عصر ایران ؛ مصطفی داننده - دومین مناظره انتخابات ریاستجمهوری آمریکا برگزار شد. برخلاف مناظره اول، اینبار کامالا هریس رو در روی ترامپ قرار گرفت و با او به بحث و گفتوگو پرداخت. هریس، برخلاف بایدن، توانست ترامپ، رئیسجمهور پیشین آمریکا و نامزد فعلی انتخابات را به چالش بکشد. البته ترامپ هم بیپاسخ نماند و با قدرت واکنش نشان داد.
مناظرههای ریاستجمهوری آمریکا معمولاً بسیار صریح برگزار میشود و دو نامزد، بدون رعایت تعارف، یکدیگر را مورد نقد قرار میدهند. بهطور مثال، در همین مناظره اخیر، ترامپ درباره بایدن، رئیسجمهور فعلی آمریکا، گفت: «بایدن را مانند یک سگ از کمپین انتخابات بیرون انداختند. ما حتی نمیدانیم آیا او رئیسجمهور ماست؟ ما رئیسجمهوری داریم که نمیداند زنده است.»
اما فارغ از این ادبیات، مناظرههای انتخاباتی ایالات متحده ویژگی مهمی دارند که به نظر میرسد درس بزرگی برای صداوسیما و سیاستمداران ایرانی باشد؛ و آن اهمیت وقت و احترام به زمان مردم است.
مناظره دقیقاً در زمان مقرر آغاز شد؛ نه یک ثانیه زودتر و نه یک ثانیه دیرتر. همه قوانین و مقررات قبل از شروع مناظره اعلام شده بود و نیازی به تکرار آنها توسط مجریان نبود. بعد از سلام اولیه و دست دادن دو نامزد، مناظره بدون هیچ کار اضافهای آغاز شد و مردم بدون هیچ وقفهای پای سخنان کاندیداها نشستند.
در مقابل، مناظرههای انتخاباتی در ایران با تأخیر آغاز میشود. مجری برنامه توضیحاتی درباره نحوه برگزاری مناظره ارائه میدهد که قبل از آن هزار بار هم تکرار شده است و نامزدها نیز وقت قابلتوجهی را صرف سلام و احوالپرسی میکنند. این نشان میدهد که نه صداوسیما و نه نامزدهای انتخاباتی، اهمیتی به وقت مردم نمیدهند.
بسیاری از مردم برای دیدن یک برنامه تلویزیونی برنامهریزی میکنند؛ بهطور مثال، زمانی را برای دیدن مناظرهها اختصاص میدهند. اما این برنامهریزی برای مسئولان اهمیتی ندارد؛ وگرنه مناظرهها، مسابقات فوتبال، یا حتی سریالها سر وقت شروع میشد. تنها برنامهای که همیشه در ایران سر وقت آغاز میشود، اخبار است که اگر میتوانستند، شاید آن را هم با تأخیر پخش میکردند.
در مناظرههای تلویزیونی آمریکا، مخاطب میداند که ۹۰ دقیقه از وقت خود را برای این برنامه صرف میکند، بدون هیچ اضافهکاری. نامزدها بدون تعارفات زائد یا اشارات غیرضروری، به مسائل اصلی پرداختند. بعد از مناظره، به میان طرفداران خود رفتند و به سوالات صریح خبرنگاران پاسخ دادند، بدون اینکه ناراحت شوند.
نوع ادبیات آنها شاید قابل تقلید نباشد، اما قطعاً نظم و برنامهریزی آنها در مناظرهها درس بزرگی است. انتخابات در ایران معمولاً با اضافات زیادی همراه است که اگر کاهش یابد، قطعاً کیفیت برگزاری انتخابات بهبود خواهد یافت.
این رفتار را در نطقهای نمایندگان هم میبینیم. آنها به طور مثال دو دقیقه وقت دارند و یک دقیقه از وقت خود را به سلام به زمین و زمان میگذرانند و مطلب خود را بیان نمیکنند. این همه بی توجهی به وقت، عجیب است. شدنی است، با یک سلام به مردم ایران که شامل همه میشود، سخن خود را آغاز و به سراغ اصل مطلب بروید. همین اینگونه وقت خودتان و مردم حفظ میشود و هم حس تملقگویی به انسان دست نمیدهد.