کارگاه کلوچه پزی؛ سودآوری بالا و بازگشت سرمایه در کوتاه مدت! با 70 میلیون سرمایه ماهانه 4.5 میلیون درآمد خالص داشته باشید

میلاد مرادی - بسیاری از افراد به پخت انواع شیرینی ها، کیک ها و کلوچه ها علاقمند هستند، علاقه ای که می تواند علاوه بر آنکه کام دیگران را شیرین کند یک درآمد پایدار شیرین را نیز به همراه داشته باشد. کارگاه های کلوچه پزی در سطح شهر رو به گسترش هستند. صاحبان این کارگاه ها انواع کیک ها را در همان کارگاه پخته و به فروش می رسانند.

به سراغ یکی از فعالین این حوزه رفتیم و مصاحبه ای را ترتیب دادیم. افشین خورشیدنیا جوانی است که به این حوزه ورود کرده و صاحب یک کارگاه کلوچه پزی در محدوده دروازه دولت تهران است.

از کارش راضی است و می گوید«یک کارگاه کلوچه پزی محصولات مختلفی را می تواند تولید کند و روال کار به این صورت است که درهمان کارگاه نیز به فروش میرسد و به دست مصرف کننده میرسد. از لحاظ تنوع تولیدی می توان تا 12 محصول مانند کلوچه فومن، کلوچه نارگیلی، شیرمال، فتیر، نان زنجبیلی، نان خرمایی، نان نارگیلی، کیک یزدی، انواع مدل پیراشکی و برخی چیزهای دیگر تولید کرد. قیمت هر کدام از اینها نیز متفاوت هست. به عنوان مثال به طور متوسط کلوچه فومن 500، انواع پیراشکی بین 1500 تا 2500 و بقیه انواع نان ها 1000 تومان است.

 مواد اولیه اساسی برای این کار آرد، شکر، روغن، دارچین، نارگیل و زنجفیل،خمیر خرما، وانیل، هل و برخی اقلام دیگر است و قیمت مواد اولیه بسته به کیفیت میتواند متفاوت باشد اما به طور معمول یک کیلو دارچین به عمده 13000 هزار توامن و نیم کیلو وانیل 4000 توامن است و از جاهای مختلفی از جمله بازار تهران می توان تهیه کرد.

نکته ای که در مورد مواد اولیه وجود دارد این است که قیمت برخی از آنها مانند آرد، شکر و روغن در چند سال اخیر  بسیار افزایش یافته است. لذا هر چه بتوان که مواد اولیه را با کیفیت مناسب و قیمت مناسب تهیه نمود، می تواند در میزان سودهی تاثیر زیادی داشته باشد. بهتر است تمام مواد اولیه را از عمده فروشی ها خرید.»

پیدا کردن مکان مناسب، برگ برنده این کار است

خورشید نیا در مورد مهم ترین نکته برای راه اندازی کارگاه کلوچه پزی می گوید«نکته مهم و اساسی در این کار، پیدا کردن یک مکان مناسب و پر رفت و آمد برای فروش بیشتر است چون در مکان ها و خیابان های خلوت که جمعیت کمتری رفت و آمد میکنند میزان فروش نیز بسیار کمتر است و بیشتر به این خاطر است، مشتریانی که محصولات کارگاه  کلوچه پزی را خریداری میکنند بیشتر مردم عادی هستند. و از هر قشری و سن و سالی که از جلو مغازه رد می شوند و هوس بوی دارچین و وانیل و کلوچه فومنی می کنند و خرید می کنند.

 به همین خاطر مکان مغازه در بازاریابی و فروش تاثیر بسزایی دارد. از طرف دیگر با توجه به اینکه محصولات در همان کارگاه تولید و به فروش میرسد و اکثر مشتریان تولید و فرایند پخت و پز را مشاهده میکنند، لذا بحث بهداشت و نظافت مغازه و افراد درگیر در کار بسیار مهم است و تاثیر زیادی در جلب مشتری دارد.

یافتن یک مکان مناسب بسیار مهم است و نیاز به جستجو و شناخت بازار دارد. به عنوان مثال نزدیک ایستگاه های مترو، نزدیک دانشگاه ها و مکان های خرید و پر رفت و آمد می تواند گزینه خوبی باشد. برای این کار مغازهای حدود 12 الی 20 متر کافی است و در شهری مانند تهران با توجه به شلوغ بودن مکان مغازه، حداقل 50 میلیون رهن و اجاره ای در حد ماهی 3 میلیون تومان می خواهد. یک کارگاه کلوچه پزی معمولا 2 الی 3 نفر اشتغال زایی ایجاد می کند.

 

یک نفر به عنوان استادکار و بقیه به عنوان فروشنده و کارگر کار میکنند و بسته به میزان و حجم تولید دارد اما حداقل باید دو نفر باشند. دستمزد یک استادکار معمولا بین 2400 الی 3 میلیون تومان است و بقیه بین 1 الی 1500 میلیون دستمزد می گیرند و اگر فرد سرمایه گذار خود بتواند این حرفه را یاد بگیرد و استادی مغازه اش را خود بر عهده بگیرد می تواند در هزینه اش بسیار صرفه جویی کند»

مهم ترین چالش ها

وی می افزاید« این کار در رسته اتحادیه قنادی و شیرینی پزی است و نبود متولی خاص و احساس مسئولیت واقعی در قبال این صنف از مهم ترین چالش هاست. قشر اعظمی از این صنف معمولا دارای جواز معتبر نیستند و آنهایی که جواز گرفته اند برای ده سال پیش است و کلا شرط جواز دادن اتحادیه قنادی به کلوچه پزی، مغازه در حد 40 متر است که این امر کاملا غیراقتصادی و غیرمنطقی است که بخواهی در مکان مناسب و به صرفه در کلان شهر ها مغازه اجاره کرد.

نبود استادکاران ماهر یکی دیگر از چالش های این کار است. ساعت کاری بالا در این زمینه شغلی یکی دیگر از مشکلات است، معمولا ساعت کاری از 6 صبح تا 11 شب است.  از طرف دیگر افزایش قابل توجه برخی مواد اولیه نسبت به چند سال اخیر مانند آرد و شکر باعث بالا رفتن هزینه نهایی محصول شده است این در حالی است که قیمت محصولات جهش چندانی نداشته است.

چالش دیگر این کار فصلی بودن آن است، به طوری که بیشترین درآمد آن مربوط به شش ماهه دوم سال است و در شش ماهه اول سال درآمد به ثلث می رسد. به این خاطر است که در فصول سرد تمایل افراد برای استفاده از کیک و کلوچه و محصولاتی از این دست بیشتر است. هزینه های مربوط به این کار بیشتر شامل هزینه اجاره مغازه، دستمزد استادکار و مواد اولیه است که بیشترین هزینه مربوط به هزینه دستمزد استادکار است. این کار همانند سایر کارها به یک سری وسایل و دستگاه ها نیاز دارد و قیمت دستگاه ها بسته به نو یا دست دوم بودن و همچنین بسته به کیفیت می تواند متفاوت باشد اما معمولا به شرح زیر است:

ردیف	نام دستگاه	حدود قیمت
1	فر مخصوص کلوچه پزی	بین 9 تا 12 میلیون تومان
2	ماشین خمیر	حدود 3 میلیون تومان
3	مایکروفر	700 هزار تومان
4	ابزالات شامل سینی و ترازو و میزکار	حدود یک میلیون
5	ویترین	1.5 میلیون تومان
6	یخچال	500 هزار تومان

 
اما یکی از دغدغه های هر شغلی چگونگی یادگرفتن مهارت لازم برای انجام آن است. مخصوصا برای بعضی از مشاغل که برای آن آموزش های رسمی به آن صورت وجود ندارد و بیشتر از طریق تجربه و کار عملی می توان مهارت کسب نمود. با یاسین میرکی یکی دیگر از فعالین این حوزه مصاحبه کردیم که سال هاست در تهران و شهرستان در کارگاه کلوچه پزی مشغول به فعالیت است.

 وی در پاسخ در مورد نحوه یاد گرفتن این حرفه می گوید« آموزش در این حرفه بیشتر به صورت استاد شاگردی است و باید در کارگاه های کلوچه پزی به عنوان شاگرد و کارگر مدتی مشغول بود اما چالش موجود این است که استادکاران معمولا تمایل کمی برای آموزش دادن به افراد دیگر دارند و یا اینکه در مدت زمان زیادی آموزش می دهند اما اگر کسی علاقه داشته باشد می تواند با پیگیری کردن یاد بگیرد.

 

در مورد سرمایه اولیه لازم نیز بیشتر سرمایه برای راه اندازی کارگاه صرف خرید دستگاه ها و رهن و اجاره مغازه میشود. به طور کلی برای راه اندازی یک کارگاه  کلوچه پزی معمولی در شهری مانند تهران در یک جای متوسط، حدود 70 میلیون تومان سرمایه میخواهد که بخشی از آن برای تهیه لوازم و تجهیزات و بخشی برای رهن و اجاره مغازه است.

بازگشت سرمایه در این حوزه نسبتا خوب است و جدا از بحث پول رهن و اجاره مغازه، بقیه سرمایه در دو یا سه ماه بازگشت پذیر است. برای درآمد نیز بستگی به فصل و مکانی که مغازه در آن قرار گرفته است متفاوت است اما به طور میانگین بخواهیم حساب کنیم در ماه حدود 4.5 میلیون تومان می تواند درآمد خالص داشته باشد. معمولا سودآوری در این حوزه زیاد است و  در دو ماه امکان بازگشت هزینه وسایل و تجهیزات وجود دارد.

میرکی در پاسخ در مورد راه اندازی چنین کارگاهی در شهرهای دیگر می گوید« این کار بیشتر در تهران درآمدزایی خوبی دارد چون بیشتر در تهران بیشتر جا افتاده است اما در شهرستان نیز در کلان شهرها می تواند بازار خوبی داشته باشد. برای فروش بیشتر باید سه نکته را مدنظر داشت اول اینکه مغازه در جایی باشد که پاخور خوبی داشته باشد و شلوغ باشد و دوم برخورد مناسب با مشتری است چرا که باعث می شود افراد به مشتری دائم تبدیل شوند و آخر اینکه باید تا جایی که می توان هزینه ها را کاهش داد.

بحث دیگر اینکه اکثر کارگاه ها کلوچه پزی به صورت سنتی اداره می شوند و اگر حداقل در زمینه بسته بندی و فروش بتوان تغییراتی ایجاد کرد، می تواند در میزان درآمد زایی موثر باشد. اما از لحاظ اینکه قیمت رهن و اجاره روند صعودی دارد می تواند تاثیر بدی داشته باشد چرا که دیگر نمی توان در مکان های شلوغ مغازه اجاره کرد»

با یک نگاه اجمالی می توان گفت کارگاه کلوچه پزی دارای سودآوری بالا و بازگشت سرمایه سریع است. بیشتر در کلان شهر ها و مکان های پر رفت و آمد بازدهی دارد اما مهم ترین هزینه و مهم ترین مسئله ای که میتواند بر درآمدزایی در این حرفه تاثیر بسزایی داشته باشد رهن و اجاره مغازه هاست.