رم یا همان Random Access Memory که بعضا از آن با لفظ حافظه نیز یاد میشود یکی از مهمترین قسمتهای رایانه به شمار میآید. یکی از اصلیترین پرسشها در میان کاربران رایانههای شخصی آن است که به چه میزان رم نیاز داریم. رایانهها و دستگاههای مشابه جدید در حال حاضر از میزان رمی از ۲ تا ۱۶ گیگابایت و حتی بیشتر بهره میبرند.
انتخاب میزان رمی که مناسب شما باشد به دو فاکتور بستگی دارد. یکی اینکه چه کاربردی از رایانه خود خواستارید و مسئله دیگر اینکه قصد دارید چه میزان هزینه کنید. در ادامه به بررسی جزئیتر این فاکتورها خواهیم پرداخت. این مطلب با تمرکز بر روی رایانههای مجهز به سیستمعاملهای رومیزی مانند ویندوز، مک، لینوکس یا کروم نگاشته شده است.
در میان عوام بعضا استفاده از واژه ” حافظه” یادآور دیسک سخت مکانیکی و یا دیسک حالت جامد است. حتی برخی اوقات شرکتهای سازنده و یا فروشندگان نیز دو واژه رم و حافظه ذخیرهسازی را باهم جابجا میکنند. بهمنظور توضیح بهتر این دو واژه از مثالی مشهود یعنی میز کار استفاده میکنیم.
حافظه رم مانند فضای روی میز است. هرچقدر فضای روی میز شما بزرگتر باشد مطمئنا فضای بیشتری هم برای گذاشتن کاغذ و دیگر وسایل مورد نیاز برای خواندن خواهید داشت. دیسک سخت یا همان فضای ذخیرهسازی نیز مانند کشوهای زیری میز است که میتوانید کاغذهایی که در حال حاضر از آنها استفاده نمیکنید را در آنها نگه دارید.
هرچه میزان حافظه رم سیستم باشد، برنامههای بیشتری بهطور همزمان توسط آن قابل اجرا خواهند بود. البته رم تنها فاکتور مشخصکننده این موضوع نبوده و از نظر تئوریک میتوانید با داشتن مقدار رم کم، دهها برنامه را بهطور همزمان باز کنید اما این عمل باعث کاهش شدید سرعت سیستم شما خواهد شد.
مجددا به مثال میز بازگردیم. در صورتی که کاغذهای زیادی بر روی میز داشته باشید مطمئنا دچار سردرگمی خواهید شد و روند کاری شما بهمنظور یافتن کاغذی خاص در یک زمان مشخص با وقفه روبرو خواهد شد. از سوی دیگر مرتبا مجبور خواهید شد به سراغ کشوهای میز بروید تا آنچه از کاغذها نیاز ندارید را داخل آن بگذارید و کاغذهای مورد نیاز را مجددا از آنها خارج کنید.
رایانهای که از میزان رم بیشتری بهره میبرد بهویژه در مواقع اجرای چندین برنامه بهطور همزمان، میتواند عملکرد بهتری داشته باشد اما حافظه بیشتر عملا به منزله افزایش سرعت پردازش نخواهد بود. تنها یک پردازنده سریعتر میتواند این عمل پردازش را در مدت زمان کمتر به سرانجام برساند. از سوی دیگر افزایش رم نمیتواند میزان فایلها یا برنامههایی که میتوانید بر روی رایانه خود داشته باشید را افزایش دهد و بدین منظور مجبور به استفاده از کشوهای میز یا همان دیسک سخت و یا دیسک حالت جامد خواهید بود.
از سوی دیگر رم استاندارد و معمول را نباید با واژهای مانند حافظه گرافیکی که در واقع به کارتهای ویدئویی رایانهها مربوط است اشتباه گرفت. بازیهای سهبعدی با مشخصههای بالا به حافظه گرافیکی که معمولا با عبارتی مانند GDDR3 یا اصطلاحی مشابه توصیف میشود وابسته هستند. این در حالی است که حافظه رم معمولی بهواسطه استفاده از عباراتی مانند RAM با DDR3/4 توصیف میشود.
نیاز به رم بیشتر در رایانههای شخصی در درجه اول بهمنظور اجرای بهینه سیستمعامل و در درجه بعدی بهمنظور کارایی روانتر مرورگر احساس میشود. روش خاصی برای کاهش استفاده سیستمعاملهایی مانند ویندوز و مک از رم وجود ندارد اما استفاده از رم بیشتر در رایانه شما بدان معناست که میتوانید سربرگهای بیشتری در مرورگرهایی مانند کروم، فایرفاکس و یا اینترنت اکسپلورر بازکنید. از سوی دیگر برخی وبسایتها از میزان رم بیشتری استفاده میکنند. یک سایت خبری با متنهای ساده استفاده کمی از رم دارد اما وبسایتهایی مانند جیمیل یا سرویسهایی مانند نتفلیکس به میزان رم بیشتری نیاز دارند.
دیگر برنامههای موجود هر یک به میزان رم مشخصی نیاز دارند. برنامههای ویژه گفتگوی نوشتاری یا بازی مانند Minesweeper تقریبا از هیچ مقدار رمی استفاده نمیکنند اما صفحات گسترده سنگین اکسل یا پروژههای سنگین فتوشاب ممکن است به چیزی بیش از یک گیگابایت رم نیاز داشته باشند. بازیهای جدید سهبعدی ممکن است به میزان رمی از سه تا چهار گیگابایت و یا حتی بیشتر نیاز داشته باشند.
این توضیحات بدان معناست که نیاز شما به رم کاملا وابسته به برنامههایی است که از آنها استفاده میکنید. بهعنوان مثال در صورتی که از دو رایانه شخصی مجهز به ویندوز استفاده میکنید که یکی از آنها دو گیگابایت رم و دیگری شانزده گیگابایت رم داشته باشد و دیگر مشخصههای آنها کاملا یکسان باشند، در صورتی که هیچ برنامهای باز نباشد شرایط و عملکرد هر دو دستگاه یکسان خواهد بود اما با بازکردن یک فایل اکسل سنگین مشاهده خواهید کرد که عملکرد رایانه مجهز به میزان رم بیشتر کاملا برتر خواهد بود.
اکثر تبلتهای ویندوزی از میزان رمی بین دو تا چهار گیگابایت بهرهمند هستند. این میزان رم برای انجام وظایف سبک محوله کافی است. بازکردن چند سربرگ در مرورگر، بازکردن ایمیلها و مشاهده یک ویدئو در آن واحد، از جمله کارهایی است که میتوان با خیال راحت بر روی این تبلتهای ویندوزی انجام داد اما بهرهگیری از قابلیت اجرای همزمان چندین برنامه بر روی این تبلتها مطمئنا شما را نا امید خواهد کرد زیرا اکثر تبلتهای ویندوزی اینچنینی برای انجام کارهای سبک طراحی شدهاند.
تبلتهای ویندوزی گرانقیمتتر ( اکثرا آنهایی که از پردازنده Core i3 یا بهتر بهره میبرند) شباهتهای بیشتری با لپتاپها دارند و تنها از صفحهکلید بیبهرهاند. در این دستگاهها سعی کنید تا حد امکان از میزان رم بیشتری استفاده کنید. بهعنوان مثال تبلت سرفیس پرو مایکروسافت میتواند از میزان رمی تا هشت گیگابایت بهرهمند شود. در صورتی که از تبلت خود بهمنظور انجام کارهای روزانه و یا وبگردی سنگین استفاده میکنید مطمئنا این ارتقای سختافزاری برای شما سودمند خواهد بود.
لپتاپهای جدید از میزان رمی با شروع از دو گیگابایت ( بهویژه برای دستگاههایی با قیمت پایین و البته کرومبوکها) تا رمی به میزان هشت گیگابایت بهره میبرند و برخی مدلهای گرانقیمتتر از میزان رمی از ۱۲ تا ۱۶ گیگابایت بهره میبرند. سیستمهای سطح پایین موجود در این قسمت مناسب وبگردی سبک، ایمیل، ویدئو و البته اجرای بازیهای معمولی و سطح پایین هستند. چهار گیگابایت رم، حد پایینی است که پیشنهاد میکنیم بهمنظور بهرهگیری بهینه از ویندوز یا مک از آن استفاده کنید. در واقع این مقدار رم، ایجاد تعادل میان توانایی، عملکرد و البته قیمت است.
در صورتی که مجبورید چندین سربرگ را در مرورگر بهطور همزمان باز کنید و یا نیاز به اجرای کارهایی مانند ویرایش تصاویر با رزولوشن بالا دارید سعی کنید این مقدار را به هشت گیگابایت برسانید.
تغییر انتخاب لپتاپ مورد نظر برای خرید از گزینه چهار گیگابایتی به هشت گیگابایت چیزی در حدود ۱۰۰ دلار برای شما هزینه خواهد داشت اما در صورتی که بخواهید این تغییر را با افزایش میزان فضای ذخیرهسازی و البته بهبود پردازنده همراه کنید باید هزینه بیشتری پرداخت کنید. دوازده گیگابایت رم و یا مقدار بیشتر رم، گزینههایی ایدهآل برای لپتاپهایی هستند که بهعنوان جایگزینی برای رایانههای رومیزی بهحساب میآیند و معمولا در مدلهای با قیمت بالاتر مورد استفاده قرار میگیرند.
رایانههای رومیزی و البته دستگاههای چند کاربره مجتمع تشابهات زیادی با لپتاپها دارند و از همین رو این دستگاهها نیز ممکن است به رمی با ظرفیت ۲ گیگابایت تجهیز شده باشند اما چهار گیگابایت رم، حداقل میزانی است که میتوانید برای این نوع رایانهها بر روی آن حساب کنید.
حافظه رم برای رایانههای رومیزی در مقایسه با رم استفاده شده برای تبلتها و لپتاپها قیمت پایینتری داشته و از همین رو یافتن رایانههایی با میزان رم بیشتر و البته قیمت پایینتر در مقایسه با لپتاپهایی با این قابلیت، کار سادهتری خواهد بود. هشت گیگابایت حد وسطی است که میتوانید کاملا به آن تکیه کنید. در صورتی که میخواهید بهمنظور اجرای برنامههای سنگین، بازکردن سربرگهای متعدد در مرورگر، اعمال تغییرات بر روی مستندات آفیس و یا استفادههایی اینچنینی از رایانه رومیزی خود بهره ببرید بهتر است به فکر استفاده از ۱۲ یا ۱۶ گیگابایت رم باشید. در حال حاضر رایانههای رومیزی گرانقیمت میتوانند میزان رمی تا ۶۴ گیگابایت یا بیشتر را نیز پشتیبانی کنند و بهطور کلی در این قسمت محدودیت خاصی وجود ندارد. اکثر کاربران از رمی بیشتر از شانزده گیگابایت استفاده خاصی نمیکنند اما برنامههای سطح بالا مانند آنچه در زمینه مدلسازی سهبعدی یا ویرایش تصاویر ویدئویی ۴K مورد استفاده قرار میگیرند ممکن است از میزان بیشتر رم بهره بالاتری ببرند.
بهطور کلی میزان دو گیگابایت رم را میتوان بهعنوان کمینه حافظه مورد نیاز مشخص کرد که البته بهمنظور استفاده در تبلتها، لپتاپها و کرومبوکهای سطح پایین مناسب است. چهارگیگابایت رم، میزان مینیمم قابل اتکا بهمنظور استفاده بر روی رایانههای مجهز به ویندوز یا مک است و هشت گیگابایت خیال شما را کاملا راحت خواهد کرد. هرمقدار رم بیش از این میزان، در واقع تنها نیاز کاربران حرفهای و آنهایی که استفادهای خاص از دستگاه دارند را برآورده خواهد کرد.
مدنظر داشته باشید که عملکرد رم مانند پردازنده نیست که سرعت برنامههای شما را بالا ببرد، به عبارت دیگر نصب شانزده گیگابایت رم در صورتی که شما تنها از هشت گیگابایت از این رم استفاده کنید، بیثمر خواهد بود. بهطور کلی همواره باید نیازهای خود را کاملا مدنظر قراردهید تا رایانه شما با کاهش کارایی روبرو نشده و شما نیز هزینه اضافی متحمل نشوید.
منبع: فارنت