باستانشناسان میان دیوارهای صخرهای سر به فلک کشیده یک جزیره اندونزیایی، نخستین نمونه شناختهشده از آثار هنری را کشف کردهاند که به نظر میرسد «روایتگر یک داستان» باشند. این کشف گواه تحولی مهم در تاریخ هنر و نقطه عطف مهمی در تاریخ بشریت است.
به گزارش فرادید، هنر صخرهای یکی از موارد بسیاری است که اطراف مناظر کارست دشت سولاوِسی جنوبی یافت شده که به تازگی محققان دانشگاه گریفیث و چندین سازمان اندونزی آنها را مطالعه کردهاند.
آنها نقاشی جدیدی که سه پیکر انسانمانند را در حال تعامل با خوک به تصویر کشیده، از نزدیک نگاه کردند. این نقاشی «صحنهای معمایی» توصیف شده که ممکن است «روایتی از شکار» باشد.
آدام بروم، نویسنده مطالعه و استاد باستانشناسی در دانشگاه گریفیث در بریزبن، گفته: «هنرمند مراقب قرار دادن این چهار تصویر فیگوراتیو مجزا در مجاورت فضایی یکدیگر بوده و آنها را به گونهای در تعامل با هم به تصویر کشیده که به تماشاگر اجازه میدهد کنشهایی را درک کند که میان چهرهها در حال وقوع است. نتیجه، یک صحنه ترکیبی شده که روایتگر یک داستان است.»
«اینها تکنیکهای پیچیدهای هستند که بخش مهمی از فرهنگهای هنری و سنتهای داستانسرایی بسیار متنوعی را شکل میدهند که امروزه در تمام جوامع بشری وجود دارد.»
تصویری از هنر صخرهای در لیانگ کارامپوآنگ که سه چهره انسانمانند را در حال تعامل با خوک به تصویر کشیده است
این هنر صخرهای علاوه بر اینکه قدیمیترین صحنه روایی است که تا به امروز گزارش شده، رکورد جدیدی از نخستین هنر فیگوراتیو غار است که تا به حال شناسایی شده..
تیم تحقیقاتی با استفاده از یک تکنیک جدید قدمتگذاری به این نتیجه رسید که رنگدانه این اثر هنری دستکم ۵۱۲۰۰ سال پیش با دقت روی دیواره سنگ به کار رفته است. این تخمین برای یک اثر هنری روایی بسیار قدیمی است، زیرا تا ۱۴۰۰۰ تا ۱۱۰۰۰ سال پیش ترکیبهای روایی در جهان رایج نشده بودند.
بیش از ۳۵۰۰۰ سال پیش، بیشتر هنرها به اشکال انتزاعی و بدون اشاره به جهان مرئی محدود بودند. چند صحنه از هنرهای صخرهای این دوره را میتوان فیگوراتیو در نظر گرفت، به این معنا که چهرهها و اشیاء قابلتشخیص از واقعیتهای فیزیکی مانند انسان و سایر حیوانات به تصویر کشیده شدند. چنین مواردی بسیار نادر است اما در جزیره سولاوسی به وفور یافت میشوند.
ظهور آثار هنری روایی نقطه عطف مهمی در تاریخ انسانها است. همانطور که جوامع پیچیدهتر شدند، آثار هنری نیز پیچیدهتر شدند، از اشکال انتزاعی و پیچ و خمهایی که به تصویرهای فیگوراتیوی تبدیل شدند که نه تنها واقعیت را نشان میدادند، بلکه دارای معنای عمیقی هم بودند.
«در حال حاضر، هنر سولاوسی قدیمیترین مدرک شناختهشده از این پیشرفت مهم در تاریخ هنر است، اما احتمالاً آغاز اصلی آن جایی در آفریقا بوده که گونههای ما آنجا تکامل یافتهاند.»
این مطالعه در مجله طبیعت (Nature) منتشر شده است.