افتتاح پتروشیمی گچساران بعد از ۱۷ سال

پس از گذشت ۱۷ سال چشم انتظاری مردم استان با استفاده از ظرفیت متخصصان داخلی، پتروشیمی گچساران اکنون وارد فاز جدیدی شده است و امید می رود با افتتاح و راه اندازی این واحد صنعتی، شکوفایی صنایع پایین دست صنعت پتروشیمی در گچساران اتفاق بیافتد.

پتروشیمی گچساران پس از ۱۷ سال با هدف تقویت زنجیره ارزش نفت و گاز که منجر به ایجاد اشتغال و جلوگیری از خام فروشی می‌شود، امروز افتتاح شد.

به گزارش ایسنا، زندگی شهروندان گچساران با نفت و گاز آمیخته شده بود. ۲۰ درصد از نفت کشور در سرزمینشان تولید می‌شد. قریب به پنج دهه بود که در کنار تاسیسات نفتی روزگار می گذراندند و آلودگی‌های زیست محیطی ناشی از این صنعت، مهمان ناخوانده همیشگی‌شان بود. با این وجود نفش چندانی در چرخه صنعت نفت نداشتند.

خام فروشی بلایی بود که گریبانگیر این صنعت بود. این مردم حق خود می‌دانستند که ساز و کاری ایجاد شود تا آنها نیز از این همسایه‌ی قدیمی بهره ببرند. بهترین وجه این ساز و کار، صنعت پتروشیمی بود. مردم گچساران از دیرباز امید داشتند که با بهره‌برداری از یک کارخانه پتروشیمی افزون بر ایجاد اشتغال مستقیم، زمینه رونق اقتصادی در منطقه‌شان هم فراهم شود.

پتروشیمی یکی از ارکان اصلی زنجیره تولید در صنعت نفت به حساب می‌آمد و نقش بسزایی در تولید ناخالص ملی دارد. به عنوان بخشی از صنایع شیمیایی، موتور محرک توسعه اقتصادی و اجتماعی هر منطقه‌ای‌ بوده که فرآورده‌های شیمیایی را از مواد خام حاصل از نفت یا گاز طبیعی تولید می کند. ایجاد کارخانه پتروشیمی از سویی با فراوری محصولات، در پیشگیری از خام فروشی اهمیت ویژه‌ای دارد و از سوی دیگر مزایای اقتصادی قابل توجهی برای منطقه و کشور ایجاد می کند.

در دهه هشتاد شمسی سخن از ایجاد یک کارخانه پتروشیمی در شهرستان گچساران به میان آمد که بالاخره عملیات اجرایی‌ آن در سال ۱۳۸۵ آغاز شد. این مجتمع قرار است سالانه یک‌میلیون تن اتیلن و ۱۸۴ هزار تن سیتری پلاس تولید کند. دهمین مجموعه تولید اتیلن کشور به حساب می آید و زمینه‌ی ورود صنایع جدیدی در حوزه نفت و گاز را به کهگیلویه و بویراحمد فراهم می کند.

تنوع محصولات تولیدی این کارخانه پتروشیمی و تأمین مواد اولیه هزاران کارگاه و کارخانه صنایع پایین دستی در اشتغال زایی استان نقش مهمی خواهد داشت. از سوی دیگر کسب درآمدهای ارزی و قطع وابستگی به بیگانگان از دیگر ارمغان‌های بهره برداری از این کارخانه است. پتروشیمی گچساران مواد اولیه کارخانه‌های پتروشیمی بروجن، کازرون، ممسنی و پلیمر دهدشت را تأمین می‌کند و به لحاظ اشتغال، بیش از ۲۰۰۰ نفر به طور مستقیم و غیرمستقیم را مشغول می‌ساخت.

آورده اولیه صنعت پتروشیمی گچساران برای استان سالانه ۸۰ میلیون دلار خواهد بود. بهره‌برداری از این طرح تحول شگرفی در بهبود رشد اقتصادی کهگیلویه و بویراحمد ایجاد می کند.

تحریم‌ سنگ بزرگی را بر سر راه تکمیل این طرح قرار داده بود. خرید تجهیزات لازم با مشکل مواجه بود که با اعتماد به شرکت های دانش بنیان و تلاش مهندسان ایرانی این تجهیزات در کشور تولید شد. سایه‌ی تحریم‌ها حالا با اعتماد به توان متخصصین ایرانی کم اثر شده است، در این زمینه بیش از ۱۱ مورد تجهیزات به شرکت‌های دانش بنیان ایرانی سفارش داده شد که توانستند با کیفیت مطلوب تولید و به موقع تحویل دهند. یکی از موارد بسیار مهم، شیر اطمینان خطوط بخار این مجتمع بود که به همت متخصصان ایرانی تولید شد. ساخت این شیرها تنها در دست پنج کشور دنیا بود.

پتروشیمی گچساران دارای ۲ واحد الفین و یوتیلیتی بوده و فعالیت واحدهای مختلف این مجتمع متکی به تجهیز شیر اطمینان خطوط الفین است که از سوی یک شرکت دانش بنیان ایرانی ساخته شد. جداسازی هوا و تولید نیتروژن دارای فرآیند بسیار مهم و پیچیده‌ای است که در این فرآیند، هوا را به میزان ۹ بار فشرده کرده سپس با استفاده از مکانیزم‌های مهندسی و روش های ترمودینامیکی دمای آن تا منفی ۱۷۲ درجه سانتیگراد سرد می‌شود تا جداسازی نیتروژن از هوا انجام گیرد.

از دیگر موارد اعتماد به نیروی داخلی در شرکت پتروشیمی گچساران ساخت واحد تصفیه پساب شیمیایی توسط پیمانکاران اجرایی داخلی بود. همچنین برای نخستین بار همه مشعل‌های کوره‌های الفین که شامل ۶۶۸ مشعل بود در این مجموعه با استفاده از توان داخلی ساخته شد.

پتروشیمی گچساران از آغاز عملیات اجرایی در سال ۱۳۸۵ تا اولین سفر رئیس دولت سیزدهم به استان کهگیلویه و بویراحمد ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشت. پس از سفر رئیس جمهور، تکمیل پتروشیمی گچساران سرعت مطلوبی به خود گرفت. با پیگیری‌های ویژه دولت و تزریق ۲۰۰ میلیون یورو اعتبار برای تکمیل این مجموعه هم اکنون پیشرفت فیزیکی‌اش به بیش از ۹۵ درصد رسیده است.

پس از گذشت ۱۷ سال چشم انتظاری مردم استان با استفاده از ظرفیت متخصصان داخلی، پتروشیمی گچساران اکنون وارد فاز جدیدی شده است و امید می رود با راه اندازی این واحد صنعتی، شکوفایی صنایع پایین دست صنعت پتروشیمی در گچساران اتفاق بیافتد.