فرار مغزها، تهدیدی جدی برای آینده کشور

وجود نیروهای جوان و به‌ویژه افراد نخبه و متخصص در هر کشوری و استفاده از دانش و توان آن‌ها از اهمیت بسیار بالایی برخودار است، زیرا آینده و پیشرفت کشورها در گرو بهره بردن از این نیروهای توانمند بوده، اما در این میان برخی کشورها بیشتر از سایر مناطق به اهمیت دانش افراد نخبه پی برده‌اند و به دنبال جذب آن‌ها از تمامی نقاط دنیا هستند.

به گزارش ایسنا، در هر کشوری نیروی انسانی از اهمیت بالایی برخوردار است و ایران نیز از این قاعده مستثنا نیست، همچنین باتوجه به این موضوع که جمعیت ایران و بسیاری از کشورهای دنیا به سمت پیر شدن در حال حرکت است، ارزش نیروهای جوان چندین برابر می‌شود، بنابراین لازم است برای این افراد شرایط مناسب جهت کار و زندگی را فراهم کرد تا در نتیجه بتوانیم از توان آن‌ها برای پیشرفت کشور نیز بهره ببریم.

با وجود اینکه تمامی افراد جوان سرمایه‌های یک کشور محسوب می‌شوند، اما جوانان نخبه و دارای استعدادهای خاص بیش از بقیه مورد توجه قرار دارند، زیرا این افراد می‌توانند در پیشرفت و خودکفایی کشوری مانند ایران که سعی دارد با تکیه بر توان خود به قله‌های موفقیت دست پیدا کند نقش پررنگی داشته باشند، اما متاسفانه در برخی موارد مشاهده می‌شود به دلیل وجود مشکلات برای این افراد و بهره نبردن صحیح از جوانان نخبه در ایران این افراد اقدام به مهاجرت از کشور می‌کنند و درصورتیکه فرد تصمیم به مهاجرت دائم داشته باشد، برای همیشه فرصت استفاده از دانش او از دست می‌رود.

طی سال‌های گذشته باتوجه به اینکه برخی مشکلات مانند تورم در ایران رشد بالایی داشت، تمایل به مهاجرت نیز در میان دانشجویان و نیروهای نخبه ایران افزایش پیدا کرد، البته مهاجرت به سایر کشورها موضوعی است که شاید تمامی افراد امکانات لازم جهت انجام آن را نداشته باشند، اما ایجاد تمایل به مهاجرت در ذهن جوانان نیز موجب کاهش انگیزه آن‌ها برای فعالیت در داخل کشور می‌شود و حتی ممکن است به دنبال نبود رضایت از زندگی در جوانان برخی مشکلات روحی نیز برای آن‌ها ایجاد شود.

در مقابل کشورهای اروپایی، آمریکایی و سایر کشورهای توسعه‌یافته قرار دارند که به خوبی از اهمیت بالای نیروهای جوان و افراد نخبه آگاهی دارند و برای جذب این افراد سعی می‌کنند، تمامی شرایط اعم از شغلی، تفریحی، زندگی و... را برای این افراد مهیا کنند و در نتیجه افراد نخبه موجود در سایر کشورها مانند ایران که از شرایط شغلی مطلوبی برخوردار نیستند و با مشکلات تورم بالا نیز درگیر هستند به این امکانات جذب می‌شوند و نیروی ارزشمندی که در ایران رشد و تربیت شده و برای تحصیل او سرمایه بسیاری مصرف شده است، در زمانیکه می‌تواند برای کشور سرمایه تولید کند و موجب رشد و پیشرفت ایران شود از دست می‌رود و سایر کشورها از توان و دانش او برای پیشرفت خود استفاده می‌کنند.

افزایش تمایل دانشجویان برای مهاجرت از ایران در چند سال اخیر

حمدالله مشتاقی_معاون آموزشی دانشگاه شهرکرد در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص عوامل موثر در مهاجرت دانشجویان از ایران، اظهار کرد: طی دو یا سه سال اخیر نسبت به سال‌های گذشته میزان تمایل دانشجویان برای مهاجرت از ایران افزایش پیدا کرده است، البته اگر این مهاجرت‌ها برای کسب مهارت باشد و فرد به ایران بازگردد برای کشور مفید است، اما اگر مهاجرت به صورت دائمی باشد و فرد وطن خود را ترک کند، به این معنی است که سرمایه‌های هنگفتی از ایران خارج می‌شوند.

وی افزود: برخی مواقع مشاهده می‌شود، تبلیغات فراوانی بر خرید خانه توسط شهروندان ایرانی در کشورهای خارجی مانند ترکیه انجام می‌شود، اما این موضوع در برابر مهاجرت نخبه‌ها و نیروهای جوان ایرانی بسیار کم اهمیت است، زیرا با مهاجرت افرادی که در داخل کشور حدود ۲۰ سال تحصیل کرده و برای تحصیل و تربیت آن‌ها سرمایه‌گذاری انجام شده است، این هزینه از دست می‌رود و در سطح کلان مضرات بسیاری برای کشور به همراه دارد، گروه دیگر نیز افرادی هستند که پس از دریافت مدرک مدتی در ایران مشغول به کار بوده و پس از آن اقدام به مهاجرت می‌کنند، این افراد باتوجه به داشتن دانش و تجربه ثروت زیادی برای کشور محسوب می‌شوند که مهاجرت آن‌ها پیامدهای بسیاری به همراه دارد.

مشتاقی ادامه داد: درحقیقت فرد زمانیکه آماده کار و بهره‌مندی از تخصص خود است از کشور خارج می‌شود و تخصص خود را در اختیار سایر کشورها قرار می‌دهد، به همین دلیل باید برای جلوگیری از مهاجرت نخبه‌ها، جوانان و نیروی کار کشور چاره‌اندیشی شود و به این وسیله می‌توان برای کشور سرمایه تولید کرد.

معاون آموزشی دانشگاه شهرکرد عنوان کرد: طی چند سال اخیر در ایران با تجمع فارغ‌التحصیلان دانشگاهی بیکار مواجه هستیم، همچنین کشورهای خارجی فضای جذب این افراد که سرمایه‌های با ارزشی هستند را مهیا می‌کنند و درنتیجه جوانان که در ایران شغل مناسب پیدا نمی‌کنند، با مشاهده شرایط موجود در سایر کشورها تمایل به مهاجرت پیدا می‌کنند، بنابراین برای جلوگیری از مهاجرت جوانان باید سعی کرد مشکلات این قشر را رفع و برای آن‌ها شغل مناسب ایجاد کرد و در این صورت بازدهی سرمایه‌گذاری که کشور برای تحصیل و تربیت نیروهای جوان انجام داده است به آن بازمی‌گردد.

وی اضافه کرد: باتوجه به وجود برخی مشکلات در چهارمحال و بختیاری دانشجویانی که توانایی مهاجرت به خارج از ایران را ندارند، نیز برای کار و ادامه زندگی به سایر استان‌های کشور مهاجرت می‌کنند، البته در این موارد صرف‌نظر از مشکلاتی که خروج نیروهای موثر از استان در پی دارد، اما در نهایت این افراد که سرمایه‌های کشور هستند، در ایران در حال زندگی و خدمت‌‎رسانی هستند و طبیعی است فردی که در یک رشته یا مهارت دارای تخصص است، برای یافتن شغل به سایر استان‌ها مهاجرت کند، مانند گذشته که افراد از تمامی نقاط ایران برای پیدا کردن شغل به عسلویه مهاجرت می‌کردند، امروزه نیز با توجه به شرایط شغلی هر استان این مهاجرت انجام می‌شود.

مشتاقی خاطرنشان کرد: حتی ممکن است برخی افراد تمایلی به خروج از چهارمحال و بختیاری نداشته باشند، اما به اجبار برای امرار معاش و یافتن شغل مناسب این کار را انجام دهند.

علت وجود تمایل برای مهاجرت از ایران در پزشکان شنیده نشدن مشکلات این قشر است

آرش روغنی_رئیس شورای هماهنگی نظام پزشکی چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص دلایل و تبعات مهاجرت جامعه پزشکی از کشور، اظهار کرد: علت وجود تمایل برای مهاجرت از ایران در پزشکان شنیده نشدن مشکلات این قشر است که در مقابل موضوع نپرداختن مالیات از سوی پزشکان و درآمد بالای آن‌ها بسیار پررنگ جلوه داده شده است.

وی افزود: حدود دو تا سه درصد جامعه پزشکان از نظر وضعیت مالی در شرایط بالایی قرار دارند و ممکن است خطاهایی مانند نپرداختن مالیات و یا دریافت پول اضافه از بیمار داشته باشند و تخلفات جامعه پزشکی در حد همین درصد پایین از این قشر است و می‌توان گفت حدود ۸۰ درصد درآمد جامعه پزشکی به این درصد پایین تعلق دارد، اما متاسفانه این دیدگاه وجود دارد که تمامی پزشکان با این روش در حال فعالیت هستند.

روغنی ادامه داد: در حال حاضر می‌توان گفت در استان تعداد بالایی پزشک عمومی وجود دارد که برای تمدید پروانه به نظام پزشکی مراجعه نکرده و در حقیقت بیکار هستند، یکی دیگر از مشکلات موجود در زمینه فعالیت پزشکان این موضوع است که نرخ تعرفه این کار متناسب با تورم افزایش پیدا نمی‌کند، در صورتیکه تمامی اصناف و شغل‌ها براساس تورم افزایش تعرفه دارند که این موضوع برخی مشکلات مالی را برای پزشکان به همراه داشته است.

رئیس شورای هماهنگی نظام پزشکی چهارمحال و بختیاری عنوان کرد: در خصوص افزایش رشته‌های پزشکی نیز در حقیقت به جای حل مشکلات جامعه پزشکی برای جبران کمبود پزشک افزایش رشته‌های پزشکی مورد توجه قرار گرفته است، اما باید آموزش دانشجویان پزشکی، امکانات دانشگاه‌ها و... درنظر گرفته شود، زیرا کار پزشک با جان افراد ارتباط دارد و از اهمیت بالایی برخوردار است، همچنین بدون حل مشکلات قشر پزشکان و صرفا با افزایش تعداد پزشک نمی‌توان امید داشت، کمبود پزشک و یا مهاجرت آن‌ها، تخلفات موجود در این حوزه و... رفع شود.

وی اضافه کرد: بنابراین حتی پزشکانی که تمایل برای مهاجرت از ایران ندارند، نیز با مشکلات فراوانی به کار خود ادامه می‌دهند و روز به‌روز این مشکلات افزایش پیدا می‌کند که این موضوع به دلیل فضای حاکم بر جامعه است که گمان می‌شود تمامی پزشکان تخلفات مالی داشته و دارای ثروت بسیاری هستند.

روغنی عنوان کرد: البته ممکن است امکانات لازم برای مهاجرت به سایر کشورها برای تمامی افراد موجود نباشد، اما مهاجرت پزشکان از چهارمحال و بختیاری به استان‌های بزرگ‌تر نیز یکی دیگر از مشکلاتی است که می‌تواند استان را با مشکل مواجه کند و این مهاجرت نیز به دلیل موضوعی است که ذکر شد، همچنین در استان‌های بزرگ‌تر به دلیل جمعیت بالا و امکان رشد و فعالیت بیشتر مشکلات پزشکان نیز کاهش پیدا می‌کند.

رئیس شورای هماهنگی نظام پزشکی چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: بنابراین به دلیل مشکلات بیان شده در حوزه کاری پزشکان انگیزه این افراد برای ادامه کار کاهش پیدا می‌کند و در نتیجه تفکر مهاجرت به سایر کشورها و یا استان‌ها برای آن‌ها ایجاد می‌شود که از دست دادن پزشکان در سطح کشوری و استانی یک زنگ خطر جدی برای سال‌های آینده محسوب می‌شود.

وی یادآور شد: تحصیل و تربیت یک پزشک نیازمند سرمایه بسیاری است که تامین این سرمایه برعهده کشور است، همچنین خود فرد نیز برای تحصیل و موفقیت در رشته خود سختی‌های بسیاری را پشت سر می‌گذارد و به همین دلیل از دست رفتن این نیروهای کار ضربه‌های بزرگی برای کشور در پی دارد، زیرا تربیت نیروهای ماهر کار آسانی نیست و با خروج نیروهای ماهر پزشکی از کشور سلامت مردم در آینده در معرض خطر قرار می‌گیرد و تنها با افزایش رشته و ظرفیت‌های دانشگاهی نمی‌توان کمبود پزشک ماهر در کشور را جبران کرد.

بیشتر بخوانید:

صدور ۳۰۰ گواهی گوداستندینگ مهاجرت برای پزشکان اهوازی در یک سال اخیر

نظام پزشکی: از ارائه آمار مهاجرت پزشکان معذوریم اما رو به افزایش است

۹۵ هزار دانشجوی نخبه ایرانی جلای وطن کرده‌اند/ رئیس سازمان امور دانشجویان: فرار مغزها از کشور «تا حدی» درست است

پیش‌بینی واردات پزشک از پاکستان و بنگلادش

آیا واقعاً ٨٢ نفر از ٨٦ ‎مدال‌آور المپيادی ‎مهاجرت كردند؟

روایتی شخصی از تجربه مهاجرت: حکایت اين‌ور آب و اون‌ور آب

تماشاخانه

عروسک‌های پاپت به جای خانواده / اهالی یک روستا در ژاپن حسرت گذشته را به شکل عجیبی پر می‌کنند (فیلم)

میهمان‌هایی که به خانه برنمی‌گردند / مهمان ایران می‌شوند اما گلوله نصیب‌شان می‌شود / جسد‌هایی که در بازار فروخته می‌شوند (فیلم)

فیلم های دیگر