«رودباد» عامل شگفت انگیز برف های اخیر تهران و ایران چیست؟

هر جایی سرعت باد از ۳۰ متر بر ثانیه بیشتر شود به آن می گویند جت استریم یا «رود باد» و این بادهای غربی با خودشان برای مناطق زمین هم از دریا ها و اقیانوس ها رطوبت می آورند و هم عوامل نا پایداری جوی.

آیا برف های اخیر در ایران بی سابقه، عجیب و حاصل تغییرات آب و هوایی و اقلیم هستند؟ پاسخ اقلیم شناس سرشناس کشورمان به این پرسش «خیر» است.

به گزارش خبرآنلاین، دکتر بهلول علیجانی اقلیم شناس و استاد دانشگاه خوارزمی در پاسخ به دلیل بارش های پایان بهمن ماه ، این بارش ها را بارش های معمولی و عرف طبیعی می داند که بر اثر یک جریان طبیعی علمی در عالم رخ می دهند. پدیده ای که در علم هواشناسی به آن جت استریم یا «رودباد» می گویند.

او در تشریح «رودباد» می گوید:« در ارتفاعات بالای ۱۵۰۰ متر از زمین تا ارتفاعات بالا تر یعنی ۴ تا ۵ هزار ، ۷ هزار تا ۱۰ هزار متر همواره شاهد بادهای سردی هستیم که به دور کره زمین و از مسیر غرب به شرق در حال وزیدن هستند و به این بادها، بادهای غربی گفته می شود.

در بعضی زمان ها و جاها سرعت این بادها خیلی شدید است. سرعت هایی بیش از ۳۰ متر بر ثانیه. هر جایی سرعت باد از ۳۰ متر بر ثانیه بیشتر شود به آن می گویند جت استریم یا «رود باد» و این بادهای غربی با خودشان برای مناطق زمین هم از دریا ها و اقیانوس ها رطوبت می آورند و هم عوامل نا پایداری جوی. یعنی همین جبهه هواها .

مثلا در مدیترانه خیلی اوقات این رودبادها سیستم ها و سامانه های بارشی را تشکیل می دهند که این سامانه ها رطوبت را به لایه های بالایی می برند و در اثر سرما این بارش ها را تشکیل می دهند و گاه بارندگی داریم و گاهی هم بارش به صورت برف است. بستگی دارد به دمای آن منطقه. بادهای غربی معمولا از پایین جمع می شوند و به سمت قطب می روند اما در زمستان ها از سمت قطب به سمت عرصه های پایین تر می روند.

من همیشه این ماجرا را به این کلاه های نقاب دار بچه ها توضیح می دهم که در زمان هایی که هوا رو به گرمی می رود فقط روی کاسه سر بچه می گذاریم اما در زمان های سرد بازش می کنیم و تا روی گلوی بچه ها پایین می آید. در زمان فصل های سرد این رود باد ها به عرصه های پایینی حرکت می کنند و در زمان هایی که هوا رو به گرمی می رود جمع می شوند و در همان عرصه های بالاتر جریان دارند. و این یک رویه عادی و شرایط جوی نرمال کره زمین هست و ما باید در این فصل این بارش ها را داشته باشیم.»

دکتر علیجانی پس از ترسیم این پدیده با اشاره به بارش های اخیر در تهران و سایر شهرهای ایران که از آنها غافلگیرکننده و بی سابقه نام برده می شود ، گفت:«دقیقا این ها یک اتفاق عادی است که باید انجام بشود اما متاسفانه در دو سه دهه اخیر به دلیل گرم شدن کره زمین و تغییرات اقلیمی ناشی از آن ، بادهای غربی در کل خیلی نمی توانند به عرصه های پایینی برسند.

مثلا معمولا باید در یک فصل بارشی ما در ایران شاهد ۶ تا ۷ سامانه بارشی مثل امروز داشته باشیم که برای مان سامانه های بارشی مدیترانه ای و عامل صعود و سرما بیاورند تا شاهد بارش هایی از این دست بایم اما در اثر گرمای زمین ، سال هاست که کمتر شاهد تشکیل و یا رسیدن چنین سامانه های بارشی پر باری در کشور هستیم . گرمایش باعث شده این سامانه ها را به طور کافی نداشته باشیم. مثلا الان که این سامانه بارشی آمده بعید است دیگر در زمستان امسال شاهد چنین جریان بارشی باشیم. چون به سمت گرمی هوا می رویم. »