زومیت - از زمان قدیم تا کنون بشر برای تنوع بخشیدن به البسه و سایر وسایل مورد نیاز خود از رنگ استفاده کرده است. شاید آشناترین نمونه برای ما رنگهای گیاهی همچون روناس، پوست گردو و....باشند که در رنگرزی الیاف قالی، قالیچه و فرشهای ایرانی به کار میروند. ولی در مقیاس صنعتی این کار به دلیل استفاده از مواد شیمیایی فرایندی بعضا خطرناک میباشد. هم اکنون دانشمندان روشی را برای کاهش سموم به کار رفته در این روش ابداع کردند که با هم آن را مورد بررسی قرار میدهیم.
همچون دیگر الیاف ابریشم نیز در فرایندی موسوم به رنگرزی رنگ میشود. متاسفانه عملیات رنگرزی در محیطی سمی صورت میگیرد. اما اکنون دانشمندان آزمایشگاه ملی شیمی در کشور هندوستان که در حال کار روی طرحی جایگزین بودند به موفقیتهایی در این زمینه دست یافتهاند.
در این روش در واقع کرمهای ابریشم را با رنگ تغذیه میکنند که به نوعی فرآیند رنگرزی پیش از تولید این الیاف به حساب میآید. دانشمندان از 7رنگ متفاوت از خانواده رنگی موسوم به آزو) Azo Dye ( استفاده میکنند که در کارخانجات نساجی و نیز صنایع غذایی استفاده شده و کاملا بی ضرر است. این رنگ روی برگهای توت اسپری شده و یا برگها را درون آن غوطه ور میسازند. پس از انجام این کار این برگها به مصرف خوراک کرمهای ابریشم میرسد. پس از گذشت 7 روز رنگ اثر خود را گذاشته و به الیاف نفوذ کرده در نتیجه کار رنگرزی به پایان رسیده است. این رنگها کوچکترین تاثیر منفی در سلامت کرمهای ابریشم ندارند.
البته این اولین بار نیست که تکنیکی برای رنگرزی ابریشم پیش از تولید صورت گرفته ولی رنگ به کار برده شده در روش قبلی هزینهبر بوده و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه محسوب نمیشد. در مقام مقایسه، خانواده رنگی Azo بسیار ارزانتر میباشند.