کشورهای کوچک چگونه از هوش مصنوعی بهره برده‌اند؟

با وجود مزایای فراوان هوش مصنوعی، همه کشورها در موقعیت یکسانی برای بهره‌گیری از پتانسیل‌های این فناوری قرار ندارند. واقعیت این است که میدان بازی فناوری‌های هوش مصنوعی برابر نیست و فقط تعداد انگشت‌شماری از کشورها و گروه محدودی از شرکت‌ها، توسعه هوش مصنوعی را در اختیار دارند و از کاربردها و مزایای آن بهره می‌برند که این مسئله خطر افزایش شکاف میان جوامع مختلف را افزایش می‌دهد.

به گزارش ایمنا، این نگرانی در کشورهایی که زبان آن‌ها در توسعه هوش مصنوعی اولویت ندارد، بیشتر به چشم می‌خورد و به همین دلیل بعضی کشورهای اروپایی همچون اسپانیا اقدام به سرمایه‌گذاری بودجه عمومی برای ترویج ابتکارات هوش مصنوعی کرده‌اند.

افزون بر این، کشورهایی که به‌دلیل اندازه کوچک، موقعیت در اکوسیستم‌های بر پایه فناوری یا منابع مالی محدود، جایگاه ویژه‌ای در صنعت فناوری ندارند در معرض خطر جا ماندن از انقلاب هوش مصنوعی قرار گرفته‌اند.

بعضی کشورها در حال بررسی مسیرهای میانی برای پیوستن به موج راه‌اندازی و گسترش هوش مصنوعی هستند و خود را در موقعیتی قرار می‌دهند تا از فرصت‌های آن بهره‌مند شوند. رواندا و سنگاپور نمونه‌هایی از جمله کشورهای پیشگام در این مسئله هستند که «شیوه‌نامه هوش مصنوعی برای کشورهای کوچک» را در «نشست سران آینده» سازمان ملل متحد ارائه داده‌اند.

استراتژی هوش مصنوعی رواندا و سنگاپور

سند «شیوه‌نامه هوش مصنوعی برای کشورهای کوچک» توسط سازمان توسعه رسانه و فناوری اطلاعات سنگاپور با همکاری وزارت فناوری اطلاعات، ارتباطات و نوآوری رواندا تهیه شده است.

سازمان توسعه رسانه و فناوری اطلاعات سنگاپور در طول سال ۲۰۲۴، بینش‌هایی را درباره چگونگی استفاده از هوش مصنوعی توسط کشورهای کوچک همچون استونی، نیوزلند، سیرالئون و کاستاریکا، چالش‌های پیش‌رو در اجرا و فرصت‌های بالقوه آنها جمع‌آوری کرده است و تجربیات گوناگونی را از کشورهایی با تنوع گسترده در جغرافیا و وضعیت اقتصادی منتشر کرده است.

هوش مصنوعی نقش حیاتی در توسعه کشورهای کوچک ایفا می‌کند زیرا با بهینه‌سازی منابع محدود، می‌تواند کارایی بخش‌های کلیدی همچون بهداشت، آموزش، اقتصاد و حمل‌ونقل را ارتقا دهد تا آنها را برای رقابت در سطح جهانی آماده کند.

به‌طور تقریبی همه این کشورها با مجموعه‌ای مشابه از چالش‌ها در زمینه تکمیل استراتژی‌های هوش مصنوعی خود روبه‌رو هستند. این سند چالش‌هایی همچون دسترسی محدود به منابع و تأمین مالی، بازارهای داخلی کوچک که محدودیت‌های مقیاس‌پذیری و تأثیر جهانی پروژه‌های آنها را تحت تأثیر قرار می‌دهد، کمبود نیروی ماهر و متخصص در حوزه هوش مصنوعی و دشواری‌های دسترسی به داده‌ها را مطرح می‌کند.

توسعه هوش مصنوعی نیازمند مقادیر بسیار زیادی داده برای رشد و پیشرفت است که در مورد استفاده از مجموعه‌های بزرگ داده به زبان انگلیسی آسان است، اما برای زبان‌هایی با تعداد کاربری کمتر یا تولید محدودتر به چالشی بزرگ تبدیل می‌شود.

در مقابل این چالش‌ها، مزایای بالقوه هوش مصنوعی در این کشورها قابل‌توجه و دارای ارزشی است که فراتر از دستاوردهای اقتصادی است و می‌تواند نقش حیاتی در تحقق اهداف توسعه پایدار ایفا کند. هوش مصنوعی می‌تواند کارایی بخش عمومی را به میزان چشمگیری افزایش دهد و به رفع شکاف‌ها و چالش‌هایی بپردازد که در حال حاضر مانع توسعه هستند.

جذاب‌ترین جنبه این شیوه‌نامه هوش مصنوعی، تغییر در تمرکز آن است که کشورهای کوچک را مورد بررسی قرار داده است تا اطمینان حاصل کند که نظرات آنها در گفتمان جهانی هوش مصنوعی گنجانده می‌شود. این سند می‌تواند کلیشه‌هایی در مورد جوامعی را به چالش بکشد که در تلاش برای توسعه استراتژی هوش مصنوعی هستند.

رواندا و هوش مصنوعی

رواندا علاوه بر پشتیبانی از شیوه‌نامه هوش مصنوعی برای کشورهای کوچک، استراتژی ملی هوش مصنوعی خود را برای چندین سال حفظ کرده است. این استراتژی با برنامه چشم‌انداز ۲۰۵۰ رواندا هماهنگ است؛ طرح توسعه‌ای که در سال ۲۰۲۰ راه‌اندازی شد و هدف آن تحقق استانداردهای رشد و کیفیت زندگی هدف‌گذاری‌شده طی ۳۰ سال آینده است.

رواندا قصد دارد در حوزه هوش مصنوعی، مرکزی جهانی برای تحقیق و نوآوری و پیشرو در توسعه فناوری هوش مصنوعی در آفریقا باشد و برای تحقق این امر، شش حوزه اولویت‌دار را شناسایی کرده است که شامل سواد دیجیتال، توسعه مهارت‌ها، زیرساخت‌ها، استراتژی داده‌ها و کاربرد هوش مصنوعی توسط بخش‌های عمومی و خصوصی است.

عناصر کلیدی در رویکرد آنها شامل آموزش هوش مصنوعی، بازآموزی بخش‌هایی از نیروی کار، تأکید بر رشته‌های STEAM (شامل علوم، فناوری، مهندسی، هنر و ریاضیات) در مدارس و تعهد به بهبود زیرساخت‌ها همچون گسترش ظرفیت‌های ابری و محاسباتی در کشور است.

چگونه هوش مصنوعی می‌تواند به کشورهای کوچک کمک کند

رواندا می‌تواند به‌عنوان الگویی برای سایر کشورهای کوچک در سال‌های آینده مطرح شود. سنگاپور از جمله نمونه‌های الهام‌بخش رواندا است که در حوزه‌های کلیدی همچون برنامه‌ریزی شهری و سلامت و رفاه جمعیت خود، فراتر از اندازه کوچک خود عمل کرده و همچنین به دیجیتالی‌سازی متعهد است.

واقعیت این است که سنگاپور خود را به‌عنوان یک ملت هوشمند معرفی می‌کند و تعهد قوی به فناوری را در تمام جنبه‌های برنامه‌ریزی نشان می‌دهد.

سنگاپور

سنگاپور در سال ۲۰۱۹ استراتژی متمرکزی را در حوزه هوش مصنوعی راه‌اندازی کرد که به ایجاد ۱۵۰ تیم مخصوص تحقیق و توسعه هوش مصنوعی انجامید. این کشور در سال ۲۰۲۳، راهبرد ملی هوش مصنوعی سنگاپور ۲.۰ را راه‌اندازی کرد که یک استراتژی تازه‌نفس برای مقابله با فرصت‌ها و چالش‌های هوش مصنوعی است و سعی دارد استفاده از فناوری‌های هوش مصنوعی را فراتر از کاربردهای محلی گسترش دهد و جایگاه خود را به‌عنوان یک بازیگر رقابتی در بازار جهانی هوش مصنوعی محکم کند.

سنگاپور برنامه‌های جامع بخش‌های صنعتی را توسعه داده است که به‌صورت بخش‌بندی شده هستند و اهداف توسعه خاص و نیاز به کسب دانش جدید بر اساس آخرین تحولات را رصد می‌کنند. این کار برای کشوری که به‌طور اساسی با کمک هوش مصنوعی در حال برنامه‌ریزی توسعه اقتصادی و شهری خود است، موضوعی حیاتی است.

استونی

استونی به‌عنوان یکی از دیجیتالی‌ترین کشورهای جهان، نمی‌خواهد موج هوش مصنوعی را از دست بدهد. این کشور بالتیک در حال سرمایه‌گذاری در بازآموزی کارکنان عمومی خود است. به‌عنوان مثال، وزارت آموزش و پرورش این کشور در حال آموزش معلمان برای استفاده مؤثر از هوش مصنوعی در مدارس است.

در سال ۲۰۱۹، استونی استراتژی هوش مصنوعی کرات KrattAI را برای ترویج استفاده از هوش مصنوعی در خدمات عمومی راه‌اندازی کرد. هدف این ابتکار که نام خود را از موجودی افسانه‌ای در فرهنگ عامه استونی برگرفته است، ساده‌سازی ارتباطات بین شهروندان و نهادهای دولتی است.

این پروژه بر اتوماسیون پاسخ‌ها به سوالات شهروندان و ارائه توصیه‌های خدمات شخصی‌سازی شده بر اساس نیازهای کاربران تمرکز دارد.

استونی به‌ویژه در پایتخت خود، تالین، از هوش مصنوعی (AI) به‌طور نوآورانه‌ای برای بهبود زندگی شهری و ارتقای خدمات عمومی بهره می‌برد. این ابتکار بخشی از استراتژی گسترده‌تری برای ایجاد شهرهای هوشمند است که از فناوری برای بهبود حکمرانی و تعامل با شهروندان استفاده می‌کند.

پلیس و مرزبانی استونی از مدل‌های هوش مصنوعی برای پیش‌بینی تماس‌های اضطراری استفاده می‌کند که به بهینه‌سازی مکان‌یابی گشت‌ها و افزایش زمان پاسخگویی کمک می‌کند. این سیستم داده‌های تاریخی را همراه با عوامل واقعی مانند شرایط جوی تحلیل می‌کند.

روش تالین برای تبدیل شدن به یک شهر هوشمند شامل ادغام هوش مصنوعی با فناوری‌های اطلاعات جغرافیایی برای برنامه‌ریزی شهری است. این شهر از برنامه‌های نقشه‌برداری پیشرفته و ابزارهای تحلیلی برای بهینه‌سازی توسعه شهری و مدیریت منابع به‌طور مؤثر استفاده می‌کند.

این مورد شامل استفاده از مدیریت اطلاعات ساختمان (BIM) و روش‌های طراحی و ساخت مجازی (VDC) در پروژه‌های ساختمانی می‌شود.

مؤسسه فناوری تالین (TalTech) سیستم‌های هوشمندی را توسعه داده است که کیفیت هوای شهری و جریان ترافیک را با استفاده از حسگرهای نصب‌شده روی چراغ‌های خیابانی که با پنل‌های خورشیدی کار می‌کنند، تحت نظارت دارد. این داده‌ها به کاهش ترافیک و آلودگی صوتی کمک می‌کند و زندگی شهری را قابل تحمل‌تر می‌کنند.

استفاده نوآورانه استونی از هوش مصنوعی در مدیریت شهری و خدمات عمومی، این کشور را به عنوان یک رهبر در توسعه شهرهای هوشمند معرفی کرده است و نشان می‌دهد چگونه فناوری می‌تواند کیفیت زندگی ساکنان را ارتقا دهد و در عین حال شیوه‌های پایدار را ترویج کند.

دانمارک

دانمارک در سال ۲۰۲۲، یک فهرست از داده‌های عمومی را تولید کرد و در اختیار مراجع تعیین‌شده قرار داد تا شرکت‌ها، محققان و کارشناسان بتوانند به توسعه راه‌حل‌های هوش مصنوعی در بخش‌های عمومی و خصوصی کمک کنند. هدف این کشور افزایش رقابت‌پذیری شرکت‌ها، همچنین افزایش کارایی است که به آنها امکان می‌دهد دانش دقیقی از سازمان‌های کشور به دست آورند.

کشورهای آفریقایی

آفریقا میزبان حدود ۲۴۰۰ شرکت هوش مصنوعی است که طیف متنوعی از خدمات را متناسب با نیازهای هر کشور ارائه می‌دهند. به‌عنوان مثال، چت‌بات‌های هدایت‌شده با هوش مصنوعی در کنیا، به پرسش‌های مربوط به سلامت جنسی و بارداری پاسخ می‌دهند، در حالی که در غنا، پلتفرم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی کشاورزان زن را به هم متصل می‌کند تا بتوانند تجربیاتشان را با یکدیگر به اشتراک بگذراند.

با وجود چشم‌انداز متنوع هوش مصنوعی در آفریقا که نشان می‌دهد یک الگوی واحد برای همه وجود ندارد، فرصت‌های ارائه‌شده توسط هوش مصنوعی در سراسر قاره بسیار امیدوارکننده است.

بیشتر بخوانید:

هوش مصنوعی Stable Diffusion چیست؟ (+آموزش ساخت تصویر)

تماشاخانه

کودک یهودی بازماندۀ هولوکاست: اسراییل در غزه نسل‌کشی می‌‌کند (فیلم)

ماجرای لپ تاپ پسر جو بایدن چه بود؟ رسوایی بزرگی که می‌توانست رئیس جمهور آمریکا را سرنگون کند (فیلم)

فیلم های دیگر