بسیاری از افراد زندگی در قلعه را در مقطعی از زندگی تصور کردهاند، چه در کودکی که مسحور افسانهها بودند یا در بزرگسالی که علاقهمند به سلطنتهای اروپایی هستند. پروژه برج الباباس ترکیه راهی برای به حقیقت پیوستن این رویا برای بسیاری از افراد بود که با شکست مواجه شد و لقب شهر ارواح ترکیه را به خود گرفت.
به گزارش ایمنا، داشتن یک قلعه شخصی و زندگی در آن برای بسیاری از مردم یک رؤیا است که این روزها برای برخی سرمایهگذاران متمول و عاشق تاریخ در حال تبدیل شدن به واقعیت است.
در بعضی شهرها بهخصوص در اروپا، قلعهها که ممکن است از بازسازی بناهای تاریخی به دست آمده باشند یا قلعههای مدرنیزه نوساز باشند، مانند هر ملک دیگری خرید و فروش میشوند. برای مثال، قلعه Barholm در اسکاتلند توسط یک زوج بازنشسته خریداری شد که چندین سال را صرف بازسازی نمای بیرونی و بازسازی فضای داخلی کردند.
بسیاری از قلعهها در لیست بناهای تاریخی فهرست شدهاند یا تحت محافظت هستند، بنابراین دریافت مجوز برای بازسازی یا توسعه قلعه کاری مشکل است. جدای از مسئله مجوز، بازسازی قلعهها ممکن است با مشکلاتی همراه باشد، زیرا بسیاری از دیوارهای قلعههای قدیمی چندین متر ضخامت دارند که کار بازسازی و مرمت ساختمان را پیچیده میکند.
هنگام برنامهریزی برای بازسازی یک قلعه باید به این نکته توجه کرد که قرار است این بنا با سبک زندگی مدرن تطبیق داده شود. اتصالات اصلی آب، گاز و برق اولین کاری است که برای بازسازی باید انجام شود که به سرمایه زیاد و مهارتهای یک معمار مجرب نیاز دارد.
با این حال حتی فرسودهترین قلعهها نیز قابلیت تبدیل شدن به مکانی عالی را برای زندگی تابستانی یا دائمی دارند. به همین دلیل بسیاری از قلعهها با قیمتهای گزاف به فروش میرسند. هزینههای نوسازی و نگهداری مداوم مورد نیاز برای حفظ یک قلعه بسیار بالا است، اما این موضوع مانع از فریفته شدن مردم توسط جذابیت زندگی در چنین املاک تاریخی خاطرهانگیز نمیشود.
از اواسط سال ۲۰۱۴ هرکسی میتوانست با تنها ۳۷۰ هزار دلار، رؤیای زندگی در یک قلعه را در ترکیه به واقعیت تبدیل کند. پروژه برج الباباس که در ۲۰۱۴ در شهر مودورنو در ترکیه راهاندازی شد، شامل ۷۳۱ قلعه یکسان بود که هر قلعه مجلل ۳۲۵ متر مربعی برجکهای آبی و راه پلههای مارپیچ داشت.
قیمت قلعهها بسته به محل قرارگیری آن از ۳۷۰ هزار تا ۵۳۰ هزار دلار متغیر بود. نیمی از واحدها در زمان راهاندازی پروژه بهسرعت فروخته شدند و عمده مشتریان، افرادی از قطر، بحرین، کویت و امارات متحده عربی بودند که به دنبال خانههای تابستانی بودند.
این منطقه در ترکیه که در درهای پوشیده از کاج و پر از چشمههای آب گرم قرار دارد و یکی از تاریخیترین و زیباترین مناطق این کشور به شمار میآید، در اوایل دهه ۲۰۰۰، توجه توسعهدهندگان املاک و مستغلات و سرمایهگذاران در سراسر جهان، از جمله گروه Sarot را به خود جلب کرد. گروه ساروت با ساخت دو هتل چشمه آب گرم در این منطقه، بلندپروازانهترین پروژه تاریخ خود را با نام برج الباباس در سال ۲۰۱۴ راهاندازی کرد.
پروژه توسعه این منطقه بهعنوان یکی از بزرگترین استراحتگاههای فوق مجلل ترکیه اعلام شد که دارای مساجد، سالنهای زیبایی، حمامهای ترکی با آبهای گرم محلی و یک مرکز خرید با معماری شبیه به ساختمان کنگره ایالات متحده است.
همه این امکانات توسط ۷۳۲ ساختمان قلعهمانند دیزنی احاطه شده بود که به نوعی بازآفرینی الگوی معماری کهن این کشور به حساب میآمد. یک خانه با کفهای چوبی و مرمری، دیوارها و سقفهای تزئینشده با گچ، استخرهای سرپوشیده و روباز، فوارهها، آسانسورهای مدرن، پیشرفتهترین سیستمهای گرمایشی و فناوری اتوماسیون خانگی ساخته شد و نقشه و مصالح مشابه آن در همه ۷۳۲ واحد تکرار میشد.
این پروژه مورد توجه مقامات محلی و ساکنان قرار نگرفت و آنها از طرح انتخابی انتقاد کردند زیرا به نظر آنها این قلعهها شبیه هیچ چیزی در این منطقه نبودند و هیچ شباهتی به عمارتهای تاریخی به سبک عثمانی نداشتند.
منتقدان بیم آن داشتند که این پروژه جوهره فرهنگی منطقه را تضعیف کند و بر گردشگری و تاریخ منطقه تأثیر منفی بگذارد. علاوه بر این، در شروع ساختوساز، گروه ساروت با اتهام قطع غیرقانونی درختان و آسیب به محیط زیست برای ایجاد راه برای استراحتگاه مواجه شد و این آغاز ماجرا بود.
با بدتر شدن بازار و اقتصاد جهانی املاک و مستغلات و کاهش ارزش لیر ترکیه در ۲۰۱۸، گروه ساروت خود را زیر بار بدهی دید و اعلام ورشکستگی کرد. آنها ۵۸۷ واحد در حال ساخت را رها کردند. هرچند شرکت در سالهای بعد، بارها به از سرگیری پروژه ابراز امیدواری کرد، حتی به فروش ۱۰۰ قلعه دیگر برای کمک به تسویه بدهیها اشاره کرد، اما این ایده هرگز محقق نشد.
اکنون پس ا، سالها نزدیک به ۶۰۰ قلعه متروکه صحنهای سورئال خلق میکنند، گویی که دیزنی داستان شاهزادهای را در آیندهای دیستوپیایی تصور کرده است. اگر والت دیزنی شادترین مکان روی زمین است، برج الباباس ممکن است ترسناکترین مکان باشد. فراتر از فضای شهر ارواح، قلعههای کوچک بازتابهایی را در مورد معماری کیچ (تقلیدی سادهلوحانه، بیش از حد عجیب و غریب و بیهوده) برمیانگیزد که با وجود تقلید از ایده زندگی تجملگرایانه و رمانتیک، معنای خود را از دست داده است.
قلعههای برج الباباس تلاقی عجیبی از عناصر فرهنگ تودهای و میل به عظمت خودنمایی را به نمایش میگذارند که تجسم یک رئالیسم پاپ است که مصنوعی بودن را ترویج میکند، کلیشهها را تقویت میکند و به سمت پاستیچ (تقلیدنمایی) متمایل میشود.
موفقیت در فروش این قلعهها نیز نمایانگر ویژگیهای مصرفکننده معاصر است که زیباییشناسی وارداتی را به بناهای معتبر ترجیح میدهد. گروهی معتقدند که این پروژه به همین صورتی که هست، میتواند یک شهر ارواح و یک جاذبه توریستی عجیب و غریب و گران برای شهر مودورنو باشد.
یکی از آخرین بهروزرسانیهای این پروژه حاکی از خرید آن توسط NOVA Group Holdings، یک شرکت چندملیتی آمریکایی است که قصد دارد به توسعه پروژه ادامه دهد. حال باید دید که شرکت جدید چه مسیری را در پیش خواهد گرفت؛ آیا مجموعه را به یک جاذبه گردشگری منحصر به فرد تبدیل میکند یا بازسازی با اصلاحات معماری را برای کاهش «اثر کیچ» انتخاب میکند.