فروشندگی گوشه خیابان تنها به دستفروشان دور چهارراه ولیعصر محدود نمیشود. کافی است به زیرگذر پیچیده ولیعصر با انواع و اقسام ورودیها و خروجیهایش هم سری بزنید تا با بازاری جدید رو به رو شوید.
البته کمی منظمتر از بالای میدان. اینجا همه اجناس روی میز چیده شده. هر چیزی هم پیدا میشود؛ از کلاه و منسوجات پشمی تا سوهان و گز و مانتو و تخمه ژاپنی. با یکی از فروشنده ها که صحبت میکنم میگوید: «اینجا دست پیمانکار است که او هم با مترو قرارداد دارد. ما برای اینجا ماهی ۳۰۰هزار تومان کرایه میدهیم به پیمانکار.» وارد مترو میشوم. توی قطار هم دستفروشان لا به لای جمعیت راه میروند و هرکدام از این واگن به آن واگن با هنرنمایی خاص خود در حال فروش هستند؛ ژیلت ۶ لبه، آدامس، مسواک و خمیردندان، لواشک، سفره چهارنفره، نخ دندان، کفی کفش، پتو مسافرتی، شلوارک... حال این روزهای تهران دیدنی است.»
آمارها نشان می دهد که چک بیمحل، بیکاری، ورشکستگی تولیدیها و کارخانهها... باعث شده که هر روز بر تعداد دستفروشانی که به کف خیابان می آیند، بیشتر و بیشتر شود . آنگونه که ابوالقاسم چیذری، مدیرعامل شرکت شهربان شهرداری تهران اعلام کرد است جمعیت دستفروشان در سال 95 به نسبت سال ۹۴ در ۵ محور ۵۰ درصد افزایش داشته است. البته حالا شرایط بدتر هم شده است . بر خلاف ادعای دولتمردان بنگاه های اقتصادی با رکود دست و پنجه نرم می کنند و یکی پس از دیگر تعطیل می شوند.
درد و دل مغازه داران
در چنین شرایطی فعالیت دست فروشان شرایط را واحدهای صنفی سخت تر کرده است . دست فروشانی که مالیات و اجاره نمیدهند، کار و کاسبی واحدهای صنفی را حسابی کساد کرده است . محمد یکی از مغازه داران پاساژ گلدیس در اینباره می گوید: بعد از ظهر که می شود دور میدان صادقیه دیگر جای سوزن انداختن نیست. دست فروشان اجناس خود را 3 تا 5 هزار تومان ارزان تر از مغازه ها می فروشند. البته این ارزانی بی دلیل نیست. ظاهر خیلی از اجناس همانند چیزی است که ما عرضه می کنیم اما کیفیت جنس خیلی متفاوت است. اما همه مشتری ها که انقدر ریز در جزییات نمی شوند و فکر می کنند که ما گران فروشی می کنیم.
او در ادامه می گوید : حتی اگر گران تر هم بفروشیم حق داریم .هر ماه 2.5 میلیون تومان اجاره مغازه می دهم و سر سال هم که می شود کلی باید مالیات بدهیم . با چقدر سود باید جنس خود را بفروشیم که این هزینه را پوشش دهیم.
فارغ از این هزینهها، آب و برق و گاز تجاری مصرف میکنند که هزینهای فراتر از حاملهای انرژی خانگی دارد. از سوی دیگر باید بر اساس قوانین کارفرمایی هزینه بیمه و حقوق کارکنان را نیز بپردازند. با این اوصاف وقتی که دستفروشان بدون پرداخت این هزینهها، تنها سود از فروش کالاهای خود به دست میآورند، فضای تبعیض آمیزی ایجاد میشود که به گفته مغازهداران، مخل کسب و کار آنهاست.
آنگونه که این فعال صنفی توضیح می دهد مغازه داران این روزها به دلیل رکود بازار با 10 درصد سود اجناس خود را می فروشند نمی توان، انتظار داشت که کمتر از این قیمت محصولات خود را عرضه کنند.
دست فروشان کار و کاسبی واحدهای صنفی مجاز را نصف کرد
بی اعتنایی به وضعیت دست فروشان حالا صدای اعتراض متولی نظام صنفی کشور را هم در آورده است . علی فاضلی رییس اتاق اصناف در گفتگو با بیان اینکه مرجع رسیدگی به برخورد با دست فروشان ما نیستیم، ادامه داد: بر اساس توافقات انجام شده با شهرداریها قرار بود که طرح ساماندهی دستفروشان از ابتدای امسال اجرایی شود، اما شهرداری زیر بار نمیرود و کوتاهی میکند.