اگر پرندگان دایناسور هستند، چرا خون‌سرد نیستند؟

محققان به مدت بیش از ۱۰۰ سال، فکر می‌کردند که دایناسورها مارمولک‌های غول‌پیکر هستند؛ خزندگانی تنبل که بیشتر روز خود را در آفتاب می‌گذرانند. اما این تصور زمانی تغییر کرد که متوجه شدیم دایناسورها به جای مارمولک‌های امروزی، بسیار شبیه به پرندگان هستند.

به گزارش زومیت، امروزه محققان توافق دارند که پرندگان از نظر فنی دایناسور هستند. آن‌ها تنها دایناسورهایی هستند که ۶۶ میلیون سال پیش از انقراض دسته‌جمعی زنده ماندند. شواهد فسیلی رابطه‌ی نزدیک آن‌ها را با دایناسورهای تروپودا نشان می‌دهد. با‌این‌حال، اگر این نظریه درست است، چرا پرندگان مانند اکثر خزندگان امروزی خون‌سرد نیستند؟

پرندگان مانند پستانداران، خون‌گرم هستند، به این معنی که دمای بدن خود را به صورت درونی تنظیم می‌کنند. جانوران خون‌گرم متابولیسم بالاتری دارند، پس می‌توانند فعالیت‌های سخت‌تر فیزیکی، مانند پرواز را انجام دهند، اما برای نگهداری دمای بدنشان به کالری بیشتری نیاز دارند.

هالی وودوارد، استاد آناتومی و دیرینه‌شناسی در دانشگاه ایالتی اوکلاهاما، به لایو‌ساینس گفت: «حیواناتی که خون‌گرم هستند معمولاً فعال‌ترند. ‌آن‌ها می‌توانند تا هنگام شب فعال باشند. بنابراین، این یک استراتژی تکاملی است که شما می‌توانید زمانی که حیوانات دیگر نمی‌توانند، به دنبال غذا بگردید، زیرا [خون‌سردها] خیلی سرد و کند هستند.»

پرندگان عموماً متابولیسم بالاتری نسبت به پستانداران با اندازه‌ی مشابه دارند و دمای بدن خود را بین ۴۱ تا ۴۳ درجه سانتی‌گراد حفظ می‌کنند. مرغ‌های مگس‌خوار که بال‌هایشان را ۷۲۰ تا ۵٬۴۰۰ بار در دقیقه تکان می‌دهند، باید هر روز حدود نیمی از وزن بدن خود، غذا مصرف کنند یا هر ۱۰ تا ۱۵ دقیقه غذا بخورند.

حیوانات خون‌سرد در مقابل مانند اکثر خزندگان و ماهی‌های امروزی، برای تغییر دمای بدن خود به محیطشان متکی هستند. از آنجا که آن‌ها انرژی زیادی را برای گرم‌کردن خود صرف نمی‌کنند، نیازی به مصرف غذای منظم ندارند. برای مثال تمساح‌ها می‌توانند بیش از یک سال بدون غذا بمانند.

برای سال‌ها، محققان تصور می‌کردند که از آنجایی که بیشتر خزندگان امروزی خون‌سرد هستند، خزندگان باستانی نیز باید چنین بوده باشند.

جینگ مای اوکانر، متصدی خزندگان فسیلی در موزه‌ی فیلد در شیکاگو، به لایوساینس گفت: «اغلب اوقات، اگر به حیوانات زنده نگاه کنید و بر اساس شرایط کنونی، فرضی در مورد وضعیت اجدادی [آن‌ها] داشته باشید، [این] شما را به اشتباه می‌اندازد.»

دیدگاه‌ها درمورد خون‌سرد بودن دایناسورها تا  اواخر دهه‌ی ۱۹۶۰ با کشف یک گونه‌ی پرنده مانند به نام سهمگین‌پنجه یا دینونیکوس (Deinonychus) شروع به تغییر کرد. از آن زمان، محققان ویژگی‌هایی فیزیکی را پیدا کردند که نشان می‌دهد بسیاری از دایناسورها، از جمله پرندگان باستانی، خون‌گرم بودند. وجود پرها یکی از این نشانه‌ها است، زیرا پرها به حیوانات کمک می‌کنند تا گرمای بدن خود را حفظ کنند؛ چیزی که در حیوانات خون‌سرد مورد نیاز نیست.

درواقع رشد آهسته به ساختارهای استخوانی صاف منجر می‌شود، در حالی که رشد سریع، شکل‌گیری رشته‌های درهم‌ریخته را شبیه به آنچه در پرندگان و پستانداران می‌بینیم، در پی دارد. ساختار استخوانی دایناسورها بیشتر شبیه ساختار استخوانی پرندگان و پستانداران است تا کروکودیل‌ها.

اولین ظهور حیوانات خون‌گرم نامشخص است. پرندگان، دایناسورها و کروکودیل‌ها همگی از یک اجداد مشترک خزنده می‌آیند. شواهد محکم نشان می‌دهد که این جد خون‌گرم بوده است، به این معنی که جانوران خون‌گرم قبل از دایناسورها وجود داشتند و دایناسورهای خون‌سرد احتمالا بعدها ظاهر شدند.

بااین‌حال، تحقیقات آینده ممکن است تصورات توصیف‌شده را به چالش بکشد. اوکانر گفت: «ما فرضیات زیادی داریم و سپس داده‌ها ثابت می‌کنند که اشتباه می‌کنیم.»

تماشاخانه

سرودی که در مدرسه البرز صد ساله شد / صدای تاریخ از کالج آمریکایی‌ها در تهران (فیلم)

رازها و دروغ‌های جزایر سه‌گانه ایران / بریتانیا چطور جزایر را به یغما برد / هدیه‌ قلابی به شیخ نشینان شارجه که جرم‌شان دزدی دریایی بود / بریتانیا چطور مدام دروغ می‌گفت؟ (فیلم)

فیلم های دیگر