نشریه آمریکایی نیوزویک در گزارشی مدعی شده روسیه ممکن است در اواخر ماه جاری میلادی (اکتبر) و پس از لغو تحریم های تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران، موشکهای ساخت ایران را خریداری کند، زیرا تهران و مسکو روابط نزدیکتر خود را در بحبوحه جنگ اوکراین تحکیم کرده اند.
به گزارش عصرایران، نیوزیوک نوشت:اندیشکده موسسه مطالعات جنگ روز چهارشنبه گذشته گزارش کرد که مقامات ارشد نظامی روسیه و ایران در ماه های آگوست و سپتامبر امسال تسلیحات پیشرفته ایرانی را در نمایشگاه هایی در پایتخت های هر دو کشور بررسی کردند و ممکن است توافقنامه فروش پهپاد و موشک ایرانی به روسیه را در چند هفته آینده، زمانی که محدودیتهای فعلی تحمیلشده توسط سازمان ملل منقضی میشود، منعقد کنند.
محدودیتهای موشکی سازمان ملل در 18 اکتبر امسال (16 روز دیگر) به پایان میرسد، به این معنی که روسیه میتواند ظرف چند هفته موشکهای ساخت ایران را از تهران خریداری کند.
یکی از گزینههایی که احتمالا در دسترس روسیه است میتواند موشک ایرانی کوتاهبُرد فاتح 110 و همچنین دیگر موشکهای دوربرد طراحی شده توسط ایران باشد که در چند دهه گذشته توسعه یافتهاند.
فاتح-110 در اواخر دهه 1990 ساخته شد و در ابتدا موشک دقیقی نبود، اما به گفته "فابیان هینز" پژوهشگر دفاعی و نظامی در اندیشکده "موسسه بین المللی مطالعات استراتژیک" ایران در سال های بعد نسخه های جدید و بهبود یافته ای از این نوع موشک را توسعه داد.
وی به نیوزویک گفت که فاتح-110 موشکی است که رویکرد ایران در توسعه موشکی را به نمایش می گذارد. هینز گفت که تهران "بسیار تدریجی" توانایی های خود را افزایش می دهد تا هر نسل جدید از موشک های فاتح-110 اولیه را موثرتر و دقیق تر کند.
هینز گفت که مدرن ترین تکرارهای فاتح-110 اکنون موشک های هدایت شونده دقیق "بسیار بسیار خوب" هستند. او گفت که این موشک به یک سیستم بسیار همه کاره، موثر و آسان برای استفاده تبدیل شده است و افزود که "احتمالا طراحی اصلی موشک های سوخت جامد ایران است."
به گفته مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی، فاتح-110 یک موشک بالستیک سوخت جامد کوتاه بُرد است که می تواند تا 500 کیلوگرم محموله انفجاری را حمل کند.
این اندیشکده افزود که "به احتمال زیاد این موشک با هدف حمل یک کلاهک با مواد منفجره قوی، شیمیایی، یا مهمات فرعی طراحی شده و تصور می شود که دارای قابلیت حمل کلاهک هسته ای نیز باشد.
برخی از نسخه های این موشک ایرانی تا 500 کیلومتر یا 300 مایل برد دارند. این آنها را با سیستم موشکی تاکتیکی ارتش ایالات متحده (ATACMS) یا موشک کروز دوربرد Taurus ساخت آلمان همتراز می کند. اگرچه جو بایدن رییس جمهوری ایالات متحده هم به دولت اوکراین وعده تحویل موشک های ATACMS آمریکایی را داده است، اما هنوز جزئیات بیشتری در این مورد اعلام نشده است.
هینز گفت که به طور کلی موشک های فاتح با برد 300 مایلی با موشک های ATACMS آمریکایی قابل مقایسه هستند. هینز می گوید که هر دوی آنها از ناوبری مشابهی استفاده میکنند، اگرچه فاتح بزرگتر و سنگینتر است و ATACMS احتمالا دقیقتر و قابل اعتمادتر اما گرانتر است.
برای روسیه، موشک های اضافی و نسبتا ارزان ممکن است برای تلاش های جنگی طاقت فرسا در اوکراین مفید باشد. روسیه ماههاست که حملات موشکی تقریبا شبانهای را به خاک اوکراین انجام میدهد و اغلب چندین نوع موشک مختلف را در عرض چند ساعت با یکدیگر شلیک میکند.
اگرچه تحلیلگران پیشنهاد کرده اند که روسیه با وجود تمام شدن ذخایر خود، موشک های خود را تمام نمی کند، هزینه پرتاب رگبارهای موشکی در صورت استفاده مداوم افزایش می یابد. هینز گفت که مسکو به احتمال زیاد مایل است تعداد معینی از ذخیره موشکی خود را از جنگ اوکراین دور نگه دارد تا در صورت رویارویی احتمالی نظامی این کشور با ناتو از آنها استفاده کند.
هینز افزود: موشکهای کروز و بالستیک فقط یک بار قابل استفاده هستند، و اگر بخواهید برای تمام ماموریتهای ضربتی که باید انجام دهید از آنها استفاده کنید، بسیار گران میشود و به تعداد زیادی موشک نیاز است. او گفت: " فقط دریافت موشکهای اضافی برای روسها بسیار مفید خواهد بود."
بسیاری از گزینه های روسیه برای هدف قرار دادن اوکراین با قیمت گزافی همراه هستند. فابیان هافمن، محقق دکتری در دانشگاه اسلو نروژ، در ماه اوت به نیوزویک گفت: موشکهای کروز ساخت داخل روسیه، مانند کالیبر یا Kh-101 و Kh-555 ممکن است هر کدام تا 1.7 میلیون دلار قیمت داشته باشند. ایان ویلیامز، معاون پروژه دفاع موشکی CSIS، پیشتر گفته بود که هزینه یک موشک Kh-101 روسی احتمالا حدود 1.2 میلیون دلار است.
به گفته ویلیامز و هافمن، برآورد هزینه پهپادهای انتحاری شاهد ساخت ایران از 20 تا 50 هزار دلار متغیر است. اما یک فاتح-110 اهداف اوکراینی را با سرعت بسیار بالاتر با محموله انفجاری بسیار بیشتر از یک پهپاد انتحاری شاهد هدف قرار می دهد.
او گفت: " اگر روسیه شبکههای اطلاعاتی برای اجرای موثر حملات را در اختیار داشته باشد، این موشکها در مقایسه با پهپادهای انتحاری ایرانی میتوانند باعث تخریب بسیار بیشتری شوند."
هینز افزود: رهگیری موشکهای فاتح-110 برای اوکراین بسیار دشوارتر از پهپادهای شاهد خواهد بود.
شاهدها با صدای موتور متمایز که اکنون برای بسیاری از ساکنان شهرهای اوکراین آشناست، به آرامی به اهداف خود نزدیک می شوند و برای اوکراین نسبتا آسان است که با اسلحه های ضد هوایی آنها را سرنگون کند- به شرطی که بتوانند به موقع آنها را شناسایی کنند.
هینز افزود که سیستمهای دفاع هوایی پاتریوت ساخت ایالات متحده میتوانند موشکهای فاتح را رهگیری کنند، اما محافظت از هر هدف احتمالی اوکراینی غیرممکن است. وی افزود که ایران فاتح-110 را با در نظر گرفتن سیستم های پاتریوت طراحی کرده است.
اگرچه هنوز مشخص نیست که ایران مایل است چه چیزی به روسیه بفروشد، اما بسیاری از موشکهای این کشور - مانند فاتح-110، موشک دوربردتر فاتح-313 و موشک ذوالفقار با برد 435 مایلی - دارای نام صادراتی هستند. هینز گفت که این می تواند نشان دهد که ایران مایل است آنها را به روسیه پیشنهاد دهد.
در ماه سپتامبر، سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه در جریان بازدید از ایران در حال بازرسی طیفی از تسلیحات پیشرفته ایرانی از جمله موشک ها بود.
به گزارش خبرگزاری دولتی روسیه "تاس"، شویگو در دیدار با محمدرضا آشتیانی وزیر دفاع ایران گفت: " فشار تحریمها بر روسیه و ایران بیفایده است، در حالی که همکاریهای روسیه و ایران در حال رسیدن به اوجهای جدید است."
شویگو افزود: " تعداد بالای جلسات، عزم مشترک ما را برای ادامه تقویت مشارکت دفاعی راهبردی تایید میکند."