تکمله‌ای بر تأخر فرهنگی/ عباس عبدی

یکی از مشکلات مهم در آغاز این تحولات، وجود مخالفت قوی در برابر آن از سوی افراد ذی‌نفع است. از جمله پزشکان به صورت سنتی عادت به نسخه‌های کاغذی دارند، به علاوه ممکن است این کار در ابتدا وقت‌گیر باشد

عباس عبدی در روزنامه اعتماد نوشت:

در پی انتشار یادداشت «تَأَخُّر فرهنگی و نسخه‌های الکترونیکی» که در روزنامه دیروز بود، با توجه به بررسی بازخوردها، یکی از دوستان که از نزدیک با این سامانه آشنا است، ضمن تأکید بر اصل منطق کاربرد این فن‌آوری و رعایت فرهنگ استفاده از آن توضیحاتی داد که جهت تکمیل و تصحیح آن یادداشت بسیار مفید است، بویژه اینکه مسأله بهداشت و درمان فراگیر و مهم است و حفظ محرمانگی آن ضرورت دارد.

اولین مسأله دو بخشی بودن سامانه است. یک بخش مربوط به اطلاعات هویتی بیماران، و بخش دیگر که بخش اصلی است، اطلاعات پزشکی افراد است. اطلاعات هویتی تقریباً همان است که در صفحه اول دفترچه‌های بیمه نیز نوشته شده است. دسترسی به این اطلاعات برای کادرهای پزشکی و درمانی نظیر شیوه کاغذی قبلی ممکن است.

ولی دسترسی به بخش اطلاعات پزشکی و درمانی بدون اجازه بیمار ممکن نیست و به این صورت طراحی شده است که شخص بیمار باید پیش از معاینه توسط پزشک درخواست دسترسی را به سامانه اعلام کند و سامانه برای او یک کد و رمز را با محدودیت زمانی استفاده، پیامک می‌کند و او این کد را در اختیار پزشک قرار می‌دهد و پزشک با استفاده از آن وارد سامانه بخش اطلاعات پزشکی فرد می‌شود و متناسب با نیازمندی و رسته پزشکی دسترسی فراهم میشود.

نکته دیگر اینکه به علل روشنی وضعیت و کارت واکسیناسیون جزو اطلاعات هویتی محسوب شده و قابل دسترسی برای کادر پزشکی است، و علت لو رفتن کارت واکسیناسیون آقای وزیر بهداشت و درمان نیز همین است، زیرا با وارد کردن کد ملی و نام و فامیل فرد به راحتی می‌توان به اطلاعات هویتی و واکسیناسیون او دسترسی داشت.

ولی مسأله مهم این است که امکانات موجود در این سامانه به راحتی می‌گوید که چه کسانی این اطلاعات را دیده و احیاناً سوءاستفاده کرده‌اند و در همین مورد خاص نیز افراد شناخته شده‌اند. هم‌چنین ورود افراد دیگر با استفاده از کاربری پزشکان نیز شناسایی و تذکر داده خواهد شد و به نوعی نظارت برخط نیز وجود دارد.

البته وجود مشکلات و حتی سوءاستفاده‌ها در آغاز این فرآیند به طور قطع محتمل است و برجسته نیز خواهد شد ولی شیوه‌هایی برای جلوگیری از سوءاستفاده در سامانه تعبیه شده است که به مرور همه کاربران با آن آشنا می‌شوند و از سوءاستفاده پرهیز خواهند کرد. همچنان که اطلاعات بانکی افراد نیز در اختیار کارمندان بانک است ولی به دلیل وجود نظارت قوی، کمتر شاهد تخلفی در این زمینه بوده‌ایم.

از همه مهم‌تر شفافیت در روشن شدن انجام همه امور و فعالیت‌های پزشکی، می‌تواند مانعی در همراهی با این طرح باشد، که در هر حال باید از جایی آغاز کرد، هر چند تردیدی نیست که این کار مشکلات اجرایی و فرهنگی خود را دارد، آن هم در جامعه‌ای که بخش مهمی از جامعه بی‌سواد یا کم‌سواد هستند.