مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گفتوگویی با ادعای اینکه آژانس نسبت به آنچه در برنامه هستهای ایران رخ میدهد، دید ندارد، به سوالاتی درباره میزان پیشرفت برنامه هستهای ایران پاسخ داد.
به گزارش ایسنا به نقل از شبکه سیانان، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گفتوگو با این شبکه در پاسخ به این سوال که، «مدتهاست گفته میشود ایران به ساختن یک بمب اتمی نزدیک است، اما واقعا ایران چقدر به این مرحله نزدیک است»، گفت: آژانس بینالمللی انرژی اتمی هیچ وقت چنین ارزیابیهایی انجام نداده است. این کار تحلیلگران و خبرنگاران است. چیزی که ما گزارش میکنیم، فعالیتهای هستهای این کشور و پیشرفت آنهاست.
گروسی افزود: همین الان که ما صحبت میکنیم، ایران در حال غنیسازی هرچه بیشتر اورانیوم در سطحی بسیار بالا از غنیسازی ایزوتوپی است. ایران در حال ساختن آخرین نسل سانتریفوژهاست که برای غنیسازی این مواد لازم است. بنابراین، چیزی که ما میگوییم، شرح بیطرفانه وقایع است. باید تاکید کنم که ما اطلاعاتی مبنی بر این که آنها سلاح اتمی میسازند، در اختیار نداریم. درعین حال هم کاری که آنها[ایران] انجام میدهد، مرتبط است و معمولی و پیشپا افتاده نیست. [اقدام ایران] غنیسازی در سطح بسیار بالا است که به سطح تسلیحاتی ۹۰ درصدی بسیار نزدیک است.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ادامه گفت: آنها دسترسی بازرسان ما و دید آژانس را کاهش داده و برخی از دوربینهایی را که در تاسیسات مختلفی در ایران نصب کردهایم، خارج کردهاند. تمام اینها شرایطی را شکل میدهد که مسلما بهترین شرایط نیست.
او در ادامه در پاسخ به سوال خبرنگار این شبکه مبنی بر این که ایران در حال حاضر در برنامه هستهایاش در چه موقعیتی قرار دارد و چقدر به تولید یک سلاح هستهای نزدیک است، گفت: آنچه در این زمینه اهمیت دارد، این است که به وقایع همان طور که هستند، نگاه کنیم.
گروسی در این باره بیان کرد: مهم این است که آیا بازرسیها انجام میشوند یا نه. آیا ما توان لازم برای بازرسی این فعالیتها را که مرتبط با اشاعه بالقوه [تسلیحات هستهای] هستند داریم یا نه. فکر نمیکنم معقول باشد که بگوییم تسلیحات هستهای در حال ساخت است. چون برای گفتن این باید اطلاعات مربتط داشته باشیم. آنچه ما میگوییم، این است که این [فعالیتها] مرتبط هستند و آنها[ ایران] باید تمام قابلیت ما در زمینه بازرسیها را بازگرداند. اگر آنها میخواهند بهشان اعتماد شود، باید اطمینانسازی شود. در عرصه هستهای، برای این که اطمینانسازی شود، باید بازرسی انجام بگیرد. کلمات خوب کاری از پیش نخواهند برد.
مدیرکل آژانس انرژی اتمی در ادامه در پاسخ به این که چه موانعی بر سر راه احیای توافق هستهای وجود دارد، گفت: آژانس از مذاکرهکنندگان نیست، بلکه ضامن و بازرس هر آنچیزی است که در این مذاکرات مورد توافق قرار میگیرد. به موارد مختلفی اشاره شده است. گاهی مسائل مالی بوده است، گاهی تحریمها، افراد و برخی فعالیتهای بخصوص. آنچه واضح است، این است که مذاکرات نتیجهای را که باید نگرفته است. اگر این اتفاق نیفتد، به مرحله بسیار نامشخصی وارد خواهیم شد که در آن ایران برنامهای هستهای خواهد داشت که در آن بسیار سریع و بدون قابلیتهای بازرسی لازم برای اطمینانسازی از این پیش میرود که هیچ چیز نادرسی درباره ایران وجود ندارد.
او همچنین گفت: بنابراین، ما میدانیم که مذاکرات در مرحله حساسی قرار دارد. امیدواریم بهترین نتیجه حاصل شود. اما در حال حاضر، فکر میکنم فرصت لازم برای آن محدودتر میشود. باید دید در روزهای آتی چه چیزی رخ میدهد.
گروسی در پاسخ به این که اگر توافقی حاصل نشود و ایران همچنان دوربینهای نظارتی آژانس را خاموش نگه دارد، چه اتفاقی میافتد، گفت: تمام این فعالیتهای [هستهای ایران] انجام میشوند و ما دید نداریم. نمیدانیم چه اتفاقی در حال رخ دادن است. بنابراین، ما در این جا با دو مشکل مواجهیم.
او ادامه داد: اولی این است که اگر توافقی انجام شود، ما باید راهی پیدا کنیم که تکههای این پازل پیچیده را کنار هم بگذاریم. چون هر وقت که این اتفاق بیفتد، زمان نسبتا زیادی طول کشیده است. همین الان که ما صحبت میکنیم، این دوربینها در حال ضبط اتفاقاتی هستند که در حال رخ دادن است، اما نسبت به آن دید نداریم. بنابراین، مواد[هستهای] بیشتر و سانتریفیوژهای بیشتری در کار خواهد بود. بنابراین، وقتی توافق انجام شود، شما با اعداد و ارقام مجزای مربوط به سانتریفیوژها یا مواد به عنوان مبنای کار روبهرو هستید. اگر میخواهید این کار انجام شود، باید به آژانس اعتماد کنید که به شما بگوید، «مبنای کار این است، مقدارها این است». من دیگر نمیتوانم این کار را انجام دهم.
مدیرکل آژانس انرژی اتمی در پاسخ به این سوال که آیا خروج دولت پیشین آمریکا از توافق هستهای کار فاجعهباری بود، گفت: اتفاقی است که افتاده. این مشکلی است که باید حلش کنیم. هنوز وقت داریم، اما زیاد نیست.