پر هزینه‌ترین ماموریت‌ها و برنامه‌های فضایی

عصرایران؛ محمد مهدی حیدرپور - کره زمین تنها مکانی در عالم محسوب می شود که حیات و زندگی در آن جریان دارد. اما علاقه انسان به کشف ناشناخته ها و برقراری ارتباط با حیات فرازمینی همواره انگیزه خوبی برای شکل گیری پروژه های فضایی بوده است. پیشرفت فناوری کمک بسیاری به تحقق برنامه های فضایی دانشمندان کرده اما باید به این نکته نیز توجه داشت که علوم فضایی و کشف دنیاهای ناشناخته جریانی با هزینه های سنگین محسوب می شود. در ادامه با برخی از پر هزینه‌ترین ماموریت ها و برنامه های فضایی بیشتر آشنا می شویم.

افق های جدید - برآورد هزینه: 650 میلیون دلار

کاوشگر فضایی افق های جدید در ژانویه 2006 سفر خود به سوی پلوتو را آغاز کرد و انتظار می رود در ژوییه 2015 به مقصد اولیه خود برسد. بر همین اساس، یکی از مهم‌ترین رویدادهای سال در زمینه ستاره شناسی شکل می گیرد. این کاوشگر سفر خود را در کمربند کوییپر و فضای خارج از منظومه شمسی انجام می دهد.

ماون - برآورد هزینه: 671 میلیون دلار

ماون (MAVEN) یکی از چندین فضاپیمایی است که بر مریخ نظارت دارند و از سپتامبر 2014 در مدار قرار دارد. این فضاپیما پس از سفری 10 ماهه و طی مسافت 442 میلیون مایل در مدار قرار گرفته و وظیفه انجام پژوهش درباره اتمسفر سیاره سرخ را بر عهده دارد.

رصدخانه فضایی گایا - برآورد هزینه: 1 میلیارد دلار

رضدخانه فضایی گایا به آژانس فضایی اروپا تعلق دارد و طی ماموریت پنج ساله خود - از دسامبر 2013 آغاز شده است - دقیق‌ترین سرشماری از کهکشان راه شیری که تاکنون صورت گرفته را انجام می دهد. بر همین اساس، کاتالوگی درباره حدود یک میلیارد شی، به طور عمده ستارگان، و همچنین سیارات فراخورشیدی، کوازارهای دور و سیارک ها و ستاره های دنباله دار نزدیک شکل خواهد گرفت. انتظار می رود داده های جمع آوری شده بینشی جدید درباره گذشته، حال و آینده کهکشان ما را شکل دهد.

روزتا و فیلای - برآورد هزینه: 1.1 میلیارد دلار

روزتا که توسط آژانس فضایی اروپا طراحی شده یکی از جذاب‌ترین ماموریت های فضایی در سال های اخیر محسوب می شود. در آگوست 2014، روزتا به نخستین کاوشگر فضایی مبدل شد که دور یک ستاره دنباله دار گردش می کند. این برنامه فضایی با فرود کاوشگری کوچک به نام فیلای روی سطح ستاره دنباله دار از جذابیت بیشتری برخوردار شد. اگرچه فیلای فرود راحتی را تجربه نکرد و پس از چند روز به واسطه کمبود نیرو در حالت خاموش قرار گرفت اما ستاره شناسان امیدوارند این کاوشگر بار دیگر در فصل تابستان به ماموریت خود ادامه دهد.

جونو - برآورد هزینه: 1.1 میلیارد دلار

به عنوان بخشی از برنامه "مرزهای جدید"، جونو جدیدترین فضاپیمایی ارسال شده توسط ناسا به سوی مشتری، بزرگترین سیاره منظومه شمسی است. جونو سفر خود را در آگوست 2011 آغاز کرد و در ژوییه 2016 به مقصد خود خواهد رسید. جونو نخستین فضاپیمای ارسالی به سوی مشتری است که نیروی آن توسط پلوتونیوم تامین نمی شود و از پنل های خورشیدی برای این کار استفاده می کند.

رصدخانه فضایی هرشل - برآورد هزینه: 1.4 میلیارد دلار

رصدخانه فضایی هرشل توسط آژانس فضایی اروپا توسعه داده شده و بزرگترین تلسکوپ فروسرخی بود که تاکنون به فضا پرتاب شده است. این رصدخانه فضایی به افتخار "سر ویلیام هرشل"، ستاره شناس و کاشف طیف فروسرخ و سیاره اورانوس نامگذاری شده و دارای بزرگترین آینه ای بود که تاکنون به فضا ارسال شده است. با اتمام مایع خنک کننده در اواخر آوریل 2013، ماموریت هرشل نیز به پایان رسید.

گالیله - برآورد هزینه: 1.6 میلیارد دلار

گالیله سفر خود به سوی بزرگترین سیاره منظومه شمسی را در سال 1989 آغاز کرد و نخستین فضاپیمایی نام گرفت که در دسامبر 1995 گردش به دور مشتری را آغاز کرد. اطلاعات مهمی درباره قمرهای مشتری که یکی از آنها به نام "اروپا" دارای اقیانوس هایی از آب زیر پوسته یخی خود است توسط گالیه جمع آوری شدند. اروپا به عنوان یکی از نامزدهای میزبانی از حیات در سیاره های دیگر محسوب می شود. پس از هشت سال گردش به دور مشتری، با ارسال گالیله به اتمسفر این سیاره نابود شد تا قمرهای آن توسط میکروارگانیزم هایی که ممکن بود از زمین همراه این فضاپیما باشند، آلوده نشوند.

طیف سنج مغناطیسی آلفا - برآورد هزینه: 2 میلیارد دلار

طیف سنج مغناطیسی آلفا یکی از پیشرفته‌ترین تجهیزاتی بود که به مدار اطراف ایستگاه فضایی بین المللی ارسال شده است. این طیف سنج برای شناسایی ضدماده و جستجوی نشانه های که می توانند به شناخت بهتر از ماده تاریک کمک کنند، طراحی شده بود.

تلسکوپ فضایی هابل - برآورد هزینه: 2.5 میلیاد دلار

این تلسکوپ به افتخار "ادوین هابل"، یکی از بزرگترین ستاره شناسان قرن بیستم، نامگذاری شد و شروع امیدوارکننده ای به واسطه اشکالی که کیفیت تصاویر را تحت تاثیر قرار می داد، نداشت. این اشکال کوچک و چند میکرونی برای اختلال در فعالیت چنین تجهیزات حساسی به اندازه کافی بزرگ بود و ناسا برای برطرف کردن آن راهی جز ارسال فضانوردان به تلسکوپ فضایی هابل نداشت. پس از رفع اشکال و طی دو دهه گذشته تلسکوپ فضایی هابل تصاویر فوق العاده زیبایی از عالم را ثبت کرده است.

کاوشگر کنجکاوی - برآورد هزینه: 2.5 میلیارد دلار

کنجکاوی پیشرفته‌ترین کاوشگری است که تاکنون از سیاره مریخ بازدید کرده است. این کاوشگر برای مطالعه آب و هوا و زمین شناسی سیاره سرخ طراحی شده و هدف از ارسال آن پاسخ به این پرسش ها بود که آیا مریخ مکانی مناسب برای زندگی است؟ و اگر این گونه نیست آیا در گذشته مکان مناسبی بوده است؟ تاکنون، پاسخ پرسش نخست به نظر منفی بوده در شرایطی که پاسخ پرسش دوم بی نتیجه مانده است.

کاسینی-هوینگس - برآورد هزینه: 3.26 میلیارد دلار

ماموریت کاسینی-هیوگنس که به افتخار ستاره شناسان ایتالیایی و هلندی "جیووانی کاسینی" و "کریستین هیوگنس" نامگذاری شده بود توسط ناسا در سال 1997 برای اکتشاف زحل، یکی از زیباترین غول های گازی عالم، شکل گرفت. فضاپیمای کاسینی که از سوخت پلوتونیوم استفاده می کرد پس از سفری هفت ساله وارد مدار زحل شد و اطلاعات ارزشمندی را درباره حلقه ها، اتمسفر و اقمار آن ارسال کرده است. در روز کریسمس 2004، کاوشگر هیوگنس از فضاپیمای اصلی جدا شد و روی تیتان یکی از اقمار زحل فرود آمد که نخستین فرود روی شی فراتر از مریخ بود.

ایستگاه فضایی میر - برآورد هزینه: 4.2 میلیارد دلار

ایستگاه فضایی میر (در زبان روسی به معنای صلح) یکی از بزرگترین دستاوردهای برنامه فضایی شوروی سابق است. میر در سال 1986 پرتاب شد و نخستین ایستگاه فضایی ماژولار بود. رکوردهایی شامل بزرگترین شی مصنوعی در فضا، طولانی‌ترین حضور انسان در فضا و طولانی‌ترین پرواز فضایی تک نفره در آن زمان به ایستگاه فضایی میر اختصاص یافتند. مورد آخر همچنان پابرجا است.

برنامه فضایی آپولو - برآورد هزینه: 110 میلیارد دلار

برنامه فضایی آپولو در سال های 1960 آغاز شد و در ژوییه 1969 "نیل آرمسترانگ" و "باز الدرین" فضانوردان آپولو 11 نخستین افرادی بودند که بر سطح کره ماه قدم گذاشتند. طی ماموریت های آپولو 24 نفر به سوی ماه پرواز کردند (12 نفر بر سطح آن قرار گرفتند) و همچنان یکی از جاه طلبانه‌ترین سفرهای فضایی انجام شده تاکنون هستند.

ایستگاه فضایی بین المللی - برآورد هزینه: 150 میلیارد دلار

ایستگاه فضایی بین المللی نه تنها یک شاهکار مهندسی بلکه نشانه ای از نتایجی است که همکاری افرادی از کشورهای مختلف می تواند به همراه داشته باشد. ایستگاه فضایی بین اللملی بزرگتر از یک زمین فوتبال است و بزرگترین شی مصنوعی در فضا محسوب می شود. این ایستگاه شرایطی منحصر به فرد برای انجام آزمایش های علمی و همچنین مطالعه آثار حضور بلند مدت در فضا بر انسان را فراهم می کند.

برنامه شاتل فضایی - برآورد هزینه: 209 میلیارد دلار

برنامه شاتل فضایی در سال های 1970 توسعه یافت و نخستین فضاپیمای مداری طراحی شده برای استفاده مجدد بود. شاتل فضایی از یک مخزن خارجی، دو بوستر خارجی و وسیله مدارگرد که یکی از شناخته شده‌ترین ماشین آلات تولید شده تا به امروز است، تشکیل می شد. طی برنامه شاتل فضایی پنج مدارگرد شامل آتلانتیس، ایندور، دیسکاوری، چلنجر و کلمبیا ساخته شدند. متاسفانه دو مدارگرد آخر طی ماموریت های خود منفجر شدند.

برای خواندن مطالب بیشتر در زمینه علم و فناوری به اینجا مراجعه کنید. 

تماشاخانه

قسمت سوم : از کشف نوشیدنی‌های تند رومی‌ها تا قدیمی‌ترین طلسم‌ها در دانمارک (فیلم)

داستان طلسم عجیبی که در آن هفت گربه مرده یک تیم آرژانتینی را بیچاره کرد / ماجرای نفرین هفت گربه چه بود؟ (فیلم)

فیلم های دیگر