گوسفندان هم کرونا می گیرند؟

به گزارش ایسنا و به نقل از نیوز مدیکال نت، گروهی از دانشمندان آمریکایی اخیرا حساسیت ابتلا به "کروناویروس سندرم حاد تنفسی۲" (SARS-CoV-2) را در گوسفند ارزیابی کرده‌اند. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که گوسفندان معمولا کمتر در معرض ابتلا به کروناویروس قرار دارند. با وجود این، حساسیت آنها در ابتلا به نوع آلفای کروناویروس، نسبتا بیشتر است.

کروناویروس سندرم حاد تنفسی۲ که عامل بروز بیماری‌ کووید-۱۹ به شمار می‌رود، عمدتا سلول‌های اپیتلیال دستگاه تنفسی انسان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این ویروس به عنوان یک ویروس مشترک میان انسان و دام، طیف وسیعی از حیوانات را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد و موجب می‌شود که حیوانات، مخازن بالقوه‌ای برای سهولت بخشیدن به تکامل ویروس و پیدایش گونه‌های جدید آن باشند.

پژوهش‌های کنونی، بیش از ۵۹۸ مورد ابتلا به کروناویروس سندرم حاد تنفسی۲ را در ۱۴ گونه حیوانی متفاوت از جمله گربه، سگ، گربه بزرگ، گوریل، راسو و گوزن دم سفید شناسایی کرده‌اند. علاوه بر این، موش‌ها، همسترها، راسوهای اهلی و پستاندارانی غیر از انسان نیز نسبت به کروناویروس سندرم حاد تنفسی۲ حساسیت نشان داده‌اند.

دانشمندان در این پژوهش جدید، به بررسی این موضوع پرداخته‌اند که آیا گوسفندها نسبت به عفونت کروناویروس سندرم حاد تنفسی۲ حساس هستند یا خیر. گوسفندان از آن جهت به عنوان یک مدل آزمایشی انتخاب شده‌اند که اغلب در گروه‌های بزرگ نگهداری می‌شوند و طی فرآیندهای استاندارد کشاورزی، با انسان تعامل دارند.

در این پژوهش، هم بررسی درون‌جانداری و هم بررسی درون‌کشتگاهی انجام شد. در بخش آزمایشگاهی، سلول‌های به دست آمده از نشخوارکنندگان با کروناویروس آلوده شدند و رشد ویروس مورد ارزیابی قرار گرفت. در بخش درون‌جانداری، هشت گوسفند با مخلوطی از سویه اصلی کروناویروس و نوع آلفا، از راه مسیرهای داخل بینی و دهان به طور همزمان آلوده شدند. پس از یک روز، دو گوسفند غیر آلوده در نزدیکی گوسفندهای آلوده قرار گرفتند تا انتقال ویروس از حیوان به حیوان بررسی شود.

در مجموعه‌ای جداگانه از آزمایش‌ها، رقابت بین سویه اصلی ویروس و نوع آلفا برای آلوده کردن گوسفند مورد ارزیابی قرار گرفت. این آزمایش می‌تواند اطلاعات ارزشمندی را در مورد نقش گوسفند در اکولوژی کروناویروس ارائه دهد.

تکثیر کروناویروس در سلول‌های نشخوارکنندگان

سلول‌های به دست آمده از گوسفند، گاو و "شاخ‌چنگالی" (American pronghorn) از نظر حساسیت نسبت به کروناویروس سندرم حاد تنفسی۲ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌های این بررسی نشان داد که سلول‌های کلیوی به دست آمده از گوسفند، مستعد ابتلا به عفونت ویروسی هستند و پس از عفونت، تیتر ویروس با گذشت زمان افزایش می‌یابد. در مقابل، هیچ موردی مبنی بر تکثیر ویروس در سلول‌های به دست آمده از گاو و شاخ‌چنگالی مشاهده نشد.

ابتلای گوسفندان به کروناویروس

گوسفندان آلوده به کروناویروس اصلی و نوع آلفای آن، طی یک دوره ۲۱ روزه پس از ابتلا مورد بررسی قرار گرفتند. یافته‌ها نشان داد که هیچ یک از حیوانات طی دوره پژوهشی، تب یا سایر نشانه‌های بالینی مانند کاهش وزن، بی‌حالی، اسهال یا مشکل تنفسی را ندارند.

وجود آران‌ای ویروسی و ویروس عفونی، با استفاده از نمونه‌های به دست آمده از بینی، دهان و مقعد حیوانات آلوده و بررسی تماس‌های آنها با سایر حیوانات تعیین شد. آران‌ای ویروسی موجود در نمونه‌های بینی گوسفند آلوده، در روز نخست پس از ابتلا شناسایی شد. هیچ نمونه‌ای از آران ای ویروسی، در نمونه‌های به دست آمده از مقعد شناسایی نشد. همچنین، ویروس عفونی در سایر نمونه‌ها وجود نداشت.

در نمونه‌های جمع آوری‌شده از دو حیوان غیر آلوده طی دوره بررسی ۲۱ روزه، هیچ نمونه آران‌ای ویروسی یا ویروس عفونی شناسایی نشد.

در بافت‌های دستگاه تنفسی حیوانات آلوده، آران‌ای ویروسی در روز چهارم پس از ابتلا شناسایی شد و تا روز بیست و یکم قابل تشخیص باقی ماند. بیشترین مقدار آران‌ای ویروسی، در نای و به دنبال آن نازوفارنکس شناسایی شد.

بافت‌های لنفاوی جمع‌آوری‌شده از حیوانات آلوده، وجود آران‌ای ویروسی را در روزهای چهارم، هشتم و بیست و یکم پس از ابتلا نشان دادند. بیشترین مقدار آران‌ای، در لوزه و در غدد لنفاوی رتروفارنکس و تراکئوبرونشیال شناسایی شد.

در روز بیست و یکم پس از ابتلا، بافت‌های تنفسی جمع‌آوری‌شده از گوسفندانی که در تماس با نمونه‌های مورد بررسی قرار داشتند نیز آران‌ای ویروسی قابل تشخیص را نشان دادند. آران ای ویروسی در بافت لنفاوی آنها نیز وجود داشت.

با توجه به آسیب‌شناسی مرتبط با کووید-۱۹، هیچ ضایعه ریوی قابل توجهی در حیوانات آلوده مشاهده نشد. آنتی‌ژن ویروسی شناسایی‌شده در دستگاه تنفسی، تنها با تجمعات لنفاوی مشاهده‌شده در دستگاه تنفسی فوقانی و تحتانی حیوانات آلوده مرتبط بود.

رقابت میان نوع اصلی و نوع آلفا

نمونه‌های تنفسی جمع‌آوری‌شده از گوسفند آلوده، با توالی‌یابی نسل بعدی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند تا وجود هر یک از سویه‌های ویروسی را تعیین کنند.

یافته‌های این پژوهش نشان داد که نوع آلفای کروناویروس، به طور قابل توجهی جایگزین سویه اصلی آن در گوسفند شده است. اگرچه نوع آلفا تقریبا ۱۰۰ درصد در همه نمونه‌های آزمایش‌شده وجود داشت، اما درصد بسیار پایینی از سویه اصلی تنها در برخی از بافت‌های آزمایش‌شده شناسایی شد.

یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که گوسفندها کمتر مستعد ابتلا به کروناویروس هستند و در صورت قرار گرفتن در معرض آن، فقط به عفونت تحت بالینی دچار می‌شوند. اگرچه گوسفندان آلوده می‌توانند ویروس را به سایر گوسفندان نیز انتقال دهند، اما احتمال ابتلا به عفونت ثانویه مولد، بسیار کم است.