زعفران ایرانی به سرنوشت پسته و فرش دچار شد

افغانستان زعفران را خود به مصرف نمی‌رساند بلکه آن را به عنوان محصول تولیدی افغانستان به مقاصد صادراتی کشور ما و آن هم با قیمت بالاتر صادر می‌کند و این رویه در مورد دیگر کشورها از جمله امارات، اسپانیا و چین هم صادق است به این معنا که زعفران ایرانی را خریداری کرده و با بسته‌بندی کشور خودشان به بازارهای جهانی عرضه می‌کنند یعنی مشابه همان اتفاقی که در مورد پسته و فرش ایران رخ داده در مورد زعفران هم تکرار شده است.

دبیر شورای ملی زعفران گفت: افغانستان سال گذشته ۴۰ تن زعفران از ایران خریداری کرد و سپس در بازارهای خود ما بفروش رساند.

به گزارش ایلنا، فرشید منوچهری، درباره بازار زعفران و مصرف خارج و صادرات این محصول اظهار داشت: مصرف داخلی زعفران بستگی مستقیم به سطح درآمد افراد جامعه و قیمت آن دارد طبیعی است وقتی زعفران کیلویی به ۷۰ تا ۸۰ میلیون تومان رسیده مصرف داخل به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد چون سطح درآمد مردم بالا نرفته و این در حالی است که زمانی تا ۲۵ درصد زعفران کشور در بازار داخل بفروش می‌رسید ولی امروز این ارقام رویایی است.

وی قیمت هر مثقال زعفران را حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان عنوان کرد و افزود: با توجه به این قیمت و همچنین بالا نرفتن سطح درآمد جامعه تقاضا کم شده و در بسیاری از مراکز و رستوران از این محصول استفاده نمی‌شود.

دبیر شورای ملی زعفران درباره صادرات گفت: در ۶ ماه ابتدای سال ۱۴۰۲ صادرات خوبی داشتیم، اما در ۶ ماه دوم چون صادرات به چین کاهش پیدا کرد و در نتیجه حجم صادرات کم شد.

وی رقم صادرات سال ۱۴۰۲ را حدود ۲۱۷ تن و ۴۰۶ کیلو اعلام و تصریح کرد: بیشترین بازار صادراتی ما امارات، چین، اسپانیا، افغانستان و قطر بوده است که این کشورها رقبای زعفران ایران هم هستند در واقع کشوری مثل افغانستان زعفران را خود به مصرف نمی‌رساند بلکه آن را به عنوان محصول تولیدی افغانستان به مقاصد صادراتی کشور ما و آن هم با قیمت بالاتر صادر می‌کند و این رویه در مورد دیگر کشورها از جمله امارات، اسپانیا و چین هم صادق است به این معنا که زعفران ایران را خریداری کرده و با بسته‌بندی کشور خودشان به بازارهای جهانی عرضه می‌کنند یعنی مشابه همان اتفاقی که در مورد پسته و فرش ایران رخ داده در مورد زعفران هم تکرار شده است.

منوچهری بیان داشت: اگر فرضا روزی افغانستان رقم قابل توجهی تولید زعفران داشته باشد براحتی می‌تواند به بازارهای ما ورود و جایگاه ما را محدود کند و نیازی هم به واردات از ایران نداشته باشد کمااینکه سال گذشته ۴۰ تن زعفران از ایران خریداری کرده و در بازارهای خود ما بفروش رسانده است و یا اسپانیا با بسته‌بندی جدید زعفران ایران را در فروشگاه‌های زنجیره‌ای سراسر اروپا و حتی کشورهای عربی و امریکا عرضه میکند، به طوری که اکنون بسیاری از مصرف‌کنندگان زعفران؛ ایران را به عنوان بزرگترین تولیدکننده نمی‌شناسند.

وی درباره برنامه‌های ساماندهی بازار صادراتی زعفران تصریح کرد: اولین اقدام برای ساماندهی این بازار ثبت برند ملی زعفران ایران است، همانگونه که چای سیلان، بنز آلمان، کوکاکولا، جنرال موتورز و مایکروسافت امریکا، ال‌جی، سامسونگ کره و یا سونی ژاپن و... برندسازی کرده‌اند بعبارت دیگر هر کشوری به برند ملی خاص همان کشور معروف و شناخته می‌شوند، بسیاری از کشورها روی برندها اعتبار ملی دارند.

دبیر شورای ملی زعفران ادامه داد: بخش خصوصی دنبال برندسازی زعفران است اعتبار لازم را دریافت کردیم که این برند را ثبت کنیم ولی بدون حمایت دولت این کار شدنی نیست. در حال حاضر تنها محصولی که انحصار آن در دنیا در اختیار ماست؛ زعفران است اما آیا همیشه به همین شکل باقی می‌ماند؟ اکنون کشورهای آسیای مثل ازبکستان تاجیکستان کشت می‌کنند و این احتمال وجود دارد که در آینده با توجه به دستمزد ارزان و امکانات کشاورزی و زمین و آب بخشی از جایگاه ما را بگیرند اما ما برای حفظ بازار جهانی کاری نکرده‌ایم، اگر تبلیغات و نوآوری نداشته باشیم در بازار باقی نمی‌مانیم بعبارت دیگر اگر این بازار راکد باشد؛ حذف می‌شویم.

به گفته وی؛ طی دو سال گذشته به دلیل خشکسالی میزان تولید کاهش پیدا کرده حال آنکه اگر به تولید قبل یعنی به بیش از ۵۰۰ میلیون تن تولید برسیم اما مدیریت و راهکاری پیش بینی‌شده قیمت این محصول با توجه به هزینه‌های سنگین تولید کاهش نیابد، اینها نیاز به برنامه‌ریزی و مدیریت دارد؛ به صرف شعار دادن کار جلو نمی‌رود، وزارت جهاد باید این موارد را به بخش خصوصی تفویض اختیار کند تا کار انجام شود، یکی از مشکلات دیگر اینکه اکنون کشت و برداشت زعفران در ایران به روش ۱۰۰ سال پیش انجام می‌شود و همین باعث می‌شود دستمزد و قیمت تمام شده بالا برود نتیجه اینکه کشورهایی که کارگر ارزان در اختیار دارند رقیب ما خواهند شد.