مارمولک‌های باستانی بدون آنکه بفهمیم، پیوسته درحال تکامل هستند

تحقیقات جدید درمورد «پارادوکس سکون»، فرضیات پیشین را به چالش می‌کشند و بیان می‌کند که گونه‌های به‌ظاهر بی‌تغییر درواقع همواره درحال تکامل هستند.

تکامل می‌تواند تغییرات شگفت‌انگیزی ایجاد کند؛ به‌عنوان مثال، پرندگان آوازه‌خوان درحال پرواز امروزی از دایناسورهای بدون بال و زمینی نشات می‌گیرند که میلیون‌ها سال پیش روی زمین پرسه می‌زدند؛ اما به‌نظر می‌رسد که برخی از موجودات حتی درطول دوران‌های بسیار طولانی تغییرات بسیار اندکی را تجربه می‌کنند. ماهی سیلَکانت، یکی از این موجوداتی است که به همتایان فسیل‌‌شده‌اش با قدمت ۴۱۰ میلیون ساله‌ی شباهت دارد.

به گزارش زومیت، دانشمندان از مدت‌ها پیش درحال فکرکردن به این موضوع بودند که این گونه‌ها چگونه دربرابر فشارهای انتخاب طبیعی مقاومت می‌کنند. فرضیه‌ی غالب برای توضیح این «پارادوکس سکون»، این بوده است که برخی مواقع انتخاب طبیعی به‌جای انتخاب صفات غیرعادی‌تر که موجب تغییر گونه‌ها می‌شود، صفات معمولی یا متوسط را در برخی از گونه‌ها انتخاب می‌کند و آن‌ها را بدون تغییر نگه می‌دارد. این اتفاق اصطلاحا «انتخاب ثباتی» نامیده می‌شود.

کانال عصر ایران در تلگرام

اما مطالعه‌ای که به‌تازگی در مجموعه مقالات آکادمی ملی علوم ایالات متحده منتشر شده است، با ایده‌ی انتخاب ثباتی مخالفت می‌گوید. براساس این مطالعه، تکامل به‌صورت دائمی صفات مختلفی را در حیوانات به‌ظاهر تغییرناپذیر ترجیح می‌دهد که بقای کوتاه‌مدت آن‌ها را بهبود می‌بخشد. جیمز استرود، نویسنده‌ی اصلی مطالعه و زیست‌شناس از موسسه‌ی فناوری جورجیا می‌گوید: «بااین‌حال در درازمدت تمام آن تکامل خنثی می‌شود و هیچ تغییری اتفاق نمی‌افتد.»

استرود و همکارانش به مطالعه‌ی ۴ گونه مارمولک آنول پرداختند. همه‌ی این مارمولک‌ها به‌مدت ۲۰ سال و نسبتا بدون تغییر در جزیره‌ای کوچک در باغ گیاه‌شناسی استوایی فیرچایلد فلوریدا زندگی می‌کردند. محققان به‌مدت ۳ سال و هر ۶ ماه یک‌بار اعضای این جمعیت را به دام می‌انداختند. آن‌ها اندازه‌ی سر، طول ساق پا، قد و وزن هر مارمولک و همچنین اندازه‌ی پدهای چسبنده‌ی پنجه‌ی آن‌ها را اندازه‌گیری و مشخص کردند که کدام‌یک از گونه‌ها زنده ماندند.

استرود انتظار داشت که شاهد انتخاب ثباتی با حفظ صفات مشابه باشد؛ اما درعوض شواهد واضحی از انتخاب جهت‌دار را مشاهده کرد. برخی از مارمولک‌ها با ویژگی‌های منحصربه‌فردی مانند انگشتان چسبیده، در کوتاه‌مدت بهتر از سایرین زنده ماندند. بااین‌حال در هریک از نسل‌ها «بهترین» ویژگی‌ها تغییر می‌کردند؛ به‌عنوان مثال در برخی از سال‌ها پاهای بلند به بقا کمک می‌کرد و در موارد دیگر داشتن پاهای کوتاه‌تر بهتر بود.

جهت و قدرت انتخاب در مارمولک‌ها به‌قدری در نوسان بود که گاهی اوقات الگوی مشخصی وجود نداشت. رزماری گرانت، زیست‌شناس تکاملی از دانشگاه پرینستون می‌گوید: «چنین تغییراتی احتمالا در مقیاس خرد و بدون تغییر جهت خالص رخ می‌دهد.»

از آنجایی که مطالعه نشان می‌دهد که انتخاب طبیعی سال به سال به‌جای صفات متوسط، صفات غیرعادی‌تر را ترجیح می‌دهد، نتایج آن از نظریه‌ی انتخاب ثباتی پشتیبانی نمی‌کند. تاداشی فوکامی، بوم‌شناس که درحال مطالعه‌ی تکامل در دانشگاه استنفورد است، می‌گوید نتایج درعوض توضیح خوبی برای این موضوع ارائه می‌دهد که چرا ما آنچه را که فکر می‌کنیم انتخاب ثباتی است، می‌بینیم.

بسیاری از ویژگی‌های جدید در کوتاه‌مدت درحال تکامل هستند؛ اما مزیت مهمی در بلند‌مدت ارائه نمی‌دهند. به‌عبارت بهتر، گونه‌های درحال سکون به‌سادگی ممکن است بهترین ترکیب ممکن از صفات را برای موفقیت پایدار در محیط خود یافته باشند.

اکنون این سؤال مطرح می‌شود که چه اتفاقی می‌افتد وقتی محیط اطراف یک گونه‌ی ساکن به‌طرز چشم‌گیری تغییر می‌کند؟ استرود برای یافتن پاسخ این برای این سؤال بزرگ‌تر همچنان درحال سفر به فلوریدا است تا نسل‌های بیشتری از مارمولک را پیگیری کند.