سردار سید کمال هادیانفر، فرمانده پلیس راهور کشور ضمن ابراز نگرانی برای حوادث ترافیکی اعلام کرده است: «سالانه بالغ بر ۱۸ هزار تَن جان خود را در حوادث ترافیکی از دست میدهند و جمعیت فعال کشور که بین ۱۵ تا ۳۵ سال قرار دارند نیز از بیشترین جانباختگان این حوادث به شمار میآیند.»
به گزارش فرارو، آمار کشتهشدگان ناشی از حوادث رانندگی که به مراکز پزشکی قانونی ارجاع داده شدهاند، در ۸ ماهه اول سال ۱۴۰۱؛ ۱۳ هزار و ۴۷۶ نفر کشته بودهاند. آماری که رئیس هیئت مدیره جمعیت طرفداران ایمنی راههای کشور ارائه داده حکایت از آن دارد که میزان تصادفات جادهای در ایران ۲۰ برابر استانداردهای جهانی است و میزان کشتههای تصادفات جادهای در روز به ۴۵ نفر رسیده که مهمترین دلیل آن ایمن نبودن جادهها، خودروهای بیکیفیت و عامل انسانی است. در این میان سوالاتی که مطرح میشود این است که چه کسی مسئولیت این حجم قربانی را به عهده میگیرد؟ قرار است کدام نهاد با یک ترمز محکم، مانع از تصادفات مرگبار جادهای شود؟
سازمان راهداری: ۴۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰ تومان پول نیاز است
یکی از پرتکرارترین علتها که برای تصادفات رانندگی اعلام میشود، مشکلات راهها و جادهها است. به گفته کارشناسان راهداری؛ استاندارد نبودن، پیچدرپیچ و شیبدار بودن جادهها از مهمترین علل بروز تصادف به ویژه در نوروز و فصل زمستان است. برخی از جادههای بینراهی ایران نیز از استاندارد لازم برخوردار نیستند. اکثر جادههای ایرانی دوبانده هستند و کوچکترین انحراف موجب برخورد خودروها خواهد شد. در بسیاری از مواقع در شرایط جوی نامساعد و مه آلود، تصادفات زنجیرهای رخ میدهد.
ارتقا ایمنی راههای جزو وظایف وزارت راه و شهرسازی و زیرمجموعههای آن است. اما برای اینکه چرا هنوز جادهها یکی از دلایل مهم تصادفات هستند، دلیلی آورده میشود. رضا اکبری، معاون سازمان راهداری و حملونقل جادهای میگوید: «امسال باید ۴۰۰ نقطه حادثهخیز اصلاح شود، معمولا هر نقطه بهطور متوسط ۱۰ میلیارد تومان پول میخواهد، یعنی برای اصلاح ۴۰۰ نقطه به ۴۰۰۰ میلیارد تومان پول نیاز داریم.»
خودروسازان: مشکلی نیست، ۲۰۶ با لندکروز فرقی ندارد
پلیس راهور، وضعیت تولید خودروهای داخلی و کیفیت پایین را مقصر اصلی تصادفات منجر به مرگ میداند. پلیس معتقد است خودرو میتواند به گونهای طراحی شود که قادر به پیشگیری از تصادف باشد و در صورت تصادف بتواند جان سرنشینان خود را حفظ کند. اما خودروهای تولید داخل فاقد چنین قدرتی ارزیابی میشوند.
سردار تیمور حسینی جانشین پلیس راهور گفته است: «در ۱۰ سال گذشته حتی به اندازه یک درصد هم شاهد افزایش کیفیت خودروهای تولید داخل در راستای ایمنی و ارتقای ایمنی نبودهایم. همچنان پراید و پژو ۴۰۵ علی رغم اینکه خط تولیدشان متوقف شده است، در صدر تصادفات فوتی هستند»
این قبیل اظهارات از جانب پلیس راهور با اعتراض وزارت صمت مواجه شده است. سخنگوی این وزارتخانه در مصاحبهای گفته است: «تنها پلیسی که در دنیا تولید ملی خود را تخریب میکند، پلیس کشور ما است.»
معاون کیفیت یکی از شرکت خودروسازی نیز در این خصوص گفته است: «در حال حاضر تولید و فروش محصولات جاری خودروسازان به اندازه کافی نقدینگی وارد صنعت نمیکند و خودروسازان با زیانهای انباشته محصول را تولید و تحویل میدهند؛ این موضوع سبب شده است که سرمایهگذاری لازم و کافی در توسعه محصولات نداشته باشیم.»
البته برخی حامیان خودروسازی حتی زیر بار کیفیت پایین خودرو هم نمیروند. برای مثال به تازگی مصطفی میرسلیم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در مناظره تلویزیونی در برنامه تهران ۲۰، گفته است: «چرا به خودروی داخلی میگویی لگن؟ لندکروز با ۲۰۶ فرقی ندارد.»
پلیس راهور: مجرم، خودروها هستند
به گفته فرمانده کل انتظامی کشور، حجم بالای مسافران و ترافیک بالا در کنار حواس پرتی یا خواب آلودگی رانندگان از مهمترین عوامل در بروز تصادفات جادهای در بخش خطای انسانی محسوب میشوند. برخی از کارشناسان حوزه تصادفات معتقدند نوع قوانین راهنمایی و رانندگی و جریمهها در کنترل رفتار رانندگان موثر است و پلیس میتواند نقشی به سزا در کاهش تصادفات داشته باشد.
رئیس پلیس راهور اما میگوید: «پنج سال پیش یک بازنگری در قوانین راهنمایی و رانندگی و جرایم مربوط به آن شده بود. این بازنگری اثربخش بوده است؛ اما رفته رفته به دلایل مختلفی از جمله تورم جرایم دیگر در این برهه از زمان بازدارنده نیستند. جریمه ۶۰ هزار تومانی الان دیگر معنایی ندارد و به هیچ عنوان بازدارنده نیست.»
جانشین پلیس راهور ناجا نیز با بیان این جمله که: «به لحاظ قانونی تکلیفی برای پلیس در این زمینه دیده نشده است.» خودروها را مقصر اصلی آمار بالای کشتهها معرفی کرده است.
این دور باطل بین خودروسازان، قانونگذاران و مسئولان راهسازی مدام تکرار میشود. و سوالی که میماند این است که مقصر مرگ ۱۸ هزار نفر در جادهها چه کسی است؟