عصر ایران؛ مجله تصویری سلاح - جیالتیوی (JLTV) یا خودروی تاکتیکی سبک مشترک (Joint Light Tactical Vehicle) سخت افزاری نظامی است که ارتش های مختلف جهان به دنبال در اختیار گرفتن آن هستند.
خودروهای تاکتیکی از جمله مهمترین ابزارهای نظامی در هر ارتشی محسوب می شوند. جیالتیوی یکی از جدیدترین نمونه ها در این زمینه محسوب شده که توجهات بسیاری را به سوی خود جلب کرده است.
جیالتیوی یک برنامه نظامی جدید آمریکا است که برای جایگزینی بخشی از ناوگان قدیمی خودروهای هاموی (Humvee) آغاز شد. در زمان ارائه این برنامه حدود 25 سال از عمر طراحی خودرو هاموی می گذشت. همچنین، درگیری های نظامی اخیر، ضعف خودروهای هاموی در زمینه حفاظت از سرنشینان را هرچه بیشتر آشکار کرد.
هاموی به عنوان یک خودرو زرهی رزمی و گشتزنی طراحی نشده بود، با این وجود چندین سال است که به عنوان گزینه ای در این زمینه به کار گرفته شده است. حتی نسخه های زره پوش هاموی مانند ام1114 و ام1151 در برابر مین های زمینی و راکت های ضد تانک سبک آرپیجی بسیار آسیبپذیر هستند.
بر همین اساس، ارتش، سپاه تفنگداران دریایی و نیروهای ویژه آمریکا به یک خودرو زرهی سبک جدید نیاز داشتند. جیالتیوی به طور خاص با هدف ماموریت های گشتزنی و رزمی طراحی شده است. در مقایسه با هاموی، جیالتیوی محافظت و قابلیت بقای بهتر را ارائه می کند، در شرایطی که همچنان گزینه ای با توانایی تحرک بالا است.
چند شرکت برای برآوردن الزامات برنامه خودرو زرهی جیالتیوی با یکدیگر رقابت می کردند. در سال 2015، نسخه اصلاح شده اوشکوش ال-ایتیوی (Oshkosh L-ATV) به عنوان برنده این رقابت انتخاب شد. تولید اولیه این خودرو با تعداد کم در سال 2016 آغاز شد.
تا پایان سال 2022، ارتش و سپاه تفنگداران دریایی آمریکا حدود 19150 دستگاه از این خودروهای نظامی را سفارش دادند. ارتش آمریکا دریافت 49100 دستگاه و سپاه تفنگداران دریایی دریافت تقریبا 12500 دستگاه خودرو جیالتیوی را برنامه ریزی کرده اند. نیروی هوایی آمریکا و نیروی دریایی آمریکا نیز به ترتیب خرید حدود 2000 دستگاه و 400 دستگاه از این خودرو را مد نظر قرار داده اند.
سفارش نزدیک به 50 هزار دستگاهی ارتش آمریکا به تنهایی می تواند جیالویتی را به بزرگترین ناوگان خودروهای زمینی نظامی در جهان تبدیل کند.
اسلوونی نخستین مشتری صادراتی خودرو جیالتیوی بود. در سال 2018، سفراش 38 دستگاه از این خودرو توسط ارتش اسلوونی ثبت شد. در سال 2019 کشور مونتهنگرو 67 دستگاه خودرو جیالتیوی را سفارش داد. در همان سال، لیتوانی 200 دستگاه از این خودروهای نظامی را سفارش داد و در سال 2022 نیز سفارش 300 دستگاه دیگر را ثبت کرد.
در سال 2020، برزیل قراردادی را برای دریافت 12 دستگاه خودرو جیالتیوی ثبت کرد. در همان سال، بلژیک خرید 322 دستگاه جیالتیوی را تایید کرد.
رومانی یکی دیگر از خریداران جیالتیوی بود که سفارش خرید بیش از 100 دستگاه از این خودروها را در سال 2021 ثبت کرد.
اوشکوش ال-ایتیوی نسخه سبکتر، کوچکتر و چابکتر از خودرو مقاوم و محافظت شده در برابر مین و کمین (امرپ) اوشکوش ام-ایتیوی (Oshkosh M-ATV) است. اوشکوش ام-ایتیوی نیز در حال حاضر توسط نیروهای نظامی آمریکا استفاده می شود.
اوشکوش ال-ایتیوی می تواند چندین پیکربندی زره را پذیرا باشد. با توجه به نیازهای یک ماموریت می توان این خودرو را به راحتی سازگار کرد. اوشکوش ال-ایتیوی سطح بالای محافظت در برابر مین های زمینی را ارائه می کند که قابل مقایسه با خودروهای امرپ است. اوشکوش ال-ایتیوی مقاومت بالا در برابر انفجارهای زیر خودرو را ارائه می کند. همچنین این خودرو در برابر شلیک سلاح های کوچک، ترکش های گلوله های توپخانه و راکت های ضد تانک سبک آرپیچی مقاوم است.
جیالویتی ظرفیت حمل بار بیشتر نسبت به هاموی را ارائه می کند. سه نسخه اصلی از آن با بیشینه حمل بار 1.6 تن، 1.8 تا 2 تن، و 2.3 تن وجود دارند.
یک خودرو جیالویتی در حالت پایه سلاحی حمل نمی کند. با این وجود، می توان آن را با مسلسل 7.62 میلیمتری، تیربار 12.7 میلیمتری یا نارنجک انداز اتوماتیک 40 میلیمتری مجهز کرد.
از سوی دیگر، می توان روی این خودرو یک ایستگاه سلاح کنترل از راه دور نصب کرد. در این حالت، سلاح از راه دور و زیر حفاظت زره عمل می کند. جیالویتی همچنین می تواند به بستری برای استفاده از سلاح های ضد تانک یا ضد هواگرد تبدیل شود.
جیالویتی از یک پیشرانه دیزل توربوشارژردار نیرو می گیرد. همچنین، گزینه ای برای پیشرانه هیبریدی دیزل-الکتریک وجود دارد که از مصرف سوخت بهینهتر سود می برد. این خودرو می تواند با بیشینه سرعت 110 کیلومتر بر ساعت حرکت کند.
جیالویتی از سامانه تعلیق مستقل هوشمند ساخت شرکت اوشکوش استفاده می کند که حرکت با سرعت های بالا در مسیرهای خارج جاده را ممکن می کند. این خودرو تاکتیکی از قدرت تحرک و سرعت بالا در مسیرهای خارج جاده ای برخوردار است و توانایی عبور از زمین های مختلف را دارد. جیالویتی دارای دو تایر پنچررو است و در صورت آسیب دیدن مخزن سوخت یا روغن همچنان می تواند به حرکت خود ادامه دهد.
امکان جابجایی جیالویتی با هلیکوپترهای سیاچ-47 شینوک یا هلیکوپترهای بزرگتر و همچنین هواپیماهای ترابری سی-130 هرکولس وجود دارد.