الهه کولایی: نمی‌توانیم چالش‌های موجود در جامعه را تغییر دهیم/ حکومت ها به مردم‌محوری روی بیاورند

یک فعال سیاسی اصلاح طلب گفت: حکومت ها باید از شرایط فردمحور به مردم‌محوری روی بیاورند؛ چه مردم رای بدهند و چه نه؛ چه در راهپیمایی باشند و چه نه، باید حق‌شان برآورده شود، تا شکاف دولت و ملت کم شود.

به گزارش ایسنا، الهه کولایی در نشست «انقلاب اسلامی و چشم‌انداز پیشِ رو» که به همت حزب اتحاد ملت برگزار شده بود، با اشاره به ویژگی‌های انقلاب و جامعه ایران اظهار کرد: جامعه ایران ده‌ها سال است که در پروسه جهانی شدن قرار گرفته است. ما ملتی هستیم که روحیه قابل توصیف و تبیینی داریم. به همین دلیل کلونی‌های فرهنگی خارج از کشور از این فرهنگ دور نشده‌اند.

وی ادامه داد: برای بررسی موضوعات امروز بیش از هر چیز ویژگی‌های جامعه ایران، عادات، ذهنیات ‌و تصورات را باید بشناسیم. این ویژگی‌ها می‌تواند از عناصر قدرت برای هر جامعه دیگری هم باشد. از این رو کمابیش خودمان را باید با جامعه‌های دیگر مقایسه و در سطح اجتماعی و نقش دولت در شکل‌گیری نگرش‌ها و رفتارهای اجتماعی صحبت کنیم. باید به مسائلی که باعث تغیرات اجتماعی می شود توجه کرد.

کولایی با بیان این که «ما جزو یکی از بین‌المللی‌ترین کشورهای جهان هستیم»، گفت: در تحلیل‌های خود نسبت به این موضوع کم‌توجه هستیم. فکر می‌کنم وقتی درباره انقلاب و نظر مردم درباره انقلاب صحبت می‌کنیم، باید به همه این موضوعات توجه کنیم. در راهپیمایی ۲۲ بهمن دیدیم که برخی مردم تاکید داشتند بگویند با وجود مخالفت با سیاست مسئولین برای احیای آرمان‌های انقلاب آمده‌اند.

این استاد دانشگاه افزود: در زمان وقوع انقلاب چه قدر ما می‌دانستیم که چه چیزی را می‌خواهیم؟ فقط می‌دانستیم چه چیزهایی را نمی‌خواهیم. نظام موجود را نمی‌خواستیم. در این میان باید به مجموعه‌ای از حقوق ملت و تکلیف دولت توجه ویژه داشته باشیم. ما در تعریف این پدیده‌ها باید به واقعیاتی که در جوامع بشری وجود دارد، توجه کنیم. یک روشنفکر لبنانی کتابی نوشته به نام خاورمیانه، دموکراسی بدون دموکرات‌ها. می‌توانیم دموکراسی را بدون دموکرات‌ها تصور کنیم؟ جامعه‌ای که فرهنگ مدنی در آن توسعه پیدا نکرده و امنیتی است. بنا بر این باید تصویر واقعی از جامعه داشته باشیم.

کولایی یادآور شد: ما از تغییر نسلی گذشته‌ایم و دچار شکاف نسلی شدیم. آیا این تغییرات باعث می‌شود، آرمان‌های انقلاب عوض شود؟ بعضی‌ها حاضر نیستند باور کنند سرشت روابط تغییر کرده و بدون کنترل مردم باید به اقناع آنها روی آورد. فراموش نکنیم که ما با پدیده جهانی شدن رو به رو هستیم. آیا می‌شود از ابزار مکانیکی مقابل این موج استفاده کرد؟

وی سپس گفت: گروهی می‌خواهند بدون توجه به باورها و خواستگاه، پدیده‌ای را وارد جامعه کنند، مثل ترجمه قوانین. ما می‌گوییم هنجارپذیری و انتقال ارزش‌ها در طول زمان رخ می‌دهد. بحث این است که آیا می‌شود اجبار و الزام را برای موازین قانونی و دینی استفاده کرد؟

کولایی با بیان این که «باید دید چالش‌های انقلاب چیست»، گفت: ما این همه دانشگاه تاسیس و دانشجو تربیت کردیم. کجا از آنها استفاده کردیم؟ موسسه دیده‌بان آینده صد چالش را لیست کرده است. جامعه‌شناسان، معماران و متخصصان انبوهی از چالش‌ها را در شهرداری ایجاد کردند اما از آنها استفاده نمی‌شود. اینها واقعیاتی است که جامعه ایران با آن رو به رو شده است. ما نمی‌توانیم چالش‌های موجود در جامعه را تغییر دهیم. شوروی این کار را کرد. اگر این چالش‌ها دیده نشود دیر یا زود جامعه خود با آن رو به رو می‌شود.

این فعال سیاسی گفت: ساختار معیوب اقتصادی دولتی یعنی رانت، رانت یعنی فساد. این همان موضوعی است که شوروی را از درون پوساند. ظرف ۱۰ سال این ابرقدرت از بین رفت. ساختار اقتصادی معیوب، مسئله آب، آموزش و ارجاع نخبگان به خارج از کشور، ناامیدی که بزرگ‌ترین تهدید برای جامعه ایرانی است، مسئله افت سرمایه اجتماعی و بحران ریزگردها از جمله چالش های امروز ما است.

وی در ادامه با اشاره به اعتراضات دی ماه گذشته گفت: آیا امکان تبدیل این تهدید به فرصت وجود دارد؟ من در راهپیمایی ۲۲ انقلاب می‌دیدم بیشتر حاضران همان‌هایی هستند که فشار اقتصادی دارند اما برای انقلاب می‌آیند. مفهومش تایید سیاست‌های آقایان نیست. معنایش تایید آرمان‌های انقلاب است. در این راستا باید تلاش مردم دیگر برای بهبود شرایط را ببینیم. ما تنها ملتی نیستیم که با این مشکلات رو به رو هستیم. ما نمی‌توانیم به موضوعات منطقه‌ای و نقش تحولات سیاست خارجی بی‌تفاوت باشیم.

کولایی همچنین افزود: برای تداوم هژمونی جمهوری اسلامی چه فرصت‌هایی وجود دارد؟ آرمان‌هایی که ما در انقلاب اسلامی داشتیم این بود که پیوند اسلامی در سیاست یک محافظ برای عدم شکل‌گیری فساد و تبعیض بود که دیدیم این چنین نشد.

کولایی در بخشی از این برنامه با اشاره به تجربه کشور گرجستان در مبارزه با فساد گفت: متخلفان دستگیر شدند، نظام اداری را بازتعریف و شفاف کردند. فعالیت احزاب را شفاف کردند. اطلاعات را در اختیار مردم قرار دادند. در برنامه‌های مبارزه با فساد نقش رسانه‌ها بسیار مهم بود. تقویت فعالیت سمن‌ها و افزایش شبکه‌های تلویزیونی از جمله فعالیت‌ها بوده است. اگر در حوزه سیاست اراده مبارزه با فساد شکل بگیرد، خیلی کارها می‌شود انجام داد.

وی در پاسخ به سوال یکی از حاضران گفت: در بین همه مردم جهان نظرات مختلفی وجود دارد. حکومت‌هایی موفق هستند که مطالبات همه مردم را برآورده کنند. خیلی از مردم هم پای صندوق رای نیامدند. حکومت‌ها باید از شرایط فردمحور به مردم‌محوری روی بیاورند؛ چه مردم رای بدهند و چه نه؛ چه در راهپیمایی باشند و چه نه، حقشان برآورده شود تا شکاف دولت و ملت کم شود.