اصطلاح حرف مفت زدن از کجا اومد؟

حرف مفت زدن
ماجرای اینگونه بود که پس از پایان سخنان مدیر کاخ موزه گلستان و اعلام خبر برگزاری همایش ملی پژوهشی کاخ موزه گلستان و رسیدن نوبت سؤال خبرنگاران از مسئولان کاخ گلستان، مسعود شریفی اصرار به نمایش فیلمی پنج‌دقیقه‌ای از دوره قاجار داشت که در آن با نمایش تصاویری متشکل از عکس و فیلم از تهران عهد قاجار، ماشین دودی و آنچه به گفته شریفی نخستین تصاویر کارگردانی‌شده توسط مظفرالدین شاه قاجار بود و در آن عده‌ای با چوب و چماق به جان مردی افتاده بودند و کتکش می‌زدند به ماجرای ورود مثل حرف مفت زدن به ادبیات محاوره‌ای مردم تهران پرداخته شد.

حرف مفت زدن از کجا آمده ؟
حرف مفت زدن : زمانی که تلگراف در دوره ناصرالدین شاه به تهران آمد و امکان برقراری ارتباط میان کاخ گلستان و درالفنون را برقرار کرد، مردم که از این اتفاق عجیب شگفت‌زده بودند هر روز در کنار مرکز ارسال تلگراف در شهر جمع می‌شدند و صف‌های طویل تکمیل می‌شد و برای یکدیگر تلگراف می‌فرستادند و حتی شوخی و مزاح و مطالب غیرضروری را برای یکدیگر با تلگراف ارسال می‌کردند.

صف‌های تلگرافخانه چنان طویل شد و متن‌های تلگراف چنان بی‌ارزش که علیقلی خان مخبرالدوله وزیر تلگراف دربار بخشنامه‌ای نوشت که آن‌را بر در تلگرافخانه نصب کردند و در آن نوشته شده بود: «از امروز حرف مفت زدن ممنوع» و به گفته راوی این فیلم کوتاه پنج دقیقه‌ای از آن پس بود که اصطلاح «حرف مفت نزن» و «حرف مفت نزدن» وارد ادبیات محاوره‌ای مردم شهر تهران شد.

مسعود شریفی پیش‌تر و قبل از نمایش این فیلم در ابتدای نشست خبری خود درباره برگزاری همایش ملی پژوهشی کاخ موزه‌گلستان گفت: این همایش منجر به چاپ دومین کتاب مرجع کاخ گلستان می‌شود. رئیس کاخ موزه گلستان همچنین با اشاره به فعالیت‌های انجام شده درخصوص برگزاری همایش ملی پژوهشی کاخ موزه گلستان که از اسفندماه سال گذشته شروع شده است گفت: مجموعه کاخ موزه گلستان این روزها فعالیت‌های خاصی به‌دلیل ارسال پرونده برای ثبت جهانی دارد و به ساماندهی بخش‌های مختلف می‌پردازد، بنابراین می‌طلبد تا به بهانه همین ثبت جهانی تعریف خوبی از کاخ گلستان که می‌رود تا به‌عنوان نخستین بنای شهر تهران ثبت جهانی شود داشته باشیم.

تاریخچه اصطلاح "حرف مفت نزن"!
حرف مفت نزن!

اصطلاح حرف مفت زدن داستانی داره که خالی از لطف نیست!

در زمان ناصرالدین شاه اولین تلگراف خانه تأسیس شد اما مردم استقبالی نکردند و کسی باور نداشت پیامش با سیم به شهر دیگری برود.

به ناصرالدین شاه گفتند تلگرافخانه بی مشتری مانده و کارمندانش انجا بیکار نشسته اند دستور داد به مدت یک ماه مردم بیایند مجانی هرچه می خواهند تلگراف بزنند و چون مفت شد همه هجوم آوردند و بعد از مدتی دیدند پیام هایشان به مقصد می رسد وهجوم مردم روز به روز زیادتر شد در حدی که دیگر کارمندان قادر به پاسخ گویی نبودند! سرانجام ناصرالدین شاه که مطمئن شده بود دستور داد سر در تلگراف خانه تابلویی بزنند بدین مضمون - بفرموده شاه از امروز حرف مفت زدن ممنوع! واصطلاح حرف مفت زدن از آن زمان به یادگار مانده است.

تاریخچه ضرب‌المثل حرف مفت می‌زند
بر اساس اسناد برجای مانده از زمان قدیم، نخستین خط ارتباطی تلگراف، سال ۱۲۷۴ هجری قمری در دوران حکومت ناصرالدین شاه بین باغ لاله‌زار و کاخ گلستان در شهر تهران طراحی و تعبیه شد. بعد از مدتی کشور ایران قراردادی با شرکت‌های خارجی مبنی بر گسترش خط تلگراف بین تهران و دیگر شهرهای ایران تنظیم کرد.

گفته می‌شود که اختراع تلگراف توسط ایرانی‌ها صورت گرفته است. از استان همدان و شوش به دیگر مناطق کشور ایران در مسافت‌های دقیق و حساب شده، تپه‌هایی را برای محل مخابرات ایجاد کردند. اما در جاهای دیگری که کوه وجود نداشت، تپه‌های مصنوعی بسیار بلندی طراحی کردند و ساختند؛ اشخاصی نیز برای نگهبانی از این تپه‌ها مامور شدند. وظیفه‌ی این افراد این بود که روزها با تکان دادن دست و به‌وجود آوردن دود، و در هنگام شب با روشن کردن آتش، خبرهای مهم و ضروری را به مناطق دور اعلام کنند. آثاری از بعضی تپه‌ها هنوز بین جاده‌ها دیده می‌شود.

اما داستان از روزی شروع شد که تلگراف‌خانه در استان تهران پایه‌گذاری شد. مردم این موضوع را باور نداشتند که این قابلیت وجود دارد که بتوان از شهری به شهر دیگر ارتباط تلگرافی ایجاد کرد. در این میان افرادی هم وجود داشتند که شایعه می‌کردند در سیم‌های تلگراف، ارواح وجود دارند و همین امر باعث می‌شد که مردم از تلگراف واهمه داشته باشند.

در آن زمان وزیر تلگراف مردی به اسم علیقلی‌خان مخبرالدوله بود. وی می‌دانست که مردم از تلگراف می‌ترسند به همین جهت فکری به ذهنش خطور کرد و از شاه مملکت اجازه گرفت که استفاده از تلگراف را به مدت ۲ روز مجانی اعلام کند. بعد از تایید حکم شاه، مردم دور روز از تلگراف به‌رایگان استفاده کردند.

در این ۲ روز مردم هر چه که در دل داشتند بر روی کاغذ پیاده کردند و برای دوستان و آشنایان خود که در شهرهای دیگر ایران بودند، مخابره کردند.

از آن‌جا که انسان‌ها از هر چیزی که رایگان (مفت) باشد استقبال می‌کنند، این نقشه‌ی وزیر کاملا جواب داد و مردم باورشان شد که تلگراف ترسی ندارد.

مدتی به این صورت مردم از تلگراف به صورت مجانی استفاده کردند و وزیر به ماموران فرمان داد که بالای درب ورودی تلگراف‌خانه این متن را قرار دهند:

از امروز به بعد حرف مفت قبول نمی‌شود.

همچنین دستور داد که اعلام کنند در قبال گفتن هر کلمه مبلغی پرداخت کنند.

افرادی که از گفتن حرف مفت لذت می‌بردند، از فرمان ماموران سرپیچی ‌کردند و تا می‌توانستند حرف مفت زدند. این افراد حرف مفت‌زدن را ترک نکردند و با خود گفتند که حرف زدن قیمت دارد و اگر پرداخت نشود باید سکوت کرد. از این رو عبارت حرف مفت در بین مردم ایران جلوه‌ی بدی پیدا کرد و در اصل توهین به انسان‌ها تلقی شد.

از آن زمان به بعد این داستان به صورت ضرب‌المثل در بین مردم ایران رواج پیدا کرد.

نقد حرف مفت زدن
شریفی برخلاف گذشته که نقد رسانه‌ها از برخی اقدامات انجام شده در کاخ گلستان را برنمی‌تابید، اکنون خواستار نوشتن نقدهای منصفانه درخصوص کاخ گلستان است. مدیر مجموعه تاریخی - فرهنگی کاخ موزه گلستان گفت: امیدواریم بتوانیم این مجموعه را به‌خوبی معرفی کنیم و در صیانت از آن نیز فعالیت‌های خوبی داشته باشیم. به گفته وی، نگاه ساختاری در حوزه گردشگری در موضوع کاخ گلستان در حال شکل‌گیری است و این مجموعه تاریخی که سکونتگاه شاهان قاجار نیز بود به‌زودی صاحب طرح جامع می‌شود تا در بخش ساخت‌و سازها و حریم کاخ و معماری آینده آن و همچنین نگهداری و مرمت اساسی ارائه‌های معماری، کاخ گلستان دارای تعریف مؤثر و جامع شود.

به گفته شریفی، در همایش ملی پژوهشی کاخ‌موزه گلستان که با حضور محققین داخلی و بین‌المللی برگزار می‌شود نگاه عمیق و نافذ محققان کاخ گلستان معرفی خواهد شد که این گام آغازی برای معرفی جهانی کاخ گلستان و ثبت جهانی این کاخ است.

شریفی همچنین به بخش‌های مختلف کاخ‌موزه گلستان اشاره کرد و گفت: آلبومخانه کاخ گلستان دومین آلبومخانه جهان پس از آلبومخانه موزه بریتانیاست و مرکز اسناد آن با داشتن بیش از نیم‌میلیون سند تاریخی فرصت خوبی برای مطالعه 400سال گذشته ایران‌زمین فراهم کرده است.

منبع: دلگرم

دریاچه چورت ساری(+عکس)

بیشتر بخوانید:

اول پاسخ دهید و بعد بخوانید: زمان دایناسورها، هوا تمیزتر بود؟

حرف مفت و دیگر هیچ!

تماشاخانه

ژاله علو ؛ صدایی که جاودانه شد / مادر همیشه مهربان سینما و خاطره‌ای که فراموش نمی‌شود (فیلم)

یاغیان خراسان دوباره سربرآورده‌اند/ دزد ، یاغی یا سردار؟ اسنادی متعلق به بیش از نیم قرن پیش چه اطلاعاتی از ژاندارمری قوچان می‌دهند/ آن‌ها چرا دستگیر شده بودند (فیلم)

فیلم های دیگر