قمار کُردهای سوریه روی بایدن و حالا در مقابل ترامپ

کردهای سوریه در این سال‌ها با اتکای بیش از حد به بایدن و دموکرات‌های آمریکا بسیاری از فرصت‌های خود را برای مصالحه و معامله با دولت مرکزی سوریه و بشار اسد با میانجیگری متحد قدیمی خودشان یعنی روسیه و همراهی هم‌تباران ایرانی از دست دادند.

     عصر ایران؛ فواد شمس - در پس پیروزی ترامپ انبوهی از تحلیل‌ها و احتمالات در مورد سیاست خارجی ترامپ در موضوعات مختلف منتشر شده و خواهد شد اما در این میان شاید حواس کمتر کسی به مسئله کردهای سوریه و تا حدی کردهای ترکیه باشد.

     کردهای سوریه در این سال‌ها با اتکای بیش از حد به بایدن و دموکرات‌های آمریکا بسیاری از فرصت‌های خود را برای مصالحه و معامله با دولت مرکزی سوریه و بشار اسد با میانجیگری متحد قدیمی خودشان یعنی روسیه و همراهی هم‌تباران ایرانی از دست دادند.

     در واقع گروه‌های سیاسی کردهای سوریه که ریشه در همان تشکیلات سیاسی کردهای ترکیه دارند قمار بزرگی روی بایدن و حزب دموکرات کردند که با پيروزی ترامپ باخت بزرگی دادند.

با توجه به این‌که ترامپ شخصیتی دارد که با کاراکترهای شبیه اردوغان به عنوان دولتمردان تمامیت‌خواه همخوانی و همراهی بیشتری دارد، انتظار می‌رود دست اردوغان را در سرکوب کردهای سوریه و ترکیه باز بگذارد.

همچنین به احتمال زیاد ترامپ خواهان خروج نیروهای نظامی آمریکایی از سوریه هم باشد و عملا پشت کردهای سوریه خالی می‌شود. شبیه معامله‌ای که محمد رضا شاه پهلوی ایران زمانی با صدام حسین در مورد بارزانی ها کرد. اما احتمالا ترامپ اندازه محمدرضا پهلوی معرفت ندارد که لااقل در عظیمیه کرج محله‌ای به عنوان سرپناه به بارزانی ها داد. ترامپ کردهای سوریه را رها می‌کند.

به احتمال زیاد دونالد ترامپ اقدام برای خروج نظامی از سوریه، را بی توجه به وضعیت کردها انجام خوات داد قبل از دستیابی به هر گونه توافق سیاسی که وضعیتی برای نیروهای دموکراتیک سوریه تضمین کند. دولت جمهوریخواه ایالات متحده نیز ممکن است وارد معاملات سیاسی شود.

دولت ترامپ در بهار 2019 پس از نبرد باغوز، ناگهان تصمیم به خروج نیروهای آمریکایی از شمال شرق سوریه و تخلیه ده ها پایگاه نظامی گرفت. این عمل تا جایی پیش رفت که نیروهای کرد شدیدا نگران شدند تا اینکه دیگر نهادهای امنیتی و نظامی آمریکا که فراتر از رئیس جمهور تصمیم می‌گیرند با فشار زیاد جلوی تخلیه کامل را گرفتند.
اما ترامپ شخصا با اردوغان موافقت کرد که به نیروهای ترکیه اجازه حمله و اشغال منطقه از شهر سره کانیه تا شهر گیرسیپی را داد.

گروه‌های سیاسی و نظامی کرد اما به اشباه خود ادامه دادند و به جای تلاش برای مصالحه با دولت سوریه و بازگشت به زیر پرچم سوریه با حفظ امتیازات خودمختاری که روسیه که تا حدی ایران هم با آن موافق بودند همچنان روی ماندن در کمپ آمریکا قمار کردند. بایدن هم با عملکرد ضعیف خود در افغانستان و بعد از آن در بیشتر بحران‌های بین المللی از جمله اوکراین و غزه نشان داد متحد قائل اتکایی نیست. اما کردها خیلی دیر متوجه این آمریکا شدند.

حال اگر دولت ترامپ برای عقب نشینی یا دستیابی به توافق با اردوغان وارد معامله شود که محتمل هم است کردها بدون متحد گوشت لب توپ اردوغان خواهند شد. مگر این‌که سریعا با دولت سوریه به وسیله روسیه و ایران وارد مذاکره شوند و مناطق شمال شرق سوریه را با حفظ برخی از امتیازات زیر پرچم دولت دمشق در بیاورند تا اردوغان در معذوریت رابطه خود با ایران و روسیه و تلاش‌هایی که برای بهبود رابطه با بشار اسد قرار دارد، بماند و حمله نکند. از نظر قوانین بین المللی هم آن زمان مناطق کردنشین سوریه خاک رسمی یک کشور قانونی حساب می‌شود و دست اردوغان چندان باز نیست.

به هر روی بازگشت ترامپ به کاخ سفید، نیروهای کرد سوریه و تا حدی ترکیه بهتر است سریعا تغییرات بزرگ ژئوپلتیکی را درک کنند و همچون هم‌تباران خود در ایران و عراق به جای پناه بردن به اسلحه و مبارزه مسلحانه راهبرد کار سیاسی و مبارزه پارلمانی را در پیش بگیرند بازگشت به مصالحه با بشار اسد در سوریه و کنار گذاشتن عملیات‌های پراکنده و بی ثمر نظامی علیه ترکیه و تقویت مبارزات سیاسی و پارلمانی فعلی خودشان در ترکیه و یافتن متحدان سیاسی در آن کشور.

آمدن ترامپ شکل جدیدی از سیاست ورزی را به همگان تحمیل می‌کند. کردها هم مستثنا نیستند.