دفتر مطالعات آموزش و فرهنگ مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی طی گزارشی پیرامون لایحه بودجه سال 1401 در حوزه حوزه رسانه و ارتباطات جمعی، اعلام کرد: کل اعتبارات فصل رسانه حدود 5،876 میلیارد تومان است که با ترکیب 90 درصد صداوسیما و 9/4 درصد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تقسیم شده است، همچنین از اعتبارات 314 میلیارد تومانی حمایت از تولید محتوای فرهنگی و هنری در فضای مجازی 81 درصد به صداوسیما و 7/8 درصد به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تعلق گرفته است.
به گزارش سیتنا، دفتر مطالعات آموزش و فرهنگ مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی طی گزارشی به بررسی لایحه بودجه سال 1401 کل کشور در حوزه حوزه رسانه و ارتباطات جمعی (صداوسیما، خبرگزاری جمهوری اسلامی، شورای نظارت و ...) پرداخته است که بندهای مهم این گزارش به شرح ذیل است:
- کل اعتبارات فصل رسانه (هزینه ای، سرمایه ای) لایحه بودجه سال 1401 حدود 5،876 میلیارد تومان است که در مقایسه با قانون بودجه سال 1400، حدود 6 درصد کاهش دارد. مهم ترین عامل در کاهش، جابه جایی یا حذف بعضی برنامهها و دستگاه ها از ذیل فصل رسانه است.
- بودجه فصل رسانه با ترکیب 90 درصد صداوسیما، 9/4 درصد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 0/5 درصد سازمان تبلیغات اسلامی و 0/1 درصد شورای عالی حوزه های علمیه توزیع شده است.
- برنامه حمایت از تولید محتوای فرهنگی و هنری در فضای مجازی به فصل رسانه افزوده شده است که سهم آن 6/5 درصد از اعتبارات جاری فصل رسانه است. اعتبارات این برنامه حدود 314 میلیارد تومان است که بین 4 دستگاه با نسبت 81 درصد صدا و سیما، 8/7 درصد سازمان تبلیغات اسلامی، 7/8 درصد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و 2/5 درصد شورای عالی حوزههای علمیه میان دستگاههای فوق توزیع شده است.
- مجموع بودجه صدا و سیما با احتساب بودجه ساترا، برنامه تولید منابع صوتی و تصویری، درآمد اختصاصی و اعتبارات متفرقه، در مقایسه با سال گذشته، حدود 5 درصد افزایش نشان می دهد. همچنین اگر مبلغ 4 هزار میلیارد تومان، جمع ردیف های ساترا و تأمین و تولید منابع صوتی و تصویری (خارج از سقف اول) را که اصلاً تحقق نیافته، از بودجه سال گذشته کم کنیم، افزایش بودجه صدا و سیما معادل 51 درصد خواهد بود.
- نسبت درآمد اختصاصی سازمان صدا و سیما (از محل تبلیغات بازرگانی) به کل بودجه این سازمان در لایحه 1401 معادل 39 درصد پیش بینی شده است. این رقم در سال گذشته بدون احتساب بودجه ساترا، 31 درصد بوده است و با احتساب آن 22 درصد است که هر دو حالت بیانگر رشد سهم تبلیغات تجاری در بودجه سال آینده و کاهش سهم دولت در کل بودجه صدا و سیماست.
- افزایش 89 درصدی رقم تبلیغات تجاری صدا و سیما درحالی است که هم اکنون نیز حجم بالای آن بسیار مورد انتقاد است. ضمن آنکه صدا و سیما متعهد به این رقم نبوده و براساس گزارش سازمان برنامه و بودجه درباره عملکرد 6ماهه نخست سال 1400 سازمان صدا و سیما، 77 درصد سقف مشخص شده درآمد اختصاصی این سازمان تا انتهای شهریور محقق شده است.
- رقم اعتبار دولتی اختصاص یافته به صدا و سیما، حدود 2/1 هزار میلیارد تومان از تکلیف مشخص شده در ماده (93) قانون برنامه ششم توسعه کمتر است.
- پیشنهاد می شود تا حد ممکن سهم اعتبارات دولتی صدا و سیما، مشروط به کاهش معادل آن از سقف درآمد اختصاصی، افزایش یابد.
- در لایحه بودجه سال 1401 اعتبارات پیش بینی شده برای خبرگزاری جمهوری اسلامی درمجموع 12 درصد افزایش یافته که این افزایش به ترتیب 14 درصد از محل منابع عمومی و 4 درصد از محل درآمدهای اختصاصی این خبرگزاری قرار است تأمین گردد.
- بودجه شورای نظارت بر صدا و سیما از فصل رسانه خارج شده است و به نهاد ریاست جمهوری منتقل شده است. بودجه این نهاد فراقوهای 8 درصد در مقایسه با قانون سال گذشته افزایش یافته است.
- از اشکالات تغییرات ساختاری لایحه بودجه سال 1401، کلی شدن عناوین برنامههاست. این امر امکان ردگیری سیاستها را دشوار می کند و احتمال انحراف از سیاست ها را افزایش خواهد داد. برای مثال حمایت از مطبوعات غیردولتی و محلی از مسیر بودجه پیچیده شده است، زیرا بودجه آنها با دیگر بخشها ادغام شده است.
- تکلیف مربوط به بند «چ» ماده (37) قانون احکام دائمی برنامههای توسعه که در قانون بودجه سال 1400 (بند «ح» تبصره «19») قید شده بود، در لایحه بودجه سال 1401 حذف شده است.
- اشتباه صورت گرفته در نحوه محاسبه سهم صدا و سیما و وزارت ورزش و جوانان (برای کمک به باشگاهها) از درآمد تبلیغات پخش مسابقات ورزشی تصحیح شود.