ورزش روسیه در چنبرۀ سیاست‌های پوتین

   عصر ایران؛ اهورا جهانیان - در خبرها آمده بود روسیه از المپیک پاریس کنار گذاشته شد. دلیل حقوقی این تصمیم این است که روسیه اخیرا عضویت شوراهای المپیک مناطق تحت تصرف اوکراین -از جمله دونتسک، خرسون و لوهانسک- را در کمیته ملی المپیک خود پذیرفته بود. اما دلیل سیاسی‌ نفس حملۀ روسیه به اوکراین است.

  مدتی قبل‌تر از این وقایع، امانوئل مکرون رییس جمهوری فرانسه نیز خواستار کنار گذاشتن روسیه از المپیک پاریس شده بود.  او که در ماه‌های آغازین جنگ اوکراین تلاش زیادی کرد تا پوتین را خر شیطان پیاده کند و نه تنها موفق نشد بلکه تلاش‌هایش مایۀ تمسخر او در مطبوعات غربی هم شد، حالا با تلاش برای حذف روسیه از المپیک، به سهم خودش ضربه‌ای قابل توجه به حیثیت ولادیمیر پوتین وارد آورده است.

  با این حال حذف روسیه از المپیک، لزوما به معنای حذف ورزشکاران روس نیست. شاید کمیتۀ بین‌المللی المپیک به ورزشکاران روس اجازه دهد با پرچم بی‌طرف در المپیک شرکت کنند. اینکه دولت روسیه چنین اجازه‌ای به ورزشکاران این کشور می‌دهد یا نه، سؤالی است که جواب آن چند ماه دیگر معلوم خواهد شد.

  جنگ روسیه علیه اوکراین، ظاهرا با هدف ممانعت از نزدیکی ناتو به روسیه آغاز شد ولی عملا مرزهای ناتو با این کشور را بیش از دو برابر کرد؛ چراکه فنلاند در واکنش به جنگ اوکراین، به ناتو پیوست. (مرز 1340 کیلومتری فنلاند و روسیه، دو برابر مرزهای سابق ناتو با روسیه است).

  بنابراین تنها دستاورد جنگ اوکراین تا کنون، الحاق مناطق شرقی اوکراین به روسیه است و معلوم نیست این توسعۀ سرزمینی، برای دولت ناکارآمد روسیه، که در تامین رفاه مطلوب همین سرزمین فعلی‌اش هم درمانده، چه فایده‌ای دارد؟

  البته دولتمردانی مثل پوتین چندان مقید به تامین رفاه مردم تحت حاکمیت‌شان نیستند. آن‌ها وسعت سرزمینی یا کثرت جمعیت را، ولو در عین فقر ملی، مایۀ امنیت دیکتاتوری خودشان می‌دانند.

  به هر حال حذف یک کشور از المپیک، آن هم در زمانۀ کنونی، واقعه‌ای نیست که برای هیچ دولتمردی اعتبار ملی در پی داشته باشد. کشتی‌گیران روسیه در همین مسابقات جهانی اخیر، نشان دادند ممنوعیت حضورشان در مسابقات جهانی سال قبل، تاثیر به سزایی در کیفیت کارشان داشته است.

در رأس آن‌ها عبدالرشید سعدالله‌اف بود که در پایان مسابقات جهانی سال 2021 در چنان جایگاهی قرار داشت که بسیاری احتمال می‌دادند پرافتخارترین کشتی‌گیر تاریخ شود ولی او مدال طلای مسابقات جهانی سال 2022 را به دلیل محرومیت روسیه از حضور در مسابقات جهانی از دست داد، مدال طلای مسابقات جهانی 2023 هم به دلیل ناآمادگیِ یک سال دوری از مسابقات بین‌المللی از کفَش رفت.

و این قطعا فقط یک نمونه از خسران ورزشکاران عالی‌رتبۀ روسیه در عرصۀ جهانی است؛ خسرانی که علتش چیزی نبوده جز جنگ بیهودۀ اوکراین، که فقط منابع مالی روسیه را هدر داده و اعتبار این کشور را در عرصۀ جهانی، به شدت مخدوش کرده است.

  اینکه اروپایی‌ها هم بابت جنگ اوکراین هزینه داده‌اند و عده‌ای از مردم در این یا آن کشور غربی مخالفت حمایت کشورشان از اوکراین هستند، دردی از اقتصاد تحریم‌شده و لطمه‌خوردۀ روسیه دوا نمی‌کند.

  تازه اگر این ملاحظات برای هیات حاکمۀ روسیه مهم باشد، برای ورزشکاران روسیه هیچ اهمیتی ندارد. ورزشکار حرفه‌ای، معمولا مهلتی ده ساله دارد برای درخشش در بالاترین سطح رشتۀ ورزشی خودش. اینکه چند سال از این فرصت کوتاه به دلایل سیاسی از دست برود، برای هیچ ورزشکاری خوشایند نیست.

  قاعدتا در المپیک پاریس، عده‌ای از ورشکاران درجه‌یک روسیه با پرچم بی‌طرف شرکت نخواهند کرد. آن‌ها طبیعتا می‌خواهند با پرچم کشور خودشان در المپیک شرکت کنند. بنابراین می‌توان با اطمینان گفت بلایی که در دو سال گذشته بر سر نابغۀ کشتی روسیه - سعدالله‌اف – آمده، در المپیک 2024 و سال‌های پس از آن نیز گریبان‌گیر برخی از دیگر ورزشکاران طراز اول روسیه خواهد شد.

حتی اگر جنگ اوکراین پس از المپیک به پایان رسد- که بعید به نظر می‌رسد- ورزشکارانی که فرصت حضور در المپیک پاریس را از دست دهند، جدا از اینکه طلای المپیک به عنوان مهم‌ترین مدال ورزشی را از دست داده‌اند، دیگر نمی‌توانند به راحتی به دوراج اوج خود برگردند. بویژه اینکه آن‌ها در سال‌های 2022 و 2023 نیز یا از حضور در مسابقات جهانی محروم بودند و یا اینکه با روحیه و آمادگی بالایی در مسابقات حضور نداشتند.

 در مجموع می‌توان گفت  جنگ اوکراین زمینه‌ساز لطمه‌خوردن اساسی نسلی از ورزشکاران روسیه شده است که هنگام شروع جنگ (مارس 2022/ اسفند 1400) در سنین بین 25 تا 30 سالگی قرار داشتند.

  هر ورزشکاری در این سنین، تجربۀ کافی را اندوخته و آمادگی بدنی لازم را نیز هنوز از دست نداده است. بنابراین در بهترین مقطع زمانی برای بهره‌برداری از داشته‌هایش قرار دارد. اما این فرصت برای بسیاری از روس‌ها در رشته‌های ورزشی گوناگون، در حال از دست رفتن است.

  ورزشکارانی هم که در سال‌های اخیر در سنین 20 تا 25 سالگی بودند، طبیعتا چند سال طلایی از دستشان رفته و، با فرض اتمام جنگ اوکراین در سال 2024، بعید است که در پنجۀ دوم از دهۀ سوم زندگی‌شان (یعنی سنین 25 تا 30 سالگی) امکان بالفعل شدن تام و تمام توان بالقوه‌شان را پیدا کنند.

  اما جدا از سرنوشت ورزشکاران، نکته این است که روسیه المپیک 2020 را به دلیل دوپینگ سیستماتیک ورزشکارانش از دست داد، المپیک 2024 را نیز به دلیل جنگ اوکراین از دست داده است. اگرچه برخی از ورزشکاران روسیه در سال 2020 بدون پرچم روسیه در المپیک شرکت کردند و سال آینده نیز چنین می‌کنند، ولی از دست رفتن این دو المپیک، به خوبی گویای نتایج منفی فساد و ستمگری دولت پوتین بر ورزش روسیه است.

  دوپینگ سیستماتیک برای ارتقای روسیه در ورزش جهان، یقینا مصداق فساد است. جنگ اوکراین هم که آشکارا مصداق ستمگری است. روسیه در المپیک 2016 نوزده مدال طلا بدست آورد و در رتبۀ چهارم ایستاد. آمریکا در آن المپیک با 47 طلا در رتبۀ اول ایستاد، بریتانیا نیز با 37 طلا در رتبۀ دوم.

  دولت روسیه می‌خواست فاصلۀ زیاد بین جایگاه ورزش روسیه و آمریکا را با دوپینگ گستردۀ ورزشکارانش برطرف سازد، ولی اعتبار ورزش این کشور را در جهان از بین برد و کشور روسیه را از حضور در المپیک 2020 محروم کرد.

  کاملا پیداست که حکومت پوتین، آثار خود را در ورزش روسیه نیز بر جای گذاشته و ورزش این کشور را به سمت نوعی فروپاشی سوق داده است. بسیاری از کشتی‌گیران روسیه در چند سال اخیر تابعیت کشورهای دیگر را پذیرفته‌اند تا بتوانند به دور از حاشیه، حضور تضمین‌شده‌ای در مسابقات جهانی و المپیک داشته باشند.

  این روند احتمالا در سایر ورزش‌هایی که در تخصص روس‌هاست، فراگیر خواهد شد و بعدها می‌توان دهۀ 2020 میلادی را دهۀ مهاجرت گستردۀ ورزشکاران روسی به کشورهای دیگر دانست. اینکه چنین وضعیتی چقدر به مشروعیت دولت پوتین لطمه خواهد زد، معلوم نیست ولی قطعا به زیان مشروعیت این دولت درازعمر است.  

بیشتر بخوانید:

عصر، عصر بازیکنان پول‌ساز است نه مربیان اقتدارگرا

روسیه از المپیک پاریس کنار گذاشته شد

تماشاخانه

هیجان و جنون یکی از پرفرازونشیب‌ترین روزهای خرید / بلک فرایدی یا جمعه سیاه چطور به وجود آمد؟ (فیلم)

شکوه فرش ایرانی دوره صفوی را در اروپا ببینید (فیلم)

فیلم های دیگر