آمارها نشان میدهد که اغلب پیامرسانهای داخلی موفق نبودهاند و نتوانستهاند حداقلها را هم در جذب کاربران به دست بیاورند.
روزنامه شهروند نوشت: وقتی تلگرام فیلتر شد و عضویت در برخی پیامرسانها شکلی تقریبا اجباری به خود گرفت، ایرادهای فنی ریز و درشت زیادی از دل پیامرسانهای بومی سربرآورد تا جایی که مطرحترین پیامرسان داخلی یا همان سروش چنان با اختلال روبهرو شد که برای مدتی امکان جذب کاربر را نداشت. وقتی انتقاد از پیامرسانهایی که قرار بود جای تلگرام را بگیرند بالا گرفت، مدیران آنها نبودِ امکانات کافی و حمایتنشدن از سوی دولت را بهانه و تقاضای کمکهای بیشتر برای تقویت زیرساختهایشان را مطرح کردند. نگاهها بهسوی دولت برگشت و به این ترتیب وزارت ارتباطات تخصیص امکانات ریز و درشت به هفت پیامرسان داخلی را شروع کرد. نخستین اقدام وزارت ارتباطات اعطای وام ٥میلیاردی به هفت پیامرسان بود که به گفته مسئولان این وزارتخانه برای اعطای آنها چندان هم سخت گرفته نشد، چون اغلب آنها به شرکتهای کوچک و دانشبنیان تعلق داشتند.
یکی دیگر از کمکهای وزارت ارتباطات به پیامرسانهای داخلی واگذاری کولوکیشن (هممکانی) بود. در واقع برای پیامرسانهای بومی، فضایی اختصاص داده شد تا بتوانند سرورهایشان را در آنجا قرار دهند و پاور و کولینگ آنها را هم وزارت ارتباطات تأمین کند. کمکها به همینجا ختم نشد. اختصاص اینترنت رایگان هم اقدام دیگر وزارت ارتباطات برای حمایت از پیامرسانهای داخلی بود. در واقع به هر یک از پیامرسانهای بومی ٥ گیگابایت پهنای باند رایگان اختصاص یافت و پهنای باند داخلی اینترانت برای اتصال به IXP نیز به هر کدام به مقدار ٥٠ گیگابیت اعطا شد. حالا بعد از همه اینها، آمارها نشان میدهد که اغلب پیامرسانهای داخلی موفق نبودهاند و نتوانستهاند حداقلها را هم در جذب کاربران به دست بیاورند. همین موضوع باعث شده که معاون وزیر ارتباطات خبر از قطع کمکها به پیامرسانهای ناموفق بدهد.
حمید فتاحی دیروز گفته است: «از همان ابتدا قصد داشتیم از بین ٧ پیامرسان بومی، ٢ پیامرسان که از استقبال و کیفیت خوبی برخوردارند، انتخاب شوند و حمایتهای ویژهای به آنها اختصاص یابد. سایر پیامرسانها که از بستههای حمایتی یکسانی برخوردار بودهاند، باید خود را در این مدت به خوبی نشان میدادند؛ چرا که بعضی از آنها پس از ١٠ ماه فعالیت تنها ٢٠٠هزار کاربر دارند.» فتاحی تأکید کرده که مشکل پیامرسانهای داخلی مسائل فنی نیست و موضوعات فنی به آسانی برطرف میشود. اگر کاربران واکنش مثبت به یک پیامرسان نشان بدهند، مشکلات فنی قابل برطرفشدن است. از طرفی کاربران اطمینان داشته باشند که با وجود قوانین سختگیرانه، هیچ پیامرسانی حق تعدی به حریم خصوصی آنها را ندارد.
اسماعیل قدیمی، استاد ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی هم این موضوع را تأیید میکند و در جواب اینکه چرا اغلب پیامرسانهای داخلی موفق نبودهاند، میگوید: «اول از همه این را بگویم که خاصیت پیامرسانهای امروزی این است که یک شبکه از آدمها درست میکنند. قاعدتا در جامعهای که مردمش علاقه زیادی به ایجاد ارتباط با هم از طریق شبکههای اجتماعی دارند، نمیتوانند عضو پیامرسانهای مختلف شوند و از این طریق شبکههای متعدد و جدا از هم درست کنند. همانطور که چندبار شاهد بودهایم وقتی کاربران به دلایل مختلف تصمیم به کوچ از یک پیامرسان میگیرند با تقریب زیادی همهشان جذب یک پیامرسان دیگر میشوند، نه اینکه جذب پیامرسانهای متعدد شوند، چون این خودش نقض غرض است و میتوان گفت که پروژه تقویت همه پیامرسانهای داخلی با هدف موفقیت همه آنها از پیش شکستخورده است و اگر فشارها بر دولت برای کمک به همه آنها نبود، بعید بود که چنین کمکهایی صورت بگیرد.»
او ادامه میدهد: «سوال بعدی که به وجود میآید این است که چرا با وجود فیلترشدن تلگرام همه مردم به یک پیامرسان داخلی کوچ نکردند؟ همانطور که معاون وزیر ارتباطات بهصورت تلویحی گفته موضوع عدم اعتماد مردم و حس بد آنها به ماجراست. مردم خودشان قانع نشدند که تلگرام را ترک کنند و خب، باید قبول کنیم که حضور مردم در شبکههای اجتماعی جزو کارهایی نیست که با زور و اجبار بشود انجام داد.»