علل روانی گرایش به مواد مخدر و داروهای اعصاب

مسعود نیک‌فرجام در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به مصرف مواد اعتیادآور، داروهای اعصاب و روانگردان در میان اقشار جامعه، اظهار کرد: این مسئله علل مختلفی دارد، ممکن است فرد به‌علت مشکلات جسمی به مصرف این مواد روی بیاورد، از طرف دیگر زمانی‌که فرد به پزشک مراجعه می‌کند، در ابتدا استقبال چندانی از مصرف دارو ندارد و بیشتر تمایل دارد تا با مشاوره‌های روان‌درمانی مشکل خود را حل کند، اما همیشه این روش پاسخگو نیست.

وی افزود: به‌عنوان مثال زمانی‌که فرد مبتلا به افسردگی شدید باشد، پزشک مجبور به تجویز دارو برای وی است، اما امکان دارد که پس از مصرف دارو فرد اوضاع روحی بهتری پیدا نکند و در اثر صحبت و همنشینی با دیگر افراد به سمت مواد روان‌گردان یا مواد مخدر صنعتی یا سنتی هدایت شود.

این متخصص اعصاب و روان یادآور شد: در ابتدای مصرف هر نوع ماده مخدر یا روان‌گردان، آن ماده به‌عبارتی در باغ سبز را  به روی فرد باز می‌کند، یعنی ابتدا فرد آرامش پیدا می‌کند، این موضوع درباره الکل نیز صدق می‌کند که در ابتدا فرد را کمی آرام‌تر و بی‌خیال‌تر کرده و صورت مسئله برایشان پاک می‌شود و در انتها عوارض پس از آن آغاز می‌شود.

وی اضافه کرد: گاهی فرد، شخصیتی ضد اجتماعی دارد و آغاز به مصرف دارو می‌کند و یا فرد مبتلا به اسکیزوفرنی، دوقطبی و افسردگی است و خودسرانه شروع به مصرف قرص اعصاب کرده و یا سراغ مصرف مواد مخدر می‌رود و پس از مصرف کردن دیگر نمی‌تواند خود را از آن دارو رهایی دهد.

این متخصص اعصاب و روان یادآور شد: ممکن است فرد شیشه یا آمفتامین مصرف کرده و پس از آن احساس کند که از زمین فاصله گرفته و احساس شعف داشته باشد، گاهی شخص ممکن است دچار ناکامی شود و نتواند آن را مدیریت کند و در اثر همین ضعف به سمت مصرف موادمخدر یا داروهای اعصاب و روان برود، این شخصیت‌ها معمولا اعتماد به نفس پایینی دارند و قدرت نه گفتن به دوستان خود ندارند، همچنین مسئولیت‌پذیر نیستند.

نیک‌فرجام خاطرنشان کرد: گاهی سخت‌گیری‌های بی‌مورد والدین باعث سوق دادن نوجوانان و فرزندان به سمت موادمخدر می‌شود، در این مواقع باید ارتباط میان فرزندان و والدین تقویت و حالت دوستانه پیدا کند و فرزند محدود نشود، زیرا در صورت محدودیت، فرزند به احتمال زیاد گرفتار این مواد چه مخدر و چه روان‌گردان خواهد شد.

این متخصص اعصاب و روان در ادامه با اشاره به مصرف موادمخدر در میان قشر دانشجو، گفت: برخی از افراد مانند دانشجویان رشته‌های مختلف نگرش مثبت نسبت به مواد مخدر دارند، به‌عنوان مثال آنان معتقدند که اگر در شب امتحان ریتالین مصرف کنند، برای شب امتحان و بیدار ماندن مناسب است و برای همین کل ترم درس نخوانده و با امید این مواد، شب امتحان درس می‌خوانند و یا زمانی‌که اشخاص برای بی‌خوابی از قرص استفاده می‌کنند و متوجه می‌شوند که آن قرص آرامششان را زیاد کرده و خوابشان را تنظیم می‌کند، دارو درمانی را شروع می‌کنند.

وی بیان کرد: باید گفت که والدین نمی‌توانند تربیت سالیان گذشته را درباره فرزندان خود پیاده کنند، زیرا وسایل ارتباط جمعی و رسانه‌ها افزایش پیدا کرده و اگر والدین بخواهند به شیوه‌های قدیمی فرزندان خود را تربیت کنند، راه به جایی نمی‌برند.

این متخصص اعصاب و روان یادآور شد: برخی از مردم نسبت به مراجعه به روانپزشک و دریافت مشاوره دید مثبتی ندارند، بسیاری از مردم برای اعمال زیبایی هزینه می‌کنند، اما درباره روح و روان خود اهمیتی قائل نیستند، باید گفت که بررسی مسائل شخصیتی بسیار مهم است و به راحتی نمی‌توان در یک جلسه آن موضوع را حل کرد، درمانگر یا والدین باید از طرق برقراری دوستی با فرد، رفتار فرد را تغییر و کنترل کنند، والدین باید توجه داشته باشند که حتی اگر نمی‌توانند برای فرزند خود کاری انجام دهند، ارتباط خود را با فرزند حفظ کنند.

نیک‌فرجام در پایان با اشاره به پدیده سلبریتی‌ها، خاطرنشان کرد: متاسفانه فرزندان امروزی با الگوگیری از افراد مطرح دنیا، تغییراتی را در خلق و خو و رفتار خود ایجاد می‌کنند و این موضوع نیز به گرایش آنان به سمت موادمخدر و داروهای روان‌گردان و اعصاب کمک کرده است.