ایلنا: "كم جان" تالابي است كه نزديك به يك سال پيش با تلاش مردم محلي منطقه روستايي نشين "كربال"، در شمال شرق شيراز دوباره احيا شد.
نكته جالب توجه در احياء اين تالاب اين است كه هيچ نهاد دولتي به مردم محلي در عمليات احياء تالاب كم جان كمك نكرد و سرانجام اين تالاب پس ازنزديك به سه دهه خشكي، دوباره احيا شد.
داستان جان گرفتن دوباره "كم جان" و سنگ اندازيهاي سازمان آب منطقهاي ازدادگاهي كردن فعالان زيست محيطي منطقه گرفته تااعمال نفوذ در تصويب نشدن بودجه احياي تالاب در استانداري فارس بارها نقل و ديگر تكراري شده است.
با اين وجود تالاب كم جان مدتي است كه دارد نيمه جان به حيات خود ادامه ميدهد، به مدد مردماني كه از جان و دل و تنها براي حفاظت از محيط زيست محل زندگي خود براي زنده نگه داشتن آن تلاش ميكنند.
اما بيمهريها به تالاب كم جان و مردمانش كم نبود كه به تازگي مشكلي به مشكلاتشان اضافه شد.
"سيروس زارع" از اعضاي "تشكل مردم نهاداحيا كننده تالاب كم جان" دراين رابطه ميگويد: «هيچ كدام از نهادهاي دولتي از اداره كل محيط زيست استان فارس گرفته تا بخشداريهاي منطقه عملا براي حمايت از اين تالاب وارد عرصه نشدهاند.»
او ادامه ميدهد: «مشكلات كم نبود كه به تازگي شهرداري شهر ارسنجان،سايت دفن زبالهاي را تنها در فاصله يك كيلومتري تالاب كمجان ساخته است.»
زارع ميافزايد: «اين محل دفن در نخستين كوه مشرف به تالاب يعني كوه رحمت قرار گرفته است.»
او با بيان اينكه اگر تالاب پرآب شود دقيقا دركنار سايت دفن زباله قرار ميگيرد، ميافزايد:« مردم محلي بارها به اين اقدام اعتراض كردهاند و جلو آن راگرفتهاند اماباز ماشينهاي حمل زباله در ساعاتي از شب كه كسي از مردم آنجا نيست تا جلوي آنها رابگيرد اقدام به تخليه زباله ميكنند.»
به گفته وي روزانه بين سه تا چهار وانت بزرگ زباله شهر ارسنجان به اين سايت زباله وارد ميشود كه قراراست به زودي زبالههاي حوزه توابع مردوشت ارسنجان و سعادت شهر نيز به زود به آن اضافه شودبه عبارتي روزي صدها تن زباله وارد اين سايت خواهدشد.
زارع ادامه ميدهد: «با تجمع اين زباله در سايت شيرابه آن امكان نفوذبه آب تالاب كم جان و آلوده كردن آن راپيدا ميكند و كم جان به نوعي زه كشي شيرابه زباله اين سايت ميشود.»
او با بيان اينكه تالاب كم جان هم اكنون محل زندگي وزادآوري برخي گونههاي جانوري و پرندگان بوميمنطقه است تاكيد ميكند: «آلوده شدن آب تالاب و ساير آلودگيهاي ناشي ازمجاورت سايت زباله با تالاب،حيات جانوران رابه خطر مياندازد.»
اوادامه ميدهد: «تالاب كم جان اكنون محل زندگي گونههاي منحصر به فردي مثل "ماهي گورخري"است.»
زارع در اين باره توضيح ميدهد: «ماهي گورخري اندميك "رودخانه كر"است ومدتها همگان تصور ميكردند كه نسل اين ماهي منقرض شده است،اما به تازگي اين نوع ماهي توسط تيم تحقيقاتي دانشگاه شيراز در تالاب كم جان مشاهده شده است.»
اين فعال محيط زيستي ميگويد:«غير از معضلات زيست محيطي كه اين مركز دفن زباله براي تالاب به وجود ميآورد،نكته جالب توجه اين است كه اين سايت دفن زباله دقيقا در دامنه كوه رحمت قراردارد.»
وي توضيح ميدهد:«كوه رحمت يك منطقه ممنوعه است چون ادامه كوههاي منتهي به تخت جمشيد است كه به لحاظ تاريخي و فرهنگي بسيار اهميت دارند.»
زارع تصريح ميكند: «سوال من اين است كه با توجه به اهميت فرهنگي و تاريخي تخت جمشيد چرا سازمان ميراث فرهنگي به احداث اين سايت زباله آن هم در چنين منطقهاي هيچ عكس العملي نشان نميدهد.»
وي در پايان خاطرنشان ميكند: «مردم محلي اكنون به ارزش و اهميت تالاب كم جان پي برده اند و تا آنجاكه بتوانندازآن حفاظت ميكنند.»
تالاب بينالمللي كمجان از جمله تالابهاي مهم كشور است و در نخستين كنوانسيون بينالمللي تالابها در رامسر ثبت و به تائيد رسيده، اين تالاب طي هزارهها در مسير كوچ پرندگان مهاجر قرار داشت و طبق نظر مجامع جهاني و زيست محيطي يك درصد از پرندگان خاورميانه را در خود جاي ميداده است.