متن و حاشیه "فجر 31"/ شام آخر! هیس! زنان سینماگر اعتراض نمی کنند! (+اسامی نامزدها)

هنرمند مینیاتور در ترنج

جشنواره سی و یکم فیلم فجر با تمام فراز و نشیب هایش به روز آخر رسید و اهالی رسانه و منتقدان که 10 روز پیاپی فشرده آثار سینمای ایران را مشاهده کردند به آخرین لحظات این جشنواره ملی نزدیک شدند.

 روز دهم با نمایش فیلم سینمایی "ترنج" به کارگردانی مجتبی راعی در سینمای جشنواره آغاز شد. راعی که در جشنواره بیست و چهارم فجر در بهمن 84 با فیلم "سفر به هیدالو" توانسته بود سیمرغ بلورین بهترین اثر هنر و تجربه را کسب کند، پس از ساخت فیلم "عصر روز دهم" امسال با فیلم "ترنج" پا به جشنواره گذاشت.

راعی که همچنان از توقیف فیلم "سفر به هیدالو" آزرده است با زحمت فراوان اثری را ساخت که به گفته ی خودش به آن افتخار می کند. وی از آن دسته فیلمسازانی است که با شور فراوان در عرصه ی سیاست نیز خودنمایی می کند و نشست خبری فیلمش در جشنواره را با این جمله شروع کرد: بهتر است مدیریت فرهنگی و هنری به اصحاب فرهنگ و هنر سپرده شود؛ نه سیاستمداران. هنوز کسی خاطره ی نامه نگاری های راعی به دکتر احمدی نژاد و حدادعادل را از یاد نبرده است.

وی امسال فیلم ترنج را ساخت فیلمی که بعد از کش و قوس های فراوان در بخش مسابقه اصلی پذیرفته شد. اثری درباره ی سیر و سلوک یک هنرمند مینیاتور با بازی رضا ناجی که پس از برگشت از یک سفر احساس مرگ می کند.

فیلم توانسته درگیری های ذهنی این هنرمند را به نمایش بگذارد هرچند فضای معنوی فیلم نتوانسته فرم ایده آلی به دست بیاورد و گاهی گل درشت جلوه می نماید ولی در عین حال از نمونه های مشابهش بسیار موفق تر است.

 مشکل راعی و سینمایش به نظر می رسد توجه نکردن به گیشه و فروش باشد. او بی تفاوت به گیشه فیلم خود را می سازد حال آنکه فیلم باید دیده شود و بفروشد تا سرمایه اش بازگردد. به نظر می رسد بعد از یک اکران متوسط تا ضعیف باید منتظر پخش فیلم دوست داشتنی "ترنج" از یکی از شبکه های تلویزیون باشیم.

شب بخیر فرمانده

فیلم دیگری که در سالن جشنواره به نمایش درآمد فیلم "زیباتر از زندگی" به کارگردانی انسیه شاه حسینی بود. طبق معمول ایشان سراغ سوژه های دفاع مقدسی رفته بودند و این بار دوره ای کوتاه از زندگی شهیدحسین علم الهدی را به تصویر کشیدند. مهم ترین نقطه ضعف فیلم انتخاب حامد کمیلی در نقش شهید علم الهدی است که به نظر می رسد با رویکرد گیشه محور انتخاب شده است.

 فیلم سردرگم است و تکلیفش با مخاطب روشن نیست. مشخص نیست مخاطب قرار است از دیدن فیلم به چه کشف و شهودی نائل شود. اتفاقات حول شخصیت شهید علم الهدی نیز بسیار ضعیف پرداخته شده اند. هرچند خانم شاه حسینی زحمات بسیاری برای سینمای دفاع مقدس کشیده اند ولی ای کاش سوژه ی بکر و جذابی چون زندگی شهید علم الهدی را با این اثر ضعیف تلف نمی کردند.


هیس! شام آخر...

آخرین سانس جشنواره سی و یکم فیلم فجر از قضا شلوغ ترین سانس جشنواره بود؛ به طوری که همزمان با سالن اصلی جشنواره در برج میلاد، دو سالن کوچک در برج میلاد نیز فیلم جدید پوران درخشنده را برای اهالی رسانه نمایش دادند. "هیس دخترها فریاد نمی زنند" یک ملودرام تلخ اجتماعی بود که با تحقیقات فراوان ساخته شده است. قصه ی تکان دهنده ای دارد که از ابتدا تلخی اش گریبان مخاطب را می گیرد و تا نزدیکی های پایان فیلم رهایش نمی کند اما به یکباره در سکانس های پایانی فیلم با یک تعلیق کهنه و کلیشه ای که دیگر مخاطب فریبش را نمی خورد مواجه می شویم و همین مسئله مخاطب را پس می زند تا او دیگر فیلم را با درگیری کامل مشاهده نکند. با تمام این تفاسیر فیلم جدید خانم درخشنده فیلمی درخشان و قابل احترام است و می تواند بهترین اثر این کارگردان لقب بگیرد.

 فیلمی که در آرای مردمی نیز بین دو اثر برگزیده مخاطبان امسال بوده است. درخشنده در نشست خبری فیلمش هدف از ساخت آن را هشداری اجتماعی دانست و گفت: برای نسل آینده احساس خطر می کنم. خانواده ها نباید این هشدار را دست کم بگیرند. فیلم خانم درخشنده حواشی فراوانی را از گذشته با خود همراه داشته است به گونه ای که ظاهرا سکانس پایانی فیلم دستخوش تغییراتی شده است و وضعیت فیلم برای اکران عمومی مشخص نیست.


سانس آخر جشنواره بی شک شلوغ ترین سانس جشنواره امسال بود، عده ای از اعضای انجمن منتقدان به نشانه ی اعتراض به نبود جا در سالن و حضور بیش ازحد افراد غیرسینمایی در کاخ جشنواره روی سن نشستند و فیلم را دیدند که صحنه ی عجیب و درعین حال تاسف آمیزی را ایجاد کرد.

نامزدهای بخش مسابقه سینمای ایران

نامزد های نهایی مسابقه اصلی سینمای ایران از سوی ستاد خبری جشنواره اعلام شد. داوران بخش سینمای ایران: بهروز افخمی – داود میرباقری- رسول صدرعاملی – ضیاء الدین دری – مصطفی شایسته – مهدی فخیم زاده – جمال شورجه

فیلم سینمایی استرداد با 14 نامزدی در راس و پس از آن دهلیز و دربند با 10 نامزدی در رده های بعد قرار دارند.


* جلوه‌های ویژه میدانی

محسن روزبهانی (استرداد)

عباس شوقی (جیب‌بر خیابان جنوبی)

آرش آقابیک (دهلیز)

محسن روزبهانی (زیباتر از زندگی)

رضا ترکمان (عقاب صحرا)

اصغر پورهاجریان (گناهکاران)


* جلوه‌های ویژه بصری

مجید شوندی (استرداد)

امیر سحرخیز (ترنج)

محراب مشهدبان (دهلیز)

بهنام خاکسار (عقاب صحرا)

پیام نبوتی (فرزند چهارم)


* صداگذاری

محمدرضا دلپاک (استرداد)

محمدرضا دلپاک (برلین منفی 7)

ایرج شهزادی (جیب‌بر خیابان جنوبی)

فرامرز ابوالصدق (دربند)

مهران ملکوتی (گناهکاران)


* صدابرداری

حسن زاهدی (استرداد)

منصور شهبازی (دربند)

وحید مقدسی (دهلیز)

نجفی / دانشمند (قاعده تصادف)

بهمن حیدری (گناهکاران)


* طراحی صحنه و لباس

ایرج رامین‌فر (استرداد)

آتوسا قلمفرسایی (حوض نقاشی)

ایرج رامین فر (خسته نباشید)

کیوان مقدم (دربند)

مجید میرفخرایی (رسوایی)


* چهره‌پردازی

سعید ملکان (آسمان زرد کم‌عمق)

محسن بابایی (استرداد)

فاطمه و زهرا کمالی (دهلیز)

امیر اسکندری (رسوایی)

مسعود ولدبیگی (عقاب صحرا)


* تدوین

بهرام دهقان (آسمان زرد کم‌عمق)

بهرام دهقان (استرداد)

مصطفی خرقه‌پوش (برلین منفی 7)

محمدرضا و میثم مویینی (جیب‌بر خیابان جنوبی)

حمیدرضا قربانی (دهلیز)


* موسیقی

ستار اورکی (استرداد)

حامد ثابت (برلین منفی 7)

آرمان موسی‌پور (خاک و مرجان)

فریدون شهبازیان (فرزند چهارم)

کارن همایونفر (هیس دخترها فریاد نمی‌زنند)


* فیلمبرداری

پیمان شادمانفر (آسمان زرد کم‌عمق)

محمود کلاری (استرداد)

فرشاد محمدی (برلین منفی 7)

هومن بهمنش (دربند)

محمد آلادپوش (حوض نقاشی)

تورج منصوری (عقاب صحرا)


* بهترین بازیگر نقش مکمل زن

پگاه آهنگرانی(دربند)

ندا جبرائیلی (قاعده تصادف)

زهرا داود نژاد(کلاس هنرپیشگی)

مریلا زارعی (هیس دخترها فریاد نمی زنند)

شقایق فراهانی (گناهکاران)


* بهترین بازیگر نقش مکمل مرد

رامبد جوان (گناهکاران)

مسعود رایگان (برلین منفی 7)

یدالله شادمانی(خسته نباشید)

محمدرضا شریفی نیا(رسوایی)

بهرنگ علوی(دربند)

فرهاد قائمیان(استرداد)


* بهترین بازیگر نقش اول زن

نازنین بیاتی(دربند)

هانیه توسلی (دهلیز)

نگار جواهریان (حوض نقاشی)

الهام حمیدی(گهواره ای برای مادر)

ترانه علیدوستی (آسمان زرد کم عمق)


* بهترین بازیگر نقش اول مرد

مهران احمدی (روز روشن)

امیر جعفری (قاعده تصادف)

اکبر عبدی (رسوایی)

رضا عطاران (دهلیز)

حمید فرخ‌نژاد (استرداد)


* فیلمنامه

رضازاده / طالب زاده (استرداد)

پرویز شهبازی (دربند)

علی اصغری (دهلیز)

بهنام بهزادی (قاعده تصادف)

محمدسام قریبیان (گناهکاران)


* کارگردانی

علی غفاری (استرداد)

پرویز شهبازی (دربند)

بهروز شعیبی (دهلیز)

بهنام بهزادی (قاعده تصادف)

علیرضا داودنژاد (کلاس هنرپیشگی)


* بهترین فیلم

محسن آقاعلی‌اکبری/ بنیاد (استرداد)

پورشریف/ موسسه (برلین منفی 7)

سمواتی/ بنیاد (دربند)

محمود رضوی مجد (دهلیز)

فرامرز قریبیان (گناهکاران)