارد و دلیل آن نیز احتمالاً برنامه جدیدی است که برای منطقه دارند، برنامه‌ای که این بار نیابتی اجرا خواهد شد.

به نظر می‌رسد طرحی بزرگ تر برای افغانستان ریخته شده که حتی شبه‌نظامیان طالب نیز در مقیاس بزرگتر، مانند همه مردم افغان، بازنده هستند اما قدرت‌های خارجی بر اجرای این طرح، اصرار دارند ولو با مهندسی معکوس و تناقض‌گویی و خیانت آشکار به مردم مظلوم و تنهای افغانستان.