جواد نوروزبیگی (تهیهکننده) در شرق نوشت: سیستم «وی او دی» اتفاقی است که شاید در کشور ما پدیده نوظهوری تلقی میشود، اما این سیستم مدلی است که سالهاست در بسیاری از کشورها اجرا شده است. به این صورت که مردم آنلاین فیلم یا سریالهای مورد علاقهشان را تماشا میکنند و همهچیز هدفمندتر و بهتر پیش میرود.
مدتی است صحبت از فراگیری این سیستم در داخل ایران نیز مطرح شده که به نظرم اتفاق بسیار خوبی است و نیازمند حمایتهای بیشتر برای استفاده بهتر از آن هستیم. به گمان من با گستردهشدن این سیستم، قاچاق فیلم دیگر معنی و مفهوم حالحاضر را پیدا نمیکند و درصد اندکی باقی میمانند که از طریق «سیدی» یا «دیویدی» فیلمها را تماشا میکنند. این در صورتی است که با معرفی بهتر و استفاده از «ویاودی» با مبلغی بسیار پایینتر و با کیفیت بهتر میتوان به همه فیلمها و سریالها دسترسی داشت.
بدون شک سیستم «ویاودی» تأثیرش را در فرهنگ تصویری ما، بهویژه شبکه نمایش خانگی که مدتی است به سمت عرضه محصولات مختلف رفته است و بهنوعی میان مردم شناخته شده و به پویایی رسیده است، میگذارد. مدتزمان کوتاهی از اکران فیلم «سلام بمبئی» میگذرد، اما در همین مدت درخواستهای بسیاری از شرکتهایی که فیلمها را به صورت «ویاودی» عرضه میکنند، داشتم. زمانی که تعداد این شرکتها به حد درخورتوجهی برسد و بهنوعی مردم با چنین سیستمی آشنا شوند قطعا قاچاق کالا کماثر خواهد شد. متأسفانه قاچاق فیلم در ایران بسیار بالاست و این اتفاق در سالهای اخیر بیشترین ضربه را به اهالی سینما و صاحبان آثار زده است، اینکه به محض ورود فیلم به شبکه نمایش خانگی فیلم قاچاق میشود و حتی گاهی زمانی که فیلم هنوز در اکران است با چنین اتفاقی مواجه میشویم، بسیار تأسفبرانگیز است و در شرایط اقتصادی سینمای ما به هیچوجه نمیتوان ضررهایی که قاچاق فیلم متوجه صاحبان آثار میکند را جبران کرد.
پس در این شرایط طبیعی است بسیاری از تهیهکنندگان مثل من از گستردهشدن سیستم «ویاودی» خوشحال باشیم که دستکم از قاچاق بیرویه فیلمهای سینمایی جلوگیری خواهد شد و از طرف دیگر مخاطبان نیز با هزینهای کمتر و کیفیت بالا و البته قانونی و شرعی فیلمهای دلخواهشان را میبینند. از سال گذشته تا همین مدت فیلمهای زیادی که در اکران سینماها بوده است به شبکه نمایش خانگی آمده و قاچاق فیلم باعث شده تا فروش چندانی در شبکه نمایش خانگی نداشته باشد. همانطور که میبینید به فاصله چند ساعت از عرضه فیلم در شبکه نمایش خانگی، فیلمها از بسیاری از شبکههای ماهوارهای پخش و بارها و بارها بازپخش میشود و در این شرایط نمیتوان حتی نگاهی به درآمدزایی شبکه نمایش خانگی برای فیلمها داشت. «ملبورن» و «بهمن» دو فیلمی بود که تهیهکنندگی آنها را بر عهده داشتم و بعد از اکران در سینماها به شبکه نمایش خانگی آمد و با همین اتفاق یعنی قاچاق مواجه شد و ضررهای زیادی به فروش فیلم زد.
اساسا شکایتهایی که به منظور قاچاق فیلم هم صورت میگیرد بیتأثیر است و عملا نمیتوان انتظار داشت از راه شکایت در مقابل قاچاقچیان آثار ایستاد. اما طبعا گستردهشدن سیستم «ویاودی» از آن دست اتفاقی است که بسیاری از تهیهکنندگان سینما از آن استقبال میکنند و امیدواریم خیلی زود گستردهتر شود و جایش را در ایران بازتر کند تا از این طریق بتوان محصولات بهتری تولید کرد. ایجاد سایتهای فراوانی که بهصورت غیرقانونی فعالیت میکنند، روزبهروز بیشتر میشود و برخی از آنها در داخل کشور فعالیت میکنند و برخی دیگر خارج از ایران هستند و بهسختی میتوان مقابل چنین سایتهایی که قاچاق کالاهای فرهنگی را انجام میدهند، ایستاد. سالهاست همه ما به فرهنگسازی در مقابل قاچاق کالا اشاره میکنیم و هر کدام از اهالی سینما به نوبه خود سعی کردهاند تا از طرق مختلف این آگاهی را به مردم دهند که در حد توانشان از کالاهای فرهنگی کشورشان حمایت کنند. با اینکه شاید این فرهنگسازی درصد کمی از مردم را آگاه کرده باشد، اما هنوز هم پیشنهاد من ادامه این فرهنگسازی است که مردم از ضررهای مخربی که قاچاق کالا بر اهالی فرهنگ و هنر میگذارند، آگاه شوند. در این شرایط نمیتوان از ارگان یا نهاد خاصی نیز انتظار داشت مقابل قاچاق کالا بایستد و مقابله کند، آگاهسازی مردم و فرهنگسازی وظیفه همه ارگانها و نهادهایی است که ارتباطی با تولید کالاهای فرهنگی دارند و باید در این زمینه فعالتر باشند.
طبعا میتوان با حمایت بیشتر از گستردهشدن سیستم «ویاودی»، مقابل بسیاری از این اتفاقات ایستاد و شرایط را برای محصولات فرهنگی و جلوگیری از قاچاق آنها فراهم کرد.