انتشار عکس زنان شمال ایران در سازمان ملل؟/ ماجرای تصویری که دست به دست می‌شود

پوستری که طی روزهای اخیر با عنوان پوستر روز جهانی زنان روستایی با تصویری از زنان روستایی شمال ایران در فضای مجازی دست به دست می‌شود و حتی در برخی رسانه‌های رسمی نیز خبر آن منتشر شده، یک پوستر جعلی است که پیش از این نیز بارها در فضای مجازی بازنشر شده بود.

به گزارش ایرنا، انتشار تصویری از یک پوستر غیررسمی با عنوان پوستر «روز جهانی زنان روستایی» در فضای مجازی و برخی رسانه‌های رسمی کشور طی روزهای اخیر به شکل گسترده‌ای مورد توجه کاربران و مخطابان قرار گرفته است. در این پوستر عکسی از زنان روستایی کشاورز شمال ایران دیده می‌شود که دور یک سفره در کنار شالیزار کنار هم نششسته‌اند. زنانی که در ایفای نقش و اثرگذاری بالای آن‌ها برای رونق فعالیت‌های کشاورزی بویژه در استان‌های شمالی هیچ تردیدی وجود ندارد و قاطعانه می‌توان گفت دست‌کم نیمی از آن‌چه در کشاورزی شمال ایران استخراج می‌شود حاصل تلاش آنان است. اما واقعیت این است که تصویر دست به دست شده با عنوان پوستر روز جهانی زنان روستایی جعلی است.

با این که این پوستر طی دو سه سال اخیر چند بار دیگر نیز در فضای مجازی بازنشر شده بود، اما این بار به شکل بسیار گسترده‌ای مورد توجه قرار گرفت. تا جایی که در صفحه‌های شخصی برخی مسئولان و چهره‌های سرشناس نیز بازنشر شده است.

نکته قابل توجه این‌که در برخی صفحه‌های اجتماعی و رسانه‌های مربوط به استان‌های شمالی نوعی رقابت برای منتسب دانستن این عکس به آن استان نیز دیده شده است. در حالی که با نگاهی به این پوستر و در نظر گرفتن برخی معیارها می‌توان به نادرستی خبر استفاده از تصویر زنان روستایی شمال ایران برای پوستر روز جهانی زنان روستایی و جعلی بودن این پوستر پی برد.

نخستین نکته برای شک کردن به واقعی بودن این پوستر، تاریخ نداشتن آن است. معمولا در پوسترهای اینچنینی که مربوط به روزهای جهانی ثبت شده در تقویم بین‌المللی هستند، سال انتشار پوستر نیز ثبت می‌شود. اما در این پوستر به جز یک لوگو و عبارت International Day of Rural Woman -روز جهانی زنان روستایی- و تاریخ روز و ماه یعنی ۱۵ اکتبر نشانه دیگری که بیانگر مشخصاتی واقعی از پوستر باشد دیده نمی‌شود.

نکته مهم دیگر که در این پوستر دیده می‌شود و می‌تواند دلیلی بر جعلی بودن آن باشد، اندازه غیراستاندارد آن در طراحی پوسترهای معتبر بین‌المللی است. معمولا پوسترهای اینچنینی مستطیل شکل هستند و در ابعادی استاندارد به صورت عموما عمودی و گاهی هم افقی طراحی می‌شوند. اما این پوستر هیچ کدام از این معیارها را ندارد.

جعلی بودن این پوستر را می‌توان از نبود طراحی در تصویر نیز دریافت. تصویری که از آن به عنوان پوستر روز جهانی زنان روستایی یاد می‌شود صرفا یک عکس است که زیر یک عبارت قرار گرفته و هیچ نشانه‌ای از طراحی پوستر و طراحی‌های هنرمندانه گرافیکی برای انتقال مفاهیم در آن دیده نمی‌شود.

ضمن این که ثبت شدن یک نشانی غیرمرتبط روی این پوستر نشان می‌دهد تصویری که دست به دست می‌شود غیرمعتبر است. روی کادر سبز رنگ در گوشه بالا و سمت راست تصویر نشانی @Roozh۳۶۵ نوشته شده که مشخص نیست مربوط به کدام صفحه در یکی از شبکه‌های اجتماعی است. طبیعتا روی پوستری با این فراگیری چنین نشانی غیرمرتبطی نباید ثبت شده باشد.

موضوع مهم بعدی که جعلی بودن این پوستر را تایید می‌کند، تاریخ واقعی روز جهانی زنان روستایی است که روی این پوستر جعلی هم قید شده است. ۱۵ اکتبر که در تقویم سازمان ملل با هدف حمایت از زنان روستایی به نام این گروه از زنان ثبت شده، مقارن با ۲۳ مهر است. در حالی که ۶ ماه تا روز جهانی زنان روستایی سال ۲۰۲۲ باقی مانده، عملا دلیلی برای انتشار پوستر این روز از سوی سازمان ملل وجود ندارد و باید چند ماه منتظر ماند تا پوستر روز جهانی زنان روستایی در سال ۲۰۲۲ منتشر شود.

با این حال شاید این ادعا مطرح شود که پوستر مربوط به سال‌های گذشته است. در عین حال که پیش‌تر عنوان شد در پوستر تاریخی که نشان دهنده سال انتشار باشد وجود ندارد، اما برای اثبات جعلی بودن این تصویر بازنشر شده در فضای مجازی و رسانه‌های رسمی، کافی است یک جست‌وجوی ساده در سایت مرتبط به نشانی https://www.woman.ch/ یا سایت زنان سازمان ملل به نشانی https://www.unwomen.org/ داشته باشیم تا دریابیم که چنین پوستری وجود ندارد.

البته راه ساده‌تری هم وجود دارد؛ این که عنوان International Day of Rural Woman را به اضافه سال مد نظر در گوگل جست‌وجو کنیم تا پوستر سال‌های گذشته روز جهانی زنان روستایی را ببینیم و با مشاهده پوسترهای مختلف که معیارهای طراحی حرفه‌ای پوستر برای این مناسبت‌های بین‌المللی را دارند دریابیم که در هیچ کدام از پوسترها چنین تصویری استفاده نشده است.

در تصویر زیر پوسترهای ۹ سال اخیر روز جهانی زنان روستایی را کنار هم قرار دادیم که در همه آن‌ها معیارهای مشخصی مانند تاریخ، شعار، طراحی گرافیکی، استفاده از عکس‌های هدفمند و حتی اشاره‌ای به تاریخچه نامگذاری روز جهانی زنان روستایی دیده می‌شود:

به نظر می‌رسد میل بالای فعالان حوزه زنان و بویژه مردم شمال کشور به ضرورت دیده شدن نقش و تلاش زنان روستایی شمال کشور در تأمین بخش قابل توجهی از محصولات کشاورزی و همچنین رد پای برجسته آن‌ها در اقتصاد کشاورزی و مشاغل بومی مانند دامداری سبب شده این پوستر غیرواقعی بدون توجه به درستی آن مورد توجه قرار بگیرد و بازنشر شود ، اما هر چند که نقش و اهمیت این قشر بر کسی پوشیده نیست و جای خالی تصویری از زنان روستایی ایران در پوستر این مناسبت بین‌المللی دیده می‌شود، باید پذیرفت که پوستر منتشر شده جعلی است.

انتخاب و ثبت کردن روزی به عنوان روز جهانی زنان روستایی ۱۸ دسامبر ۲۰۰۸ در قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل به تصویب رسید و از سال ۲۰۰۸ روز ۱۵ اکتبر مقارن با ۲۳ مهر به این عنوان نامگذاری شد.

بیشتر بخوانید:

روز جهانی زنان چگونه شکل گرفت؟/ جشن یا تظاهرات

تماشاخانه

کشف یک روستای ۶ هزار ساله در منطقه ۲۰ تهران / اسکلت یک دختر ۱۶ ساله با جمجه‌ای عجیب هم پیدا شد که کف خانه دفن شده بود (فیلم)