۰۱ آذر ۱۴۰۳
به روز شده در: ۰۱ آذر ۱۴۰۳ - ۱۶:۳۲
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۹۸۴۱۲۱
تاریخ انتشار: ۰۷:۰۸ - ۰۲-۰۵-۱۴۰۳
کد ۹۸۴۱۲۱
انتشار: ۰۷:۰۸ - ۰۲-۰۵-۱۴۰۳

امروز با احمد شاملو: انسان؛ دشواری وظیفه است (+فایل صوتی)

امروز با احمد شاملو: انسان؛ دشواری وظیفه است (+فایل صوتی)
احمد شاملو (۲۱ آذر ۱۳۰۴ – ۲ مرداد ۱۳۷۹) متخلص به الف. بامداد و الف. صبح، شاعر، فیلم‌نامه‌نویس، روزنامه‌نگار، پژوهشگر، مترجم، فرهنگ‌نویس و از دبیران کانون نویسندگان ایران بود. او بنیان‌گذار قالب شعری موسوم به شعر سپید به عنوان تحولی پس از شعر نو در ادبیات فارسی بود. از این رو او را پدر شعر سپید فارسی می‌نامند. احمد شاملو پس از یک دورهٔ طولانی بیماری، در تاریخ ۲ مرداد ۱۳۷۹ درگذشت و پیکرش در امامزاده طاهر کرج به خاک سپرده شده است.
در آستانه
 
باید اِستاد و فرود آمد
بر آستان ِ دری که کوبه ندارد،
چرا که اگر به‌گاه آمده‌باشی دربان به انتظار ِ توست و
اگر بی‌گاه
به درکوفتن‌ات پاسخی نمی‌آید.
 
کوتاه است در،
پس آن به که فروتن باشی.
 
آیینه‌یی نیک‌پرداخته توانی بود
آن‌جا
تا آراسته‌گی را
پیش از درآمدن
در خود نظری کنی
 
هرچند که غلغله‌ی آن سوی در زاده‌ی توهم ِ توست نه انبوهی‌ ِ
مهمانان،
که آن‌جا
تو را
کسی به انتظار نیست.
که آن‌جا
جنبش شاید،
اما جُمَنده‌یی در کار نیست:
 
نه ارواح و نه اشباح و نه قدیسان ِ کافورینه به کف
نه عفریتان ِ آتشین‌گاوسر به مشت
نه شیطان ِ بُهتان‌خورده با کلاه بوقی‌ منگوله‌دارش
نه ملغمه‌ی بی‌قانون ِ مطلق‌های مُتنافی. ــ
تنها تو
آن‌جا موجودیت ِ مطلقی،
 
موجودیت ِ محض،
چرا که در غیاب ِ خود ادامه می‌یابی و غیاب‌ات
حضور ِ قاطع ِ اعجاز است.
گذارت از آستانه‌ی ناگزیر
فروچکیدن قطره‌ قطرانی‌ست در نامتناهی‌ ظلمات:
 
«ــ دریغا
ای‌کاش ای‌کاش
قضاوتی قضاوتی قضاوتی
درکار درکار درکار
می‌بود!» ــ
شاید اگرت توان ِ شنفتن بود
پژواک ِ آواز ِ فروچکیدن ِ خود را در تالار ِ خاموش ِ کهکشان‌های ِ
بی‌خورشیدــ
چون هُرَّست ِ آوار ِ دریغ
می‌شنیدی:
«ــ کاش‌کی کاش‌کی
داوری داوری داوری
درکار درکار درکار درکار...»
 
اما داوری آن سوی در نشسته است، بی‌ردای شوم ِ قاضیان.
ذات‌اش درایت و انصاف
هیاءت‌اش زمان. ــ
و خاطره‌ات تا جاودان ِ جاویدان در گذرگاه ِ ادوار داوری خواهد شد.
 
 
بدرود!
بدرود! (چنین گوید بامداد ِ شاعر:)
رقصان می‌گذرم از آستانه‌ی اجبار
شادمانه و شاکر.
 
از بیرون به درون آمدم:
از منظر
به نظّاره به ناظر. ــ
 
نه به هیاءت ِ گیاهی نه به هیاءت ِ پروانه‌یی نه به هیاءت ِ سنگی نه به هیاءت ِ
برکه‌یی، ــ
من به هیاءت ِ «ما» زاده شدم
به هیاءت ِ پُرشکوه ِ انسان
تا در بهار ِ گیاه به تماشای رنگین‌کمان ِ پروانه بنشینم
غرور ِ کوه را دریابم و هیبت ِ دریا را بشنوم
تا شریطه‌ی خود را بشناسم و جهان را به قدر ِ همت و فرصت ِ
خویش معنا دهم
که کارستانی ازاین‌دست
از توان ِ درخت و پرنده و صخره و آبشار
بیرون است.
 
انسان زاده شدن تجسّد ِ وظیفه بود:
توان ِ دوست‌داشتن و دوست‌داشته‌شدن
توان ِ شنفتن
توان ِ دیدن و گفتن
توان ِ اندُه‌گین و شادمان‌شدن
توان ِ خندیدن به وسعت ِ دل، توان ِ گریستن از سُویدای جان
توان ِ گردن به غرور برافراشتن در ارتفاع ِ شُکوه‌ناک ِ فروتنی
توان ِ جلیل ِ به دوش بردن ِ بار ِ امانت
و توان ِ غم‌ناک ِ تحمل ِ تنهایی
تنهایی
تنهایی
تنهایی عریان.
 
انسان
دشواری وظیفه است.
 
 
دستان ِ بسته‌ام آزاد نبود تا هر چشم‌انداز را به جان دربرکشم
هر نغمه و هر چشمه و هر پرنده
هر بَدر ِ کامل و هر پَگاه ِ دیگر
هر قلّه و هر درخت و هر انسان ِ دیگر را.
 
رخصت ِ زیستن را دست‌بسته دهان‌بسته گذشتم دست و دهان بسته
گذشتیم
 
و منظر ِ جهان را
تنها
از رخنه‌ی تنگ‌چشمی‌ حصار ِ شرارت دیدیم و
اکنون
آنک دَر ِ کوتاه ِ بی‌کوبه در برابر و
آنک اشارت ِ دربان ِ منتظر! ــ
 
دالان ِ تنگی را که درنوشته‌ام
به وداع
فراپُشت می‌نگرم:
 
فرصت کوتاه بود و سفر جان‌کاه بود
اما یگانه بود و هیچ کم نداشت.
به جان منت پذیرم و حق گزارم!
(چنین گفت بامداد ِ خسته.)
 

دکلمه شعر با صدای شاعر

 
قبر احمد شاملو
 
برچسب ها: شعر ، احمد شاملو ، امروز با
ارسال به دوستان
سکوت عجیب مهدی تاج درباره کسر هزینه دادرسی بیرانوند از پاداش‌هایش عملکرد خیره‌کننده یوکرش؛ بهتر از هالند! بکام به دنبال مربی رویایی برای اینترمیامی؛ ژاوی، زیدان یا آنری؟ آیا مبارزه تایسون-پل یک نمایش ساختگی بود؟ فیبا به ایران حق داد: بازی با قزاقستان در تهران برگزار می‌شود حکم بازداشت نتانیاهو در لاهه صادر شد معیدفر: دستیابی به وفاق ، خیال است / افراد با حجاب متفاوت در مترو یا خیابان به هم احترام می گذارند / حاکمیت مانع تعامل آزادانه افراد و گروه ها می شود ترکیب پرسپولیس برای دیدار با مس سونگون مشخص شد روسیه؛ شلیک موشک قاره‌پیما به اوکراین برای اولین بار مهران مدیری در جشنواره دریای سرخ عربستان ؛ چه سیاستی پشت این انتخاب است؟ واریز یارانه تا امشب / تامین منابع ربطی به سازمان هدفمندی ندارد / تکمیلی: یارانه واریز شد ‎ همراهان رییس جمهور در اولین سفر استانی دکتر پزشکیان به سیستان و بلوچستان چه کسانی بود؟ طرح ناکام بمب‌گذاری در بورس نیویورک / مرد فلوریدایی که خود را بن‌لادن فرض می‌کرد دستگیر شد چه کسانی مسؤولان را به سمت تصمیمات غلط می برند و ما به عنوان مردم، برای نجات ایران چه می توانیم بکنیم؟ واکنش به انتشار شعری منتسب به رهبری در کیهان؛ تکذیب می‌شود
#videojsscript