مدیر گروه بیماریهای عفونی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به پوشش بالای واکسیناسیون در ایران و همچنین بیماریهایی که بواسطه واکسنها در دنیا و ایران کنترل شد، تاکید کرد: تردیدی نیست که تزریق واکسن جان انسانها را در طول تاریخ و حتی اخیرا در همهگیری کرونا، نجات داده است.
دکتر حمید عمادی در گفتوگو با ایسنا، ضمن اشاره به برنامه واکسیناسیون ملی افزود: با توجه به آمارها در دنیا درباره واکسن کووید، ایران جزو ۱۰ کشور برتر دنیا در انجام واکسیناسیون کووید است و از بسیاری از کشورها وضع بهتری داریم؛ هر چند که به تدریج میزان استقبال مردم بویژه در دُز سوم کاهش یافت.
وی درباره کیفیت سطح خدمات بهداشت و برنامه واکسیناسیون ملی در کشور (واکسیناسیون دوران کودکی) اظهار کرد: با ادغام وزارت بهداری و آموزش پزشکی و تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، با تشکیل خانههای بهداشت، سطح بهداشت و واکسیناسیون کشور ارتقا یافت. در حال حاضر ایران واکسیناسیون را با پوشش بالا انجام میدهد و جزو کشورهای مترقی دنیا در این زمینه است.
وی علاوه بر تزریق واکسنهای معمول در برنامه واکسیناسیون ملی، به تزریق واکسن کرونا نیز اشاره کرد و گفت: نه تنها در واکسنهای معمول بلکه در واکسیناسیون علیه کووید نیز خوب عمل کردیم. هر چند به واسطه تحریمها، در ابتدا واکسن داده نمیشد و محدودیتهای خیلی جدی داشتیم ولی مسئولین کشور واکسن را تهیه کردند و این زمینه فراهم شد که خودمان هم بتوانیم مقداری واکسن تولید کنیم. اگر در ادامه مسائلی به وجود آید و مورد تحریم مجدد قرار گیریم، دست خالی نیستیم و این موضوع دستاورد بزرگی برای ایران بوده است.
وی در ادامه با توجه به ضعفهای برنامه واکسیناسیون ملی توضیح داد: در واکسیناسیون کلی کشور به دلیل مسائل اقتصادی در مورد برخی واکسنها هنوز ضعف داریم و باید آنها را جزو برنامههای واکسیناسیون کشوری قرار دهیم.
عمادی به ضرورت وجود برخی واکسنها در برنامه واکسیناسیون ملی اشاره کرد و افزود: واکسن روتاویروس، HPV، هموفیلوس آنفلوانزا که به تازگی بعد از بسیاری از کشور ها توانستیم آن را تامین کنیم، واکسن پنوموکوک، واکسن آبله مرغان و واکسن زونا، واکسنهایی هستند که لازم است در کل دنیا جزو برنامه واکسیناسیون کشورها باشند، اما ما به دلیل برخی مسائل اقتصادی هنوز نتوانستیم آنها را برای عموم مردم به صورت رایگان انجام دهیم. هرچند هنوز در این نقاط ضعف داریم، ولی در کل یکی از کشور های موفق در زمینه واکسیناسیون محسوب میشویم.
این متخصص بیماریهای عفونی با اشاره به تبلیغات گروههای ضد واکسن در دنیا، به اهمیت واکسیناسیون کودکان اشاره و اظهار کرد: دیرزمانی آمار مرگ و میر کودکان در ایران بر اثر بیماریهایی مانند کزاز، سیاه سرفه، دیفتری و... بسیار بالا بود و در حال حاضر اگر این آمار کاهش پیدا کرده، به علت واکسیناسیون علیه این بیماریهاست.
او اهمیت واکسن را غیر قابل کتمان دانست و درباره فعالیت گروههای ضدواکسن توضیح داد: همیشه گروههایی هستند که در برابر موارد جدید مخالفت دارند؛ در واقعیت امر هیچ کدام از گروههای ضد واکسن در زمینه واکسنهای اساسی و اولیهای که در کشورها تزریق میشود، حرفی ندارند و اگر هم حرفی باشد از منطق به دور است. گروههای ضد واکسن ریشه در جهل بشر دارند و منافعی را برای خود قائل هستند؛ به این جهت که وقتی واکسن نزنیم این گروهها وارد میشوند و روشهایی را پیشنهاد میکنند که از آن منفعتی دارند.
عمادی، واکسن را روشی کاملا کم خطر و کم هزینه جهت پیشگیری از برخی بیماریها دانست و توضیح داد: زمانی که بیمار شویم، هزینههای درمانی بالایی را متحمل میشویم؛ در حالی که با یک تزریق ساده، ارزان و بدون عارضه جدی میتوان از بیماری پیشگیری کرد.
این متخصص بیماریهای عفونی به ریشهکن شدن بیماری آبله اشاره کرد و گفت: این بیماری به واسطه واکسیناسیون در دنیا ریشهکن شد و هیچ بحثی هم درباره این موضوع وجود ندارد. این درحالیست که آبله یک بیماری بسیار کشنده با عوارض بسیاری مانند کور شدن بود، درمانی نداشت و هنوز هم ندارد؛ اما به واسطه واکسن موثری که بر علیه آن پیدا شد و همه دنیا متعهد شدند که این واکسن را بزنند، بیماری در دنیا ریشهکن شد.
وی در ادامه تاکید کرد: واکسن نقش ثابت شده و بی بدیلی دارد که گروههای ضدواکسن از جهل، نادانی، منافع شخصی و همچنین به جهت مطرح کردن خود با آن مخالفت میکنند.
این استاد دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه تهران در عین حال به عوارض احتمالی و ناچیز واکسنها نظیر تب، سوزش ناحیه تزریق و ...اشاره کرد و گفت: عوارض واکسن را نمیتوان کتمان کرد، اما منفعتی که واکسیناسیون دارد بسیار بیشتر از عوارض آن است. اگر منصف باشیم بحثی وجود ندارد که تزریق واکسن جان انسانها را در طول تاریخ و حتی اخیرا در بحران کرونا نجات داده است.
مدیر گروه بیماریهای عفونی دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره بیماری سرخک و درگیری برخی کشورهای همسایه شرقی با آن نیز گفت: این موضوع مثال خوبی از این است که وقتی جامعهای واکسن بزند و جامعهای نزند، چه اتفاقی رخ میدهد. واکسیناسیون سرخک ایران کامل بود و تقریبا سرخک، سرخجه و اوریون نداشتیم؛ اما با توجه به اینکه کشور افغانستان به دلیل مسائل سیاسی و وضعیت بحرانی، واکسیناسیون انجام نمیشد؛ بیماری سرخک شایع شد و با توجه به رفت و آمدهای صورت گرفته در مرزهای کشور، این بیماری به کشور ما نیز وارد شد و ما که در مرحله حل و حذف این بیماری بودیم متاسفانه با مواردی روبهرو شدیم.
او تاکید کرد: این موضوع نشان میدهد اگر میخواهیم بیماری را ریشهکن کنیم و موفقیتآمیز عمل کنیم، در کل دنیا باید واکسن زده شود. تعهد همه جانبه میتواند باعث مصونیت همه شود.
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران با هشدار نسبت به این که سرخک بیماری بسیار مسری است که از طریق هوا به راحتی منتقل میشود، توصیه کرد: تنها کار درست هشیار بودن مسئولین است. به پزشکان هشدار دهند و علائم سرخک را به مردم یادآوری کنند، اگر در کسی علائم پیدا شد، سریعا به پزشک مراجعه کنند و مانع انتقال آن شوند. افرادی که تا به امروز واکسن نزدهاند و خصوصا مهاجران افغان را واکسینه کنند.
عمادی درباره افرادی که واکسن سرخک را تزریق کردهاند، گفت: افرادی که واکسن زدند تا حد زیادی نسبت به افرادی که اصلا واکسن تزریق نکردهاند مصونیت دارند؛ اما احتمال دارد با گذشت سالها اثربخشی واکسن در آنها کم شده باشد و بر اثر محیط آلوده، مبتلا شوند.
عمادی در ادامه صحبتهایش به همهگیری کووید 19 نیز اشاره کرد و گفت: در این زمینه هم مشاهده میکنید که با یک جهش ویروس در یک منطقه، به دلیل مراوداتی که وجود دارد، سایر کشورها نیز آلوده میشوند.
این متخصص بیماریهای عفونی درباره اهمیت واکسیناسیون بیماری کووید نیز یادآور شد: هیچ اطمینانی مبنی بر پایان بیماری کرونا نداریم. هنوز از وضعیت فردای خود خبر نداریم که چه اتفاقی میافتد. الان وضعیت بهتر شده؛ اما هنوز وضعیت ناپایدار داریم و با یک جهش در ویروس، بیماری مجدد میتواند به کل دنیا گسترش پیدا کند. نکته مهم در این است که مردم واکسیناسیون خود را کامل کنند. چراکه احتمال اینکه با شروع فصل سرما مجدد پیک کووید را با ورود جهشهای جدید داشته باشیم، وجود دارد.
وی در این باره افزود: بنابراین از واکسن، به عنوان تنها سلاحی که در دست داریم باید به میزان درست استفاده کنیم و این سلاح را زمین نگذاریم. در انجام و تکمیل چرخه واکسیناسیون تنبلی و کاهلی نکنیم، باید تبلیغ و یادآوری کنیم و از مردم به صورت جدی درخواست تزریق واکسن را داشته باشیم.
مدیر گروه بیماریهای عفونی دانشگاه علوم پزشکی تهران در پایان با توجه به اهمیت تزریق دز سوم و چهارم واکسن کرونا گفت: خواهشی که از همه مردم دارم این است که واکسیناسیون را جدی بگیرند و چرخه واکسیناسیون خود را تکمیل کنند. اینطور نیست که با توجه به شرایط فعلی، دیگر واکسن نیاز نداشته باشیم؛ اگر فردی هنوز دز سوم را تزریق نکرده، هر چه سریعتر اقدام کند و اگر جزو گروه پر خطر محسوب میشوند برای تزریق دز چهارم نیز اقدام کنند.