آشتی اصول‌گرایان با واژۀ برجام/ دیگر مکروه نیست!

   عصر ایران؛ مهرداد خدیر-  در نگاه اول تصویر پایین نکتۀ خاصی ندارد چرا که روزنامۀ ایران از سال 1394 و در دولت حسن روحانی که اصطلاح «برجام» - سرواژۀ پارسی 4 کلمۀ برنامۀ جامع اقدام مشترک- ابداع شد بارها دربارۀ برجام نوشته است.

   چه از 94 تا 97 که شروع و اوج برجام بود و چه از 97 که دونالد ترامپ از برجام خارج شد چه از بهمن 99 که با روی کار آمدن جو بایدن و چند ماه فاصله با پایان کار دولت روحانی امید به احیای برجام زنده شد و چه در تیر 1400 که هرچند ابراهیم رییسی رییس جمهور شده بود ولی روحانی به عنوان آخرین تیر و آخرین پیام یک ماه قبل از پایان دولت گفت "اگر همین حالا به عراقچی اختیار دهیم برجام احیا می‌شود" و آن روز البته دلار 25 هزار تومان بود.

    تصویر بالا اما از این منظر اهمیت دارد که تیتر روزنامۀ دولت در همین چهارشبۀ اخیر- 30 آذر 1401 - است و کافی است به یاد آوریم در ادبیات این روزنامه پس از تحویل به دولت کنونی دربارۀ مذاکرات به جای برجام از «رفع تحریم‌ها» یا «خنثی‌سازی تحریم‌ها» گفته می‌شد و آقایان امیر عبداللهیان و باقری‌کنی هم حتی‌المقدور از بر زبان آوردن واژۀ «برجام» خودداری می‌کردند چندان که انگار ذنب‌لایغفر است. البته وقتی شبی در میهمانی‌یی در حیاط تالار رودکی به آقای باقری‌کنی گفتم چرا با واژۀ برجام مشکل دارید در حالی که برای احیای برجام مذاکره و تلاش می‌کنید، تأیید نکرد و لبخند زد.

  حالا اما واژۀ برجام بر تیتر روزنامۀ دولت می‌نشیند بی آن‌که آن را هیچ مرده یا جسد متعفن بدانند و با تعابیر دیگری که ایران پساروحانی کمتر به کار می‌بُرد و کیهان چه در دوره روحانی و چه پس از او به کار می‌بَرَد.

  داستان اما تنها این نیست. اهمیت مضاعف موضوع به خاطر آن است که شب قبل از آن به نقل از جو بایدن این خبر منتشر شد که در پاسخ به پرسشی گفته  «برجام مرده است اما نمی‌توانیم آن را اعلام کنیم. داستانش طولانی است». هر چند که بعدتر مشخص شد ظاهرا یک ایرانی مخالف جمهوری اسلامی و دموکرات‌ها و برجام در برنامه‌ای خود را به بایدن نزدیک کرده تا چنین پاسخی را دریافت کند و یک موضع رسمی نبوده است.

   با این حال اگر وضعیت اقتصادی و اجتماعی چنین نبود قاعدتا باید همان جمله اگر نه بر صفحه اول روزنامه دولت که بر پیشانی کیهان می‌نشست و کلی هم ذوق می‌کردند که بایدن هم اذعان کرده برجام مرده است کما این که اگر یک سال قبل و در 29 آذر 1400 چنین گفته بود بی شک عین آن جمله تیتر یک آنها می‌شد.

   چون احیای برجام یکی از مهم‌ترین امیدها برای پایین آمدن قیمت دلار است، روزنامه دولت فعلی که منتقد برجام بود دیگر مثل گذاشته این واژه را مکروه ‌نمی‌داند.  پایین آوردن قیمت دلار مهم‌تر است از کراهت برجام نزد آنان. از این رو صاف و روشن می‌نویسند برجام ونه رفع تحریم‌ها یا خنثی‌سازی و مانند آن.

   در همان شب یلدا که خبر اظهارات بایدن منتشر شد و‌لی فردای آن چنان که اشاره شد تیتر کیهان و ایران نشد (‌تا بر افزایش قیمت دلار تأثیر منفی بیشتر نگذارد و کار بسیار درستی هم بود)  اما آقای امیر حسین ثابتی مجری شبکۀ افق خطاب به کامبیز مهدی‌زاده داماد رییس جمهوری سابق این توییت طعنه‌آمیز را منتشر کرد: «‌آقا داماد، شب چله که رفت منزل پدر خانم، از آقای روحانی بخواهد برایش زیر کرسی قصۀ پریدن دلار با زندۀ برجام از 3700 به 32000 را بگوید تا دفعۀ بعد که خواست نمک بریزد، دست پُرتر باشد.»

   کامبیز مهدی‌زاده هم در پاسخ نوشت: «مردۀ برجام از سیاست های اقتصادی شما بهتر عمل می‌کند! تا اسم برجام می آیدقیمت ها در بازار عقب نشینی می کند. تا در زمستان سختِ توهّمی، خودمان یخ نزدیم، به برجامِ روحانی برگردید.»

   حالا با این توضیحات مفهوم تیتر روزنامۀ دولت منتقد برجام -و در حال مذاکره برای احیای همان برجام- را بهتر  می‌توان دریافت و البته هر اقدامی برای حفظ قدرت خرید مردم قابل دفاع است و این نوشته تنها ناظر به ادبیات رسانه‌ای بود چون در هر رسانه کلمات بار معنایی خاص خود را دارد. کما این که دربارۀ "تجاوز روسیه به اوکراین" هم می‌توان این تعبیر را به کار برد هم از عبارت «عملیات نظامی» استفاده کرد چندان که آقای پوتین می‌گوید و هم گفت "جنگ روسیه و اوکراین" یا اصلا "جنگ اوکراین با روسیه".

بیشتر بخوانید:

پوتین: کشورهای شوروی سابق با افزایش بیشمار تهدیدهای خارجی علیه امنیت خود روبرو هستند

کریمی قدوسی: دولت مذاکرات احیای برجام را از سر می‌گیرد/ آژانس و آمریکا بستن پرونده پی ام دی و حفظ امینت سرمایه گذاری در ایران را پذیرفتند/گفتند رسما اعلام نکنید

تماشاخانه

داستان طلسم عجیبی که در آن هفت گربه مرده یک تیم آرژانتینی را بیچاره کرد / ماجرای نفرین هفت گربه چه بود؟ (فیلم)

تبحر شگفت انگیز روباه قرمز در طبیعتی سخت / جدال بر سر یک ماهی (فیلم)

فیلم های دیگر