عصر ایران؛ اهورا جهانیان - تونی کروس، هافبک برجستۀ رئال مادرید و تیم ملی آلمان، اعلام کرده است که در پایان جام ملتهای اروپا از فوتبال خداحافظی خواهد کرد.
او یکشنبۀ هفتۀ بعد (6 خرداد) آخرین بازی خود را در لالیگا انجام میدهد و رئال مادرید را در خانه مقابل رئال بتیس رهبری میکند. سپس شش روز بعد در فینال لیگ قهرمانان برای رئال در برابر دورتموند بازی خواهد کرد و نهایتا از اواخر خرداد تیم ملی آلمان را در یورو 2024 هدایت خواهد کرد.
کروس در جام ملتهای اروپا دست کم سه بازی در پیش دارد. بعید است که آلمان نتواند از گروهی که سایر تیمهایش اسکاتلند و سوئیس و مجارستان هستند صعود کند. بنابراین پس از بازی آلمان و سوئیس در سوم تیر ماه، هر مسابقۀ تیم ملی آلمان میتواند آخرین مسابقۀ تونی کروس در دنیای فوتبال حرفهای باشد.
چنین وضعیتی را زیدان در جام جهانی 2006 تجربه کرد. زمانی که فرانسه از گروهش به سختی صعود کرد و روزنامۀ مارکا وعده داد که تیم ملی اسپانیا در مرحلۀ یکهشتم نهایی به دوران فوتبال زیدان خاتمه خواهد داد.
اما زیدان، که قرار بود در پایان جام جهانی برای همیشه از دنیای فوتبال خداحافظی کند، در بازی با اسپانیا خوش درخشید و فرانسویها با گل او در دقایق پایانی، کار اسپانیا را تمام کردند و زیدان هم بعد از مسابقه طعنهای به "آن روزنامۀ اسپانیایی" زد.
با این حال کار تونی کروس آسان نیست چراکه تیم ملی آلمان پس از صعود احتمالی از گروه اول یورو 2024، ممکن است به مصاف ایتالیا یا کرواسی برود. مصاف آلمان و کرواسی، در واقع مصاف کروس و همتیمیاش در رئال مادرید، مودریچ، نیز خواهد بود. مودریچ نیز احتمالا در پایان این جام، دست کم با تیم ملی کرواسی وداع میکند.
تونی کروس متولد 1990 است. در ژانویه 1990، وقتی که او به دنیا آمد، تیم ملی آلمان قهرمان جهان بود. او از 16 سالگی به جوانان بایرن مونیخ پیوست و از 17 سالگی برای بزرگسالان بایرن به میدان رفت.
تونی کروس 7 سال عضو باشگاه بایرن مونیخ بود. یعنی تا 2014 برای بایرن بازی کرد. اگرچه در این مدت یکسال هم به عنوان یار قرضی در بایرلورکوزن توپ زد. از 2009 تا 2010.
کروس با بایرن مونیخ سه بار فاتح بوندس لیگا شد. سالهای 2008 و 2013 و 2014. یکبار هم فاتح لیگ قهرمانان اروپا شد. سال 2013. در همان سه سالی که فاتح بوندس لیگا شد، جام حذفی آلمان را نیز با بایرن بدست آورد. در سال 2013 نیز علاوه بر فتح لیگ قهرمانان، سوپرجام اروپا و جام باشگاههای فوتبال جهان را هم با بایرن کسب کرد. سوپرجام فوتبال آلمان را هم با بایرن در سالهای 2010 و 2012 فتح کرد.
اگر فتح لیگ اتحادیۀ فوتبال آلمان را هم حساب کنیم (2007)، تونی کروس با بایرن مونیخ 12 جام کسب کرد. این 12 جام را باید به 21 جامی که تونی کروس تا به حال با رئال مادرید کسب کرده اضافه کنیم.
کروس از تابستان 2014 به رئال مادرید پیوست و هنوز فرصت دارد یک جام دیگر با رئال کسب کند: لیگ قهرمانان اروپا. اگر این طور شود، او در مجموع در بایرن مونیخ و رئال مادرید 34 فاتح 34 جام شده است.
کروس تا به حال یکبار با بایرن مونیخ و چهار بار با رئال مادرید لیگ قهرمانان اروپا را برده است. مهمتر از همۀ اینها فتح جام جهانی در سال 2014 است. او از سال 2010 به تیم ملی بزرگسالان آلمان پیوست. در کارنامۀ ملی تونی کروس، فقط یک افتخار کم است: فتح جام ملتهای اروپا.
کروس در سالهای 2012 و 2016 فرصت کسب جام ملتهای اروپا را داشت ولی هر دو بار آلمان در نیمهنهایی مغلوب شد. بار اول مقابل ایتالیا، بار دوم مقابل فرانسۀ میزبان. این بار ژرمنها میزبان یورو هستند ولی تیمشان قویترین تیم اروپا نیست. قهرمانی در یورو 2024 دشوار است ولی قطعا کروس برای کسب این افتخار هر کاری خواهد کرد. بویژه اینکه او اکنون در اوج است.
تونی کروس از تبار بازیکنانی است که رفتن در اوج را به سایر گزینهها ترجیح میدهند. میشل پلاتینی و زیدان نیز چنین بودند. گویا ژنرالهای بزرگ خط میانی، چنین وداعی را خوشتر دارند. وگرنه کروس به راحتی میتواند یکی دو سال دیگر در رئال مادرید بماند و یا به تیمهایی مثل رم یا بایرلورکوزن یا هامبورگ برود و حتی به فوتبال دلارخیز عربستان بپیوندد.
اما او ظاهرا "زندگی" را بیش از "فوتبال" دوست دارد. این روزها کمتر غولی در جهان فوتبال در سن 34 سالگی خداحافظی میکند.اگرچه مد شده که بگویند "فوتبال خود زندگی است"، ولی واقعیت این است که ستارههای فوتبال، فرصت چندانی برای زندگی کردن ندارند. تمرینات دشوار و مسابقات مداوم و خستگیهای بیپایان، امکان پرداختن به خانواده و لذت بردن از امور متعارف زندگی را به فوتبالیستهای حرفهای نمیدهد. دست کم چنانکه باید، چنین امکانی برای آنها مهیا نیست.
تونی کروس به راحتی میتواند سه یا چهار سال دیگر در سطوح پایینتر فوتبال بازی کند و کلی دلار و یورو پارو کند. اما همه میدانند که بازیکنانی نظیر کروس به قدری کافی ثروت دارند که تا آخر عمرشان نیازی به کار کردن نداشته باشند. پس آنچه باقی میماند، لذت فوتبال بازی کردن است. رائول ستارۀ بزرگ رئال مادرید، بعد از اینکه دید دیگر در این تیم جایی ندارد، مدتی برای شالکه آلمان بازی کرد و آنجا هم حضور درخشانی داشت و طبیعتا از نمایش خودش و نیز نفس توپ زدن در بوندس لیگا لذت برد.
کاسیاس هم رفتن از رئال به پورتو را به خداحافظی ترجیح داد. بوفون هم ترجیح داد از یووه به پارما برود و مدتی دیرتر خداحافظی کند. کروس اما ترجیحش این است مثل پلاتینی کمی زودتر از موعد ولی در اوج کنار برود.
او با رئال مادرید به همه چیز رسیده است. ضمنا میداند تیم ملی آلمان شانس چندانی برای قهرمانی در جام جهانی 2026 ندارد. اما نمیخواهد فرصت تلاش برای قهرمانی در اروپا را از دست بدهد. حتی اگر ژرمنها شانس زیادی نداشته باشند.
شاید کروس گوشهچشمی به امتیاز میزبانی آلمان در یورو 2024 نیز دارد، ولی او قاعدتا نمیتواند ده روز دیگر در فینال لیگ قهرمانان بازی کند و یک ماه دیگر در ورزشگاههای کشورش برای قهرمانی تیم ملی آلمان تلاش نکند.
بنابراین کروس پایان تلخ محتمل را پذیرفته و عرق ملیاش به او اجازه نمیدهد که آخرین بازی دوران حرفهایاش قهرمانی احتمالی با رئال مادرید در فینال لیگ قهرمانان اروپا باشد. شکست و حذف محتمل در جام ملتهای اروپا، احتمالا آخرین تجربۀ حضور کروس در میادین حرفهای فوتبال خواهد بود. ولی چه باک، اگر ستارهای برای وطنش تلخکام و ناکام با دنیای فوتبال وداع کند. غیرت ملی یعنی رفتن به مصاف شکست و رنج. و آلمانیها به غیرت ملی شهرهاند در جهان.
تونی کروس تا به حال 107 بار برای تیم ملی آلمان به میدان رفته و 17 گل هم زده است. استناد به آمار، اگرچه بزرگی او را در تاریخ فوتبال نشان میدهد، ولی در آمار ذات فوتبال او را نمیتوان مشاهده کرد.
تونی کروس یکی از بهترین بازیسازان دنیای فوتبال در قرن بیستویکم، در تاریخ فوتبال آلمان و حتی در تاریخ فوتبال جهان است. او هماکنون از نظر برخی کارشناسان، جزو پنج بازیکن برتر تاریخ فوتبال آلمان است. یعنی در کنار بزرگانی چون بکنبائر، گونتر نتزر، گرد مولر و لوتار ماتیوس قرار میگیرد.
برخی حتی معتقدند کروس بهترین بازیکن تاریخ فوتبال آلمان است که البته این رأی افراطی به نظر میرسد. ولی هر چه هست، او یک طراح و مهندس بزرگ در دنیای فوتبال بود. دید عالی و عمیق کروس، به او قدرت شگفتانگیزی در طراحی حملات تیمش بخشیده است.
اگرچه چنین امتیازی محصول تمرین و تلاش و ممارست و پشتکار است، ولی آشکارا معلوم است که کروس از موهبتی ذاتی برخوردار است. یعنی در او استعدادی خاص بوده که با پشتکار از قوه به فعل رسیده.
از حیث طراحی و بازیسازی، تونی کروس را حتی میتوان بالاتر از لوتار ماتیوس بزرگ دانست. اما از حیث جنگندگی و قدرت حمل توپ، ماتیوس برتر از کروس بود.
هر چه بود، کروس هافبکی بود که پر کردن جای خالیاش در تیم ملی آلمان آسان نیست. آیا او در این آخرین فرصت، میتواند جام ملتهای اروپا را بعد از 28 سال به آلمان برگرداند؟ پاسخ این سوال در تیر ماه امسال معلوم خواهد شد.