جوابیه «ساترا صداوسیما» به یادداشت عصر ایران: به دنبال تقویت شبکه نمایش خانگی هستیم/ طرح جدیدی داریم (+ یک توضیح مختصر)

عصر ایران- در پی انتشار یادداشتی با عنوان «هیزمِ تری که شبکۀ نمایش خانگی به «جهان‌آرا»ی تلویزیون فروخته» در روز دوشنبه ۳۱ شهریورماه ۱۴۰۱، سازمان تنظیم مقررات رسانه های صوت و تصویر فراگیر (ساترا صداوسیما) جوابیه ای به عصر ایران ارسال کرده است. متن کامل آن از این قرار است:

   رسانه «عصر ایران» در تاریخ دوشنبه ۳۱ شهریورماه ۱۴۰۱،در مطلبی با عنوان هیزمِ تری که شبکۀ نمایش خانگی به «جهان‌آرا»ی تلویزیون فروخته، مدعی شده است: «ساترا همان سازمان تنظیم ارتباطات و مقررات رادیویی است که برای این که بتوانند دامنۀ دخالت (بخوانید سانسور) را گسترش دهند کلمۀ «فراگیر» را به عنوان‌شان اضافه کردند و حالا شده‌اند سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت‌و‌تصویر فراگیر یعنی "گر بر سر خاشاک یکی پشه بجنبد/ جنبیدن آن پشّه عیان در نظر ماست!"».
در پاسخ به این مطلب توجه به موارد زیر ضروری است:

۱. سازمان تنظیم مقررات رسانه های صوت و تصویر فراگیر (ساترا) تاکید می‌کند که خود را حامی رسانه های صوت و تصویر فراگیر از جمله نمایش خانگی میداند و معتقد است شبکه های نمایش خانگی و شبکه های تلویزیونی مکمل یکدیگر هستند و هم افزایی میان شبکه های تلویزیونی و شبکه های نمایش خانگی منجر به افزایش ضریب نفوذ رسانه ای جمهوری اسلامی ایران در داخل و خارج از کشور خواهد شد.

   طرح جدید ساترا در زمینه حمایت از شبکه نمایش خانگی، بیمه محتوا است که انشاءلله به زودی با همت معاونت تنظیم بازار و توسعه کسب و کار ساترا، رونمایی خواهد شد.

۲. یکی از خدمات ساترا به حوزه نمایش خانگی که هر چند تا کنون کمتر مورد توجه رسانه های جمعی واقع شده است اما با استقبال مدیران رسانه های نمایش خانگی روبرو شده است، ارائه خدمات مشاوره رایگان فنی، هنری و محتوایی برای اصلاح و تقویت سناریوی آثار متقاضی مجوز تولید و حمایت تنظیم گرانه از آثار تولیدی سامانه‌های مذکور است.

    در موارد متعدد به صورت هفتگی آثار متقاضی مجوز تولید، توسط کارشناسان دبیرخانه شورای مجوز تولید آثار نمایشی بررسی شده و با ارجاع سناریو به خبرگان این حوزه ضمن تعیین ایرادات سناریو، پیشنهادات اصلاحی برای افزایش جذابیت اثر توام با توجه به فرهنگ اسلامی ایرانی مشخص می‌شود.

   از این طریق تلاش میشود تا هم شرایط تولید اثری جذاب، تسهیل گردد و هم حساسیت‌های فرهنگی مد نظر اسناد بالادستی از جمله قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی و مصوبات شورای عالی فضای مجازی و شورای عالی انقلاب فرهنگی مدنظر قرار گیرد.

    لازم به تاکید است در برخی مدل های ممیزی رایج در کشور به حفظ جذابیت اثر کمتر توجه میشود اما در مدلی که ساترا دنبال می‌کند، علاوه بر رعایت سیاست های محتوایی به جنبه های هنری اثر هم توجه ویژه می‌شود.

۳. ساترا نسبت به حفاظت از حقوق مالکیت فکری رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر اهتمام ویژه دارد و از این طریق باعث رشد صنعت نمایش خانگی در کشور شده است. رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر، می‌توانند برنامه‌های اختصاصی خود را به ساترا اعلام کنند و خواهان حفاظت از حقوق مالکیت فکری شوند.

   ساترا نیز برای جلوگیری از نقض مالکیت فکری این آثار، تمهیدات ویژه‌ای برای حفاظت از حقوق این رسانه‌ها به عمل می‌آورد و در مواردی که مالکیت معنوی یک اثر نقض شود از طریق مراجع قانونی، موضوع را تا حصول نتیجه پیگیری میکند. علاوه بر این، ساترا به عنوان نهاد تنظیم گر، ساز و کاری را برای داوری در خصوص موارد اختلافی در نظر گرفته است و فعالین صنعت به زودی میتوانند شکایت های خود را از طریق سامانه ی در دست طراحی داوری آنلاین، ثبت کنند.

   با این همه با توجه به اینکه قطعا یکی از نقش‌های ساترا، تنظیم گری با تاکید بر حفظ حقوق مخاطبان و کاربران شبکه نمایش خانگی و رعایت ملاحظات فرهنگی اسلامی ایرانی است توجه مخاطبان این نوشتار را به بخشی از محتوای گفت‌و‌گوی فرشاد مهدی پور؛ معاون امور مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با خبرگزاری فارس البته چند ماه قبل از تصدی این مسؤولیت در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جلب می نماییم:

   «مشکل اینجا است که برخی تولید کننده ها با ساترا در جدال هستند. ما باید از اقدامی که ساترا برای حذف محتوای نادرست برخی سریال ها می‌کند حمایت کنیم ... موضوع این است که ماجرا کاملا دارد وارونه می‌شود و آنهایی که در مقام متهم هستند در مقام مطالبه گر ظاهر می‌شوند...»

------------------------------------------------

    توضیح نویسنده: ضمن تشکر از پاسخ آرام سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر(ساترا) و هر چند هیچ گونه ارتباط سازمانی و شخصی با شبکۀ نمایش خانگی نداریم و سخن‌گوی آنان هم نیستیم اما در مقام مصرف‌کننده کالای فرهنگی که نه از جنس ماهواره باشد نه صدا وسیما ذکر 4 نکته ضرورت دارد:

1. نویسنده نگران آن بود و هست که ساترایی شدن شبکه نمایش خانگی به صدا و سیمایی شدن آن بینجامد و در این صورت همان اتفاقی که بر سر استقبال مخاطب از صدا و سیما رخ داده اینجا هم تکرار شود و فرزندان ما بار دیگر خوراک تصویری را از شبکه‌های ماهواره‌ای و اینترنتی با مبدأ خارج از کشور تأمین کنند. دغدغۀ ما از این منظر است. از منظر مصرف کننده و مخاطب برنامه های تصویری و نه تولید یا توزیع کنندۀ آن.

2. در جوابیه به موارد متعددی از خدمات متنوع ساترا به شبکه اشاره شده که این پرسش را برمی‌انگیزاند چرا این مشاوره را به خود صدا وسیما نمی‌دهند‌؟ چرا که گفته‌اند چراغی که به خانه رواست به مسجد حرام است! هر چند خانه و مسجد و محله همه را متعلق به خود می‌دانند.

3. چرا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را برای استمرار این نظارت صالح نمی‌دانند‌؟ شاید پاسخ این پرسش این باشد که برخی نقل می‌کنند در ساترا این دیدگاه وجود دارد که همان‌گونه که توپ و تانک در انحصار ارتش است صوت و تصویر هم باید در انحصار صدا وسیما باشد. نهایت این که در آنجا مجوز تفنگ شکاری صادر می‌شود و در اینجا هم در حد تفنگ شکاری اگر باشد مجوز را صادر خواهند کرد. 

4. چون به مصاحبۀ آقای مهدی‌پور اشاره کرده‌اند ذکر این نکته هم خالی از لطف نیست که در همان مصاحبه گفته شده «نیاز است تا یک نهاد بین سازمانی  عهده‌دار این امر شود» حال آن که در جوابیه همچنان بر انحصار تأکید دارند و به نهاد بین سازمانی هیچ اشاره‌ای نشده است.